2011/01/02

روژنامه‌ڤانى وه‌ك كار و پیشه‌سازى



ژبه‌ركو ئه‌ڤرو رولێ راگه‌هاندنێ ژ هه‌ر وه‌خت و چاخه‌كێ دى خورتره‌ و بێى كونترول دچیته‌ دهه‌مى ماله‌كێ ڤه‌ و ژبه‌ر گه‌له‌كیا رویدان و ئه‌و بویه‌رێن روژانه‌ په‌یدادبن و دبنه‌ جهێ گرنگى و پویته‌دانا خه‌لكى، ئه‌ڤرو روژنامه‌ڤانى رولێ خوه‌ دبینیت و به‌ره‌ به‌ره‌ یا دبیته‌ پیشه‌سازیه‌ك و خه‌لك یێ لدویڤ دگه‌ریت. بویه‌ دا ئه‌ڤ كارێ نوى شوین پێن خوه‌ ب بینیت و جێهـ خوه‌ بگریت، نه‌بیته‌ جهێ ڤه‌جنقینا خه‌لكى و پیشه‌سازیه‌ك تێدا هه‌بیت و ژ ئاخفتنا كولانكى و پروپاكندێن سه‌ر جاددان بهێته‌ جوداكرن، مه‌ ئه‌ڤ بابه‌ته‌ لدوور روژنامه‌ڤانیێ بره‌نگه‌كێ گشتى نڤیسیه‌.
هه‌ر كه‌سێ حه‌زا دویڤچوونێ و لێگه‌ریانێ دروژنامه‌ و گوڤارێن ل دهوكێ ده‌ردكه‌ڤن دا هه‌بیت و بڤێت هه‌ڤبه‌ركرنه‌كێ دگه‌ل روژنامه‌ڤانیا پارێزگه‌هێن دى یێن هه‌رێما كوردستانێ بكه‌ت، دێ بو چه‌ند خاله‌ك دیار بن كو دهنده‌ك روژنامه‌ و گوڤارێن دهوكێ دا هونه‌رێ روژنامه‌ڤانى گه‌له‌ك یێ كێمه‌ و لاوازه‌ و هیچ پویته‌دانه‌ك پێ ناهێته‌ دان كو دبه‌رامبه‌ر دا ئه‌ڤ ده‌زگه‌هێن هه‌ دسه‌ره‌ارى وى پاره‌یێ لبه‌ر ده‌ستێن وان، به‌لێ چ ژ كێم نه‌زانین یان بگرنگى نه‌وه‌رگرتتن، ڤى لایه‌نى ب پشت گوهـ ڤه‌ دهاڤێژن. 
گه‌له‌ك جاران ئه‌م گازندا دكه‌ین و دبێژین مه‌ ل پارێزگه‌ها دهوكێ خانده‌ڤان نینه‌، ئه‌و روژنامه‌ و په‌رتوكێن ده‌ردكه‌ڤن ژى كو گه‌له‌ك ماندیبون بو دڤێت دمیننه‌ ل سه‌ر ره‌فاتك و مێزه‌یێن په‌رتوكخانا و ئه‌و جهێن روژنامه‌ و گوڤار لێ دهێنه‌ فروتن، ئه‌م گازندان ژى دكه‌ین كو خه‌لك یێ به‌رهه‌ڤه‌ بو ڤه‌خارنا ئێك كوپێ شه‌ربه‌تێ هزار دیناران بده‌ت و نه‌ یێ به‌رهه‌ڤه‌ بتنێ 250 دیناران بو كرینا ئێك روژنامه‌ بده‌ت، وه‌ك نمونه‌. 
هه‌ر وه‌كو مه‌ گوتى ئه‌ڤرو دنیایه‌كا رویدانان دهێنه‌ گوهلێبون، چ یێن جیهانى و چ یێن ناڤخوى و هه‌مى ژى بو خه‌لكى دگرنگن. ژبه‌ركو خه‌لك ژى هه‌مى گاڤا ل بازارى نینه‌ و حه‌زدكه‌ت پتریا ڤان رویدانان بزانیت، حه‌زدكه‌ت ڤان رویدانان ژ جهه‌كێ باوه‌رپێكرى و ب زمانه‌كێ ساده‌ و تێر و ته‌سه‌ل و ره‌هوان بزانیت و بخوینیت. پێنه‌ڤێت ژى هێژ ئه‌و باوه‌رى بو وى خه‌لكى په‌یدا نه‌بویه‌ كو ئێكسه‌ر یا وى بڤێت دێ دروژنامه‌ و گوڤارێن دهوكێ دا بو بده‌ست كه‌ڤیت.
دا بزانین ئه‌و ئه‌گه‌رێن دبنه‌ به‌ربه‌ست دناڤبه‌را روژنامێ و وه‌رگرى دا چنه‌؟ ئه‌و چ ره‌نگێ باوه‌ریێ یه‌ كو خانده‌ڤا دبێژیت روژنامه‌ نه‌ یا وێره‌كه‌ دڤه‌گوهاستنا رویدانێ دا، یان تاگیریێ دكه‌ت چ ژبه‌ر لایه‌نگیریا وى یا حزبى یان یا ئایینى یان نه‌وێریت هه‌مى لایه‌نێن رویدانێ وه‌رگریت! 
پێنه‌ڤێت مافێ خانده‌ڤایه‌ وه‌ك خوه‌ و چاوان رویدان په‌یدا دبیت و ده‌ما روژنامه‌نڤیس رویدانێ ڤه‌دگوهێزیته‌ سه‌ر لاپه‌رێن روژنامێ، ئه‌و رویدان به‌رسڤا هه‌مى پرسێن خانده‌ڤاى بده‌ت كو بنه‌مایێن هه‌والى ژێ په‌یدا دبن. كه‌نگى روژنامێن مه‌ شیان وان هه‌مى پروپاكنده‌یێن ل سه‌ر جادێ دهێنه‌ گوهلێبون بێ به‌رسڤ نه‌هێلیت و راستیا وان بو وه‌رگرى و خانده‌ڤاى دیار بكه‌ت یان ده‌ما خانده‌ڤا دچیت روژنامه‌كێ دخوینیت، بو راستیا بویه‌ر و رویدانان دیار ببیت كو به‌لێ ڤێ روژناما ناڤبرى خوه‌ دویرئێخستى یه‌ و نه‌بویه‌ لایه‌نه‌ك ژ رویدانى و ژ خاندنا وى بخوه‌ ژى دیار دكه‌ت كا چه‌ند بێ لایه‌نى دهه‌والى و رویدانا به‌لاڤكرى دا هه‌یه‌. خانده‌ڤاى كه‌نگى دیت روژنامه‌ بو چاڤ و گوهێن وى ئه‌و بخو دێ لدویڤ روژنامێ گه‌ریت و دێ چیت كریت.
لڤێره‌ دڤێت پویته‌كێ زێده‌تر ئه‌م بده‌ینه‌ هه‌مى ژانرێن روژنامه‌ڤانى وه‌ك هه‌وال، دیدار و ریپورتاژ كو ئه‌ڤێن هه‌ ل سه‌ر روژنامێ حسابن و ئه‌و كه‌سێ كارگێریا روژنامێ دكه‌ت، دڤێت پابه‌ندى هنده‌ك خالان بیت كو بشێت نڤیسینا هه‌والى ژ ده‌نگ و باسه‌كێ كولانكى جوداكه‌ت، دڤێت بنه‌مایێن هه‌والى دناڤ دا هه‌بن، خانده‌ڤاى تێر بكه‌ت و چ جهێ پرسیاران نه‌هێلیته‌ لده‌ف، بزانیت چ هه‌وال بو خانده‌ڤاى یێ گرنگه‌ و جهێ پوویته‌دانا ویه‌ و چ خه‌به‌ر بو وى نه‌یێ گرنگه‌ و دى چاوا زانیت خانده‌ڤاى ب وى هه‌والى ڤه‌ گرێده‌ت، یێ دروژنامێ دا دهێته‌ به‌لاڤكرن و نه‌ك درێزا ئێكێ دا یان مانشێتى دا، هه‌مى تشته‌كى بدانیته‌ به‌رده‌ستێ خانده‌ڤاى یان مانشێتێ وى نه‌ یێ ته‌مام بیت یان دارشتنه‌كا لاواز دابیته‌ هه‌والى. هه‌ر وه‌سان ئه‌ڤێن هه‌ بو دیدارێ و ریپورتاژێ ژى.
ئه‌ڤرو ئه‌م یێن گه‌هشتینه‌ قوناغه‌كێ كو دڤێت هه‌والى بكه‌ینه‌ كه‌ره‌سته‌یه‌ك و بدانینه‌ به‌ر ده‌ستێ خانده‌ڤاى، چاوان خانده‌ڤا قه‌ست دكه‌ته‌ بازارى بو كرینا كه‌ره‌سته‌یه‌كى وه‌ك یێ خارنێ یان جل و به‌رگ یان چه‌ند كیلویێن فێقى، هوسا ئه‌و خانده‌ڤا روژانه‌ فێر ببیت قه‌ست بكه‌ته‌ بازارى و ل روژنامێ بگه‌ریت، بكریت، ژبه‌ركو وى ئه‌و ده‌رفه‌ت نینه‌ روژانه‌ لدویڤ ده‌نگو باسان بچیت و محوى هو گوت و سه‌عوى هو گوته‌ هه‌  و ژ سه‌د ده‌نگ و باسێن كولانكى ئێك راست ده‌ركه‌ڤیت، به‌لكو ئه‌و روژناما بتنێ كارێ خوه‌ دكه‌ته‌ ئه‌ڤ دویڤچوونه‌ دێ یا پر فروشتن بیت و خه‌لك دزانیت كو به‌لێ فلانه‌ روژنامه‌ بتنێ كارێ وێ دویڤچوونه‌ و هه‌ر تشتێ رویده‌ت دێ بو به‌رده‌ست كه‌ت، دێ بو وى دیار كه‌ت كا چ رویدان په‌یدا بون، چ ئاریشه‌ هه‌نه‌ ل جیهانێ چ هه‌یه‌ سیاسه‌تا هه‌رێمێ چاوان برێڤه‌ دچیت و بارودوخێ كوردان دگه‌ل وه‌لاتێن دى چاوانه‌ و تا دوماهیێ.
كه‌نگى ئه‌ڤ باوه‌ریه‌ دناڤبه‌را خه‌لكى و روژنامێ دا په‌یدا بو، هینگێ دێ بێژین به‌لێ مه‌ روژنامه‌ڤانى یا لده‌ڤه‌رێ هه‌ى و دێ شێین روژنامه‌ڤانیێ وه‌ك پیشه‌یه‌ك ده‌ینه‌ نیاسین و دێ كارێ روژنامه‌ڤانى بیته‌ پیشه‌سازیه‌ك.



ليست هناك تعليقات: