2011/01/04

دارڤان و حاكم


دبێژن ل گونده‌كی دارڤانه‌ك هه‌بو و ژنه‌كا گه‌له‌كا نازك و جوان ژی هه‌بوو و رزقێ وی و عه‌یالێ وى لسه‌ر وی پشتیێ دارا بو ئه‌وێ هه‌رو ئێڤارى دبره‌ بازارى و ددا ب دوو نانا و وى و ژنكا وى دخار. 
دبێژن هه‌ر  دوی گوندی دا باش تجاره‌ك هه‌بو و ده‌ما چاڤێ وى ب ژنا دارڤانى كه‌تى، دلێ وی دكه‌ڤیتێ و ڤیا ته‌شقه‌له‌كێ لێ بكه‌ت و ژنا وی ژێ بده‌ته‌ به‌ردان.
ئینا جابا دارڤانی فرێكر و گوتێ دارڤان و پشتا ته‌ ب پشتیێن دارا ڤه‌ یا خار بوی و من پاره‌یێ هه‌ی و ئه‌ز ژبه‌ر بازرگانیا خوه‌ نه‌شێم بچمه‌ حه‌جێ، ڤێجا ئه‌گه‌ر دێ ئه‌ڤ ساله‌ ب پێش من ڤه‌ چی یه‌ حه‌جێ ئه‌ ز دێ رێكه‌فتنه‌كێ دگه‌ل ته‌ موركه‌م  و پاره‌كێ باش ده‌مه‌ته‌.
دارڤانی هزرێن خوه‌ كرن و رازیبونا خوه‌ دیار كر و باش تجاری گوتێ به‌لێ دڤێت ئه‌ڤ رێكه‌فتنه‌ یا ب ئیمزا و شاهد بیت، ژبه‌ر كو هوین فه‌قیر هه‌ر گاڤا هه‌وه‌ تێرخار هوین زوی ل سوزێن خوه‌ لێڤه‌ دبن، ڤێجا دڤێت بو من ب ته‌لاقان سویند بخوی.
دارڤان ژی یێ پشت راست بو و د دلێ خوه‌ دا گوت ئه‌ڤی دیاره‌ مه‌ره‌ما وی یا پاقژه‌ و ژبه‌ر كو دێ چیته‌ رێكا خودێ و نه‌زانی چ ددلێ ویدا هه‌یه‌.
دبێژن هه‌ردووكان ب ئیمزا و موركرن و شاهد رێكه‌فتن دناڤبه‌را خوه‌ دا چێكرن و باش تجاری هنده‌ك پاره‌ ژی پێش وه‌خت دانێ و زڤری و چیرۆكا خو بو ژنكا خوه‌ گوت و ژنكا وی ژی گوتێ هه‌كه‌ چ ته‌شقه‌له‌ تێدا نه‌بیت خوش بازاره‌.
دبێژن ده‌مێ چوونا حه‌جێ نێزیك بوى و خه‌لكی خو به‌رهه‌ڤكرن كو بچنه‌ حه‌جێ و هینگێ برێكا ده‌وارا بو و حه‌جی ل هه‌می گوندا ڤێكه‌فتن و باش تجاری خو لێ به‌رزه‌ كر و دارڤان هندی لێگه‌ریا باش تجار نه‌ دیت و هه‌میا خو ژبه‌ر وی روژه‌كێ گیرو كرن ژی، به‌لێ باش تجار هه‌ر دیار نه‌بوو تا باش تجاری زانی كو یێدی دارڤان ب حه‌جیان را ناگه‌هیت، ئینا شنوی هاته‌ گوندی و گازنده‌ ژ دارڤانی كرن و گوتێ دێ ته‌ به‌مه‌ ده‌ف حاكمی و ته‌ ته‌لاقێن خو یێن هاڤێتین.
هندی دارڤانی ل ده‌ف حاكمی به‌ره‌ڤانی ژ خو كر و گوتێ سویچێن وی بون و یا خو ل من به‌رزه‌ كری و به‌لێ ژبه‌ر كو رێكه‌فتن هاتبو ئیمزاكرن و هه‌ر گاڤا دارڤان نه‌چیته‌ حه‌جێ دێ ته‌لاقێن ژنا وی ژێچن.
ئینا حاكمی بریار دا كو ژنا وی بزڤرینه‌ مالا بابێ وێ و گوته‌ باش تجاری ژی ته‌لاقێن وی ژێ ناچن تا حه‌جی دزڤرنه‌ ڤه‌ ژ حه‌جێ.
حاكمی جابا دارڤانی فرێكر و گوتێ تو هه‌ره‌ سه‌ر شولێ خو و هه‌ر و جاره‌كێ وه‌ره‌ كوچكا من خو نیشا من بده‌.
دبێژن ده‌ما نێزیكی مه‌ناسكێن حه‌جێ بوی، حاكمی جابا دارڤانی فرێكر و كاغه‌زه‌ك كره‌ د ده‌ستان دا و گوتێ ئه‌ز دێ نوكه‌ ته‌ فرێكه‌مه‌ جهه‌كی و دێ مروڤه‌كی بینی و ڤێ كاغه‌زێ ده‌یه‌ ده‌ستێ وى. و دگه‌ل خو بره‌ سه‌ربانێ قه‌سرێ و گوته‌ فه‌قیری چاڤێن خوه‌ بنقینه‌ و بێژه‌ ب ئزنه‌ها خودێ.
دارڤانی هند دیت یێ ل باژێره‌كێ دی و زه‌لامه‌ك یێ لبه‌ر سینگی و كاغه‌ز ژ ده‌ستان ئینا ده‌ر و پشتی كاغه‌ز خاندی بره‌ دخانیێ خوڤه‌ و گوتێ ئه‌ڤه‌ تو یێ هاتیه‌ حه‌جێ و سوبه‌هی دێ ته‌ به‌مه‌ ده‌ف هه‌ڤالێن ته‌ و مه‌ناسكێن خو یێن حه‌جێ هه‌میا دگه‌ل وان راكه‌ و هه‌ر گاڤا بو ئێڤار تو نامینیه‌ ل ده‌ف وان به‌لكو دێ هێ یه‌ مالان.
دبێژن رۆژا پاشتر دارڤان لناڤ حه‌جیا گه‌ریا و هه‌ڤالێن خوه‌ دیتن و هه‌ڤالێن وی گوتێ هندی ئه‌م ماینه‌ ل هیڤیا ته‌ پا تو چاوا گه‌هشتی؟ دارڤانی گوتێ ئه‌ز ب ئزنه‌ها خودێ گه‌هشتم و هه‌رو دا مه‌ناسكێن حه‌جێ ژ ته‌وافێ و ره‌جمێ و عه‌ره‌فێ و مه‌ناسكێن دی دگه‌ل حه‌جیێن هه‌ڤالێن خو كه‌ت و ئێڤاری زڤریته‌ مالا وی زه‌لامی ڤه‌.
 تا رۆژا دوماهیێ هه‌می مه‌ناسك دگه‌ل وان ب دوماهی ئیناین و خاترا خو ژ هه‌ڤالێن خو خاست و هه‌ڤالێن وی گوتێ ماتو دگه‌ل مه‌ ناهێى، گوتێ نه‌خێر ئه‌ز دێ ب هیڤیا خودێ ڤه‌بم و ئێڤاری زڤری ده‌ف وی زه‌لامی.
دبێژن وی زه‌لامی ژی جاره‌كا دی بره‌ سه‌ربانێ قه‌سرا خو و گوتێ چاڤێن خو بنقینه‌ و بێژه‌ یا ره‌بی ب ئێزنه‌ها ته‌ و هند خوه‌ دیت یێ ل به‌ر سینگێ حاكمی! كه‌یفا حاكمی هات و گوتێ ته‌ هه‌می مه‌ناسكێن خوه‌ دگه‌ل هه‌ڤالا راكرن؟
دارڤانى گوتێ به‌لێ حاكمى خوش بیت هه‌ر ژ روژا ئێكێ ئه‌ز دگه‌ل هه‌ڤالێن خوه‌ دده‌ركه‌تم.

حاكمی گوته‌ دارڤانی دێ جاره‌كا دی هه‌ره‌ سه‌ر شولێ خو ڤه‌ و هه‌رو جاره‌كێ خو نیشا من بده‌ تا حه‌جی ژ حه‌جێ دزڤرن.
دبێژن روژهاتن و چوون و بو ده‌مێ زڤرینا حه‌جیا و خه‌لك و ل پێشیا وان حاكم چوونه‌ به‌راهیكێ دا حه‌جیا ته‌واف بكه‌ن و دارڤان ژی گه‌له‌ك چو ب مه‌ره‌ما ته‌وافكرنا حه‌جیان.
ده‌ما حه‌جیا دارڤان دیتی گوتێ  ته‌ خول كیڤه‌ ل مه‌ به‌رزه‌ كر و گوتنه‌ خه‌لكێ گوندی هه‌رن ب ملێ دارڤانی ژی ڤه‌ ماچی بكه‌ن، ژبه‌ر كو وی هه‌می مه‌ناسكێن حه‌جێ دگه‌ل مه‌یێن راكرین.
پشتی حاكمی جابا باش تجاری و حه‌جیا و دارڤانی فرێكری و راستیا چوونا حه‌جا دارڤانی و فێلبازیێن باش تجاری بو هه‌میان ئاشكرا بوین.
حاكمی بریار دا كو مال و ملكه‌تێ باش تجاری هه‌می بو دارڤانی بیت و باش تجار ژ باژێرێ خو ژی ده‌رئێخست.
دبێژن ئه‌ڤ چه‌ندا چێبوی بو دارڤانی بو مه‌ره‌ق و ڤیا ڤێ چیرۆكا حاكمی ب هه‌ر حالێ هه‌ی بزانیت و شه‌ڤه‌كێ ل حاكمی بو مێهان و پشتی خه‌لك هه‌می ژ كوچكێ ده‌ركه‌تین، حاكمی ژێ پسیار كر كا وی چ شوله‌ك هه‌یه‌ كو خو گیر و كری.
دارڤانی گوتێ حاكمێ خوش بیت، ئه‌ڤ قه‌نجیا ته‌ ل من كری، ئه‌ز سوپاسدارێ ته‌ مه‌ و به‌لێ هندی ئه‌ز دهێمێ ئه‌ز نه‌شێم ته‌نا ببم و ب شه‌ڤان ژی من خه‌و نینه‌ تا تو بو من چیروكا خو نه‌ بێژی.
حاكمی گوتێ دارڤان من سویندا خاری كو كه‌س ڤێ نهێنیێ نه‌زانیت، به‌لێ كو تشته‌كێ ب سه‌رێ ته‌ هاتی ڤێجا بو من سویند بخو تو بو كه‌سێ نه‌بێژی.
دارڤانی بو سویند خار كو ئه‌ڤ نهێنی یه‌ ژ بن ئه‌زمانێ وی نه‌ ده‌ركه‌ڤیت.
حاكمی گوتێ بابێ من ژی حاكم بو و گه‌له‌كێ زه‌نگین بو ده‌ما خودێ ئه‌ز دایم دوێ شه‌ڤێ دا خودێ كچه‌ك دا ئێك ژ خه‌لكێ باژێری ژی و بابێ من بریار دا ئه‌ڤ كچه‌ د قه‌سره‌كێ ڤه‌ بهێته‌ بخودان كرن، و هه‌كو مه‌زن دبیت لمن بهێته‌ ماره‌كرن و برایار دا خدام و خزمه‌تكار لبه‌ر ده‌ستی بن و ژ خانی نه‌ ده‌ركه‌ڤیت، دا هه‌كو مه‌زن دبیت ببیته‌ رزقێ من و ئه‌ز لخو مه‌هر بكه‌م.
