2011/01/02

پیربون و پیراتى و هه‌ڤبه‌ندى دگه‌ل ژیێ مروڤى



ژیێ مروڤى دگه‌له‌ك قوناغان را ده‌رباس دبیت، ئه‌و كه‌سێن ته‌ندروستیا وان ئاسایى دشێن سه‌ره‌ده‌ریێ دگه‌ل هه‌ر ئێك ژڤان قوناغان بكه‌ن. پیراتى ئێكه‌ ژ قوناغێن هه‌ره‌ بزه‌حمه‌ت كو هه‌ر كه‌سێ گه‌هشتبیته‌ ڤێ قوناغێ هه‌ست بڤێ چه‌ندێ بكه‌ت، بتایبه‌ت ژى ئه‌ڤ بیروكه‌یه‌ بو پیره‌مێره‌كێ ل روژهه‌لاتا ناڤه‌راست ژیا بیت. هه‌مى كه‌س وه‌ك ئێك نه‌شێن ڤێ قوناغێ بو خو ملكه‌چى بكه‌ن، پتریا ئه‌و كه‌سێ دڤى عه‌مرى دا دبورن، مرنه‌كا بله‌ز دخازن.
پیراتى چى یه‌؟
 جارێ گه‌ر ئه‌م وه‌ك ده‌ستپێكه‌كا ساده‌ ته‌مه‌نه‌كێ گونجاى بو پیراتیێ ده‌ست نیشان كه‌ین، دێ گه‌هینه‌ دوماهیك قوناغا ژیێ مروڤ تێدا دبوریت، ئه‌و ژى گه‌هشتنا ژیێ مروڤى یه‌ بو ته‌مه‌نێ 63 ێ سالیێ. به‌لێ پێناسا زانستى یا دروست بو ڤێ قوناغێ بره‌نگه‌كێ دى هاتى یه‌ دیاركرن و هنده‌ك بیروكه‌ بو هندێ دچن كو پیراتى قوناغه‌كا سروشتى یه‌، دسه‌ر ژیێ مروڤى دا دبوریت وه‌ك هه‌ر قوناغه‌كا دى و پێشكه‌فتنه‌كا فسیولوژى یه‌ وه‌كى قوناغا زاروكینى و سنێله‌یێ و تا دگه‌هیه‌ پیراتیێ. دیسان بیروكه‌یه‌كا دى هه‌یه‌ دبێژیت، پیراتى ژ ئه‌نجامێ گه‌له‌ك دیاردان په‌یدا دبیت وه‌ك نه‌ساخیێن دوم درێژ، نه‌باشیا خارنا پێدڤى بو له‌شى، گوهرینێن كه‌ش و هه‌واى، بارێ ده‌رونى یێ مروڤى و وه‌رگرتنا رێژه‌یه‌كا زور ژ ده‌رمانا كو دخوه‌ بخوه‌ دا ئه‌ڤه‌ هه‌مى ژى ئه‌گه‌رن، نیشانێن پیراتیێ زوى بسه‌ر مروڤى دا په‌یدا ببن. لڤێره‌ بوچونا ژ هه‌میا به‌رئاقلتر بو قوناغا پیراتیێ لده‌ف هه‌ر كه‌سى دیار دبیت، ده‌ما بارێ وى یێ ده‌رونى و شیانێن وى یێن هزركرنێ و كاركرنێ و ته‌ندروستیا وى روژ بو روژ به‌ره‌ف لاوازیێ دچیت، به‌راورد دگه‌ل كه‌سانه‌كێ دى و دژیێ وى دا و یێ ساخله‌م. 
 گه‌ر ئه‌م ڤێ پیراتیێ ل سه‌ر خه‌لكى بكه‌ینه‌ نمونه‌، ئه‌و ژیێ ئه‌و تێدا دبورن و دگه‌هنێ و هه‌ست ب پیربونێ دكه‌ن. ئایا ئه‌و د چ ته‌مه‌ن دا و لدویڤ چ پیڤه‌ر  ڤێ قوناغێ بو خو ده‌ست نیشان دكه‌ن! ئه‌م ناگه‌هینه‌ وێ راستیا مه‌ دڤێت، ژبه‌ر كو ئه‌و پیڤه‌رێ خه‌لك پێ پیراتیێ دپیڤیت گه‌له‌ك یێ جودایه‌ ژ ئه‌وا قوناغێن ژیانێ ئێك ل دویڤ ئێك ژ ته‌مه‌نێ مروڤى دكوژیت و خو ل سه‌ر هه‌ر كه‌سى دسه‌پینیت. دڤێت جیاوازیه‌كێ بێخینه‌ دڤان هه‌ر دوو پیڤه‌ران دا، ئه‌و ژى.
1ـ قوناغێن ژیانێ:
 بگشتى ژیێ هه‌ر مروڤه‌كى دچه‌ند قوناغان را ده‌رباس دبیت، هه‌ر ئێك ژڤان قوناغان ژى هه‌ڤبه‌ندیێن دگه‌ل هه‌ستێن مروڤى و ژیوارێ مروڤ ژیانا خوه‌ تێدا دبه‌ته‌ سه‌ر، یێن هه‌ین. بو نمونه‌ ده‌ما هه‌ر كه‌سه‌ك هێژ دقوناغا زاروكینیