سه‌ركه‌فتنا خویندكارى ژ پوله‌كێ بو پولا دى ل قوتابخانێ، نه رامانا وێ ئه‌وه ئاستێ زانستى یێ ڤى خویندكارى گه‌له‌ك باشه. نه‌خێر، ژبه‌ر كو ئه‌و پیڤه‌رێ خویندكار پێ ژ هولا ئه‌زمونان ده‌رباز بوى گرنگه، ئایا ئه‌وى خویندكارى شیایه چه‌ند مفاى ژ وانێن خوه یێن روژانه وه‌ربگریت. گه‌له‌ك خال هه‌نه و من دڤێت ئاماژێ بو هنده‌كان ژێ بده‌م كو نه‌خێر ئاستێ خویندكارى نه ل پله‌كا پێدڤى یه و دێ ل پاشه‌روژێ ژى كارتێكرنا خۆ هه‌بیت و ئه‌و خویندكار یێ به‌رهه‌مهێنه‌ر نابیت، ئه‌و ئه‌گه‌رێن دبنه به‌ربه‌ست ژى ژبو دابه‌زینا ئاستێ خویندكار، ئه‌ز دشێم دڤان خالان دا چارچوڤه بكه‌م.
خلا ئێكێ: خویندكار یێ وانێن خوه یێن روژانه دخوینیت، نه‌ك وه‌ك تێگه‌هشتن به‌لكو وه‌ك ده‌رخكرن. ماددێن زمانى وه‌ك كوردى، عه‌ره‌بى و ئنگلیزى، بو وى گه‌له‌ك بزه‌حمه‌تن ژبه‌ر كو دڤێت ژبه‌ر بكه‌ت، نه‌ك لدویڤ تێگه‌هشتنا خوه به‌رسڤێ بده‌ت. زمانێ كوردیێ كو زمانێ دایكێ یه بو وى، ب شێوه‌زارێ وى نه‌هاتیه نڤیسین و گه‌له‌ك جاران ماموستایێ وى ژى خوه دسه‌ر هنده‌ك رسته و رامانان را دهاڤێژیت كو نه‌شێت شروڤه‌كرنه‌كا پێدڤى بو بده‌ت و خویندكار دبابه‌تى بگه‌هیت. گه‌ر ماموستاى بابه‌ت گه‌هاند و خویندكار باش فه‌همكر ژى، هه‌ر نه‌شێت به‌رسڤا دروست بده‌ت، ژبه‌ر كو دێ لدویڤ تێگه‌هشتنا خوه به‌رسڤێ ده‌ت و گه‌له‌ك ماموستایێن هه‌ین دڤێت به‌رسڤا خویندكار بو تاقیكرنا ماددێ وى وه‌ك یا نڤیسى بیت ئه‌وا د په‌رتوكا قوتابخانێ دا هاتیه نڤیسین. گه‌ر ماموستا دگه‌ل خویندكاران یێ هاریكار ژى بیت و لدویڤ شێوه‌زارێ خوه به‌رسڤێ بده‌ت و بتنێ وى تێگه‌هشتنا خویندكارى ژى بڤێت، ژبه‌ر كو دارشتنا خویندكارى بو به‌رسڤدانا وێ پرسیارێ نه یا باشه، هه‌ر نه‌شێت ئاستێ خویندكارى دبه‌رسڤدانا وى دا دیار بكه‌ت و خالا پێدڤى بو خویندكار ل سه‌ر كاغه‌زا تاقیكرنێ بدانیت. ئه‌ڤێن هه ئه‌گه‌ر بو زمانێ كوردییێ بن كو زمانێ ئاخفتنا وى یا روژانه یه، پا دێ تێگه‌هشتنا وى بو زمانێ عه‌ره‌بى و ئنگلیزى دچاوا بن. ژبلى ماددێن دى وه‌ك كومه‌لایه‌تى و بیركارى و فیزیا و كیمیا و تا دوماهیێ.
خالا دووێ: ژبلى ئه‌ركێ مال و ئه‌گه‌ر تاقیكرنه‌ك ل به‌راهیا خویندكارى هه‌بیت، چ گرێدانێن دى دناڤبه‌را خویندكارى و قوتابخانا وى و ماموستاى دا نینن كو قوتابخانه ببیته هزرا سه‌ره‌كى یا خویندكار و پێڤه بهێته‌گرێدان. ژبه‌ر كو ماموستا بتنێ یێ گرێدایى گه‌هاندنا وانا روژانه یه و دهزرا وى دایه، دێ چاوان په‌رتوكا خوه دگه‌ل دوماهیا سه‌رێ سالێ، بدوماهى ئینیت.
هه‌ر مژویلكرنه‌ك دڤى ده‌رباره‌ى دا بو ماموستاى و بدوماهى هاتنا په‌رتوكا وى گه‌له‌كه، ژبه‌ر هندێ ژى ئه‌و ده‌رفه‌ت بو وى رێك ناكه‌ڤیت كو به‌رێ خویندكارى بده‌ته هنده‌ك بیاڤێن دى كو گرێدایى وانێن وى بیت، چ ڤه‌كولین بیت یان دارشتنه‌ك یان ئینانا نمونه‌یێن دى ژ ده‌رڤه‌ى ئه‌وا دوانێ دا هاتى، ماموستا نه‌شێت ل هنداڤ سه‌رێ هه‌مى خویندكاران راوه‌ستیت و كا ئایا هه‌ر ئێكى ژوان چه‌ند د وانا خوه گه‌هشتیه، ئه‌ڤه ژى دزڤریت بو دوو ئه‌گه‌ران، ئه‌و ژى، ئێك: هه‌ر پوله‌كێ رێژه‌كا زێده‌تر ژ یا ده‌ستنیشانكرى یا خویندكاران تێڤه هه‌نه، دوو: ماموستا هه‌ول ناده‌ت ژ په‌رتوكا ماددێ خو وان بابه‌تان هه‌لبژێریت یێن كو راست دێ خویندكار شێت مفاى ژێ وه‌رگریت و تێگه‌هیت، بتنێ چاڤێ وى یێ لێ، مادده‌ى هه‌میێ بگه‌هینته خویندكارى و بو وى گه‌له‌ك گرنگه ل دوماهیا سالێ بێژیته خویندكاران، بو تاقیكرنێ ژ به‌رگى بو به‌رگى داخله.
خاله‌كا دى كو پاشماوێن خوه یێن خراب ل سه‌ر خویندكاران و ئاستێ وى یێ زانستى دهێلیت، ئه‌و ژى نه‌بونا ماموستایێ تایبه‌تمه‌نده، دێ بینى ئێك ماموستا دئێك قوتابخانه ڤه دێ دوو مادده‌یان بێژیت، ئه‌ڤه ژى نه دبه‌رژه‌وه‌ندا خویندكارى دایه و نه دبه‌رژه‌وه‌ندا ماموستاى ژى دایه، ژبه‌ر كو ژبلى وه‌ستیانا ماموستاى بو گه‌هاندنا دوو مادده‌یان، ماموستا بخوه نه‌شێت ژ ده‌رحه‌ق ده‌ركه‌ڤیت. ئه‌گه‌ر بتنێ مادده‌یه‌ك بیت، دێ ماموستا زانیت دێ چ خال گه‌هینیته خویندكارى و دێ لدویڤ ئاستێ وى شێت دگه‌ل هه‌مى خویندكاران بیت و دێ پتر یێ داهێنه‌ر بیت، دێ شیان هه‌بن خویندكاران ب ماده‌یێ ڤه‌گرێده‌ت، دێ به‌رێ خویندكارى ده‌ته هنده‌ك ژێده‌رێن دى و بابه‌تى پتر شروڤه‌كه‌ت، به‌لێ ده‌ما دوو بابه‌ت یان سێ بابه‌ت دده‌ستان دا بن، هینگێ ماموستا بخوه دێ دناڤبه‌را بابه‌تێن خوه دا به‌رزه بیت و هندى شیایى دێ گه‌هینیت و یا نه‌شیاى ژى یان دێ خوه دسه‌ر راهاڤێژیت یان بره‌نگه‌كێ نه یێ دروست دێ گه‌هینیت و دێ لبه‌ر خویندكارى ژى به‌رزه بیت.
خاله‌كا دى یا هه‌ى كو ب خویندكارى ڤه یا گرێدایه، ئه‌و ژى خویندكار تا نوكه نه‌شیایه به‌ره‌ڤ تایبه‌تمه‌ندیێ ڤه بچیت و ئه‌و رێك و بیاڤ بو په‌یدا نه‌بوینه، بو بنه نیشانده‌ر و رێخوشكه‌ر كو بزانیت دێ به‌ره‌ڤ چ خاندن ڤه‌چیت، گه‌له‌ك ئه‌گه‌ر هه‌نه بو دبنه رێگر كو نه‌شیابیت ئاره‌زویا خوه هه‌لبژێریت، ڤێجا چ ئه‌و ئه‌گه‌ر رێژا نمرێن وى یێن تاقیكرنان بن یان گوهدانا هه‌ڤالا و چاڤلێكرن بیت. بمن وه‌ره كێماسی ل سیسته‌مێ په‌روه‌ردێ هه‌یه كو نه‌شیایه سه‌رپه‌رشتێن په‌روه‌ردێ بو قوناغێن خواندنێ دانیت یان ئه‌و سه‌رپه‌رشتێ هه‌ى ژى، نه ل وی ئاستێ دویڤچونێ بویه كو بشێت بو خویندكارى ببیته هاریكار و ئه‌و خویندكار ب سه‌ركه‌فتیانه دێ به‌ره‌ڤ چ تایبه‌تمه‌ندى ڤه‌چیت. خالا لاواز دسیسته‌مێ په‌روه‌ردێ دا، بمن وه‌ره نه‌شیایه تایبه‌تمه‌ندیا به‌رهه‌ڤ بكه‌ت، پێنه‌ڤێت بارودوخێ ژیانا ئه‌ڤرو ژی هاریكاره ژبو وێ چه‌ندێ ده‌ما خویندكار ل قوناغا خاندنێ ب دوماهی بهێت، نه‌زانیت دێ كیڤه چیت یان دێ چ ئارمانج بخو هه‌لبژێریت، خویندكارێن پیشه‌یی بو نموونه تا ژ خاندنا خو یا ئاماده‌ی ب دوماهی دهێن، نزانن كا بوچی دخوینن و نه‌شێن مفای ژ خاندنا خو وه‌ربگرن بو كاره‌كێ پیشه‌ی، بو نموونه ده‌رچویێ به‌شه‌كێ كاره‌بایی ل رێڤه‌به‌ریا كاره‌بایێ بهێته دامه‌زراندن یان وێ هزرێ بكه‌ت كو ئه‌و خاندنا ئه‌كادیمی دشێت دكارێ ئازاد دا، وه‌ك بسپوره‌كێ كاره‌بای كار بكه‌ت. ئایا ئه‌و خویندكار رێ بو هاتیه نیشاندان كو دێ دڤی بواری دا شێت دووجاركی قازانجێ كه‌ت و دێ گه‌له‌ك كار میننه ب هیڤیا وی ڤه و دێ خزمه‌تا وى ژى بو خه‌لكێ ده‌ڤه‌را وى و ملله‌تێ وى پتر بیت.
خاله‌كا دی كو ئه‌ز دبینم كارتێكرنێ ل ئاستێ زانستی دكه‌ت، ئه‌و ژی ماموستایێن تایبه‌تمه‌ندن كو خێزانێن زه‌نگین دشێن بو زاروكێن خوه ماموستای بگرن و یێن دی نه، ژبیرنه‌كه‌ن ژی گه‌له‌ك جاران هاریكاریه‌كا نه دروست دڤی بیاڤی دا هه‌یه، كو براستی ئه‌ڤه بابه‌ته‌كێ دی یه یان ژی ده‌ما خویندكارى دگه‌هیته قوناغا ئاماده‌ی، چ ل به‌ر سینگی هه‌یه هزرێ تێدا بكه‌ت و وه‌ك ئاینده بخو بدانیت و بكه‌ته پروژه و خاندنا خو ل سه‌ر تمام بكه‌ت.
بویه دڤێت دناڤ په‌روه‌ردێ دا سیسته‌مه‌ك هه‌بیت بو دویڤچونا هه‌ر خاله‌كێ ژڤان ئه‌ڤێن مه به‌حسكرین. یا باشتره ژی ئه‌گه‌ر لیژنه‌یه‌كا تایبه‌تمه‌ند هه‌بیت و هه‌ر سال رێژا ده‌رچونا هه‌ر قوتابخانه‌كێ بگه‌هنه به‌ر ده‌ستێ وان و ل وان ئه‌گه‌ران بزڤرن، یێن رێژا قوتابخانه‌كێ ژ قوتابخانه‌كا دی جودا و دیسان هه‌ڤبه‌ركرنه‌كا دی دناڤبه‌را قوتابخانێن باژێری و قه‌زا و ناحی و كومه‌لگه‌هان دا هه‌بیت و هه‌ڤبه‌ركرنه‌ك بو رێژه‌یێن سه‌ركه‌فتنێن پارێزگه‌هێ دگه‌ل پارێزگه‌ها دی، یا گرنگتر ژى رێژه‌یا ده‌رچونا خویندكارێن قوتابخانه‌كێ ل مادده‌یه‌كى به‌رامبه‌ر خویندكارێن قوتابخانه‌كا دى ل هه‌ر وى مادده‌ى، بهێنه هه‌ڤبه‌ركرن و ئه‌گه‌ر ماموستا نه‌شیابیت ماددێ خوه بگه‌هینیت، ئه‌و ماموستا ژ فێركرنێ بهێته دویر ئێخستن یان ژى خولێن تایبه‌ت بو وان جوره ماموستایان بهێنه ڤه‌كرن. ئه‌ز ل باوه‌رم ژی تا ئه‌گه‌رێن داكه‌فتنێ و نزمبوونا ئاستێ زانستی، لده‌ڤ خویندكاران نه‌هێنه دیاركرن.. رێگه چاره ژی بو ناهێته ڤه‌دیتن.
ليست هناك تعليقات:
إرسال تعليق