دبێژن پشتی ئه‌م هه‌ردوو مه‌زن بوین و ل ده‌ف مه‌لای ئه‌ڤ كچكه‌ لمن هاتیه‌ مه‌هر كرن و د شه‌ڤا زاڤاینیێ دا من دیت كو ژان یێن دهێنه‌ ڤێ ژنكێ و نه‌ساخا بچویكی یه‌ و دا كو كه‌س پێنه‌زانیت من نه‌ گوته‌ كه‌سێ و ئه‌ز بخو بو مه‌ داپیركا وێ و خودێ كوره‌ك دایێ و من سه‌رێ وی ساڤایی شویشت و من بر دانا به‌رسینگێ وێ و ئه‌ز درێژ ناكه‌م تا ئه‌ڤ ساڤایه‌ مه‌زن بوی و ب چار له‌پكا كه‌تی و ئه‌ڤێ ژنكێ ژ شه‌رمان دا نه‌ دشیا چ سوحبه‌تان دگه‌ل من بكه‌ت و گه‌له‌ك ل به‌ر خلمه‌تا من ژی یا راوه‌ستیایی بو و من ژی چ سوحبه‌ت و چ پرسیار دگه‌ل نه‌كرن.
ڤێجا من شه‌ڤه‌كێ شیرێ خو ژ كاڤلانی ئینا ده‌ر و من گوته‌ ڤێ ژنكێ ئه‌ڤه‌ ساڤایێ ته‌ ژی ب چار له‌پكا كه‌ت و بو من راستیێ بێژه‌ هه‌ كه‌ دێ سه‌رێ ته‌ ته‌ بڤی شیری ژێڤه‌كه‌م.
ئینا وێ ژنكێ گوته‌ من بخودێ ئه‌ز ژ كوشتنا خو نا ترسم به‌لێ هندی تو مروڤه‌كێ بێهن فرهه‌ی و یێ ب سه‌بر و ته‌حه‌مولی ئه‌ز دێ بوته‌ راستیێ بێژم.
من هه‌ر ژ زاروكینى یا خو د ڤێ قه‌سرێ ڤه‌ دیتی و ده‌ما من فه‌هم ژ دنیایێ كری و تا ئه‌ز مه‌زن بویم و من ژ داینا خو پێڤه‌تر كه‌س نه‌ دیتی یه‌ و بتنێ یا ئه‌ز پێدحه‌سیێم، داینێ ئه‌ز جاره‌كێ یا بریمه‌ مالا خو و كورێ وێ ژی ل وێرێ بوو تشته‌كێ ڤه‌ خارنێ یێ دایه‌ من و من هایش خو نه‌ مایه‌ و ئه‌ڤا ته‌ دیتی یا بسه‌رێ من هاتی.
ڤێجا دارڤان ئه‌زێ بو ته‌ ڤێ نهێنێ بو جارا ئێكێ دبێژم، ئه‌ز چوم من داین ئینا و من گوتێ تو راستیێ نه‌ بێژی دێ ته‌ بڤی شیری كوژم و له‌شێ ته‌ ده‌مه‌ به‌ر سا.
داینێ گوتی بتنێ من كوره‌ك هه‌بو و بزوری ژ من خاست كو ئه‌ز خاتینێ بو بكێشمه‌ دخانی ڤه‌ و تشته‌كێ بێهوشكه‌ر ب ده‌مێ و ئه‌و كریارا خو دگه‌ل بكه‌ت.
ئینا ئه‌ز رابوم چووم من كورێ داینێ ژی ئینا و داین و كورێن وێ من هه‌ردوو كوشتن و گوشتێ وان ژی من دانا به‌ر سه‌یێن هار و ئه‌و زه‌لامێ لحه‌جێ من تو فرێكریه‌ ده‌ف، ئه‌و  ئه‌و كوركێ ساڤا بوو خودێ ژبه‌ر سه‌برو ته‌حه‌مولێن من ئه‌ڤ به‌ره‌كه‌ته‌ یا ب رزقێ من و وى كری.

ليست هناك تعليقات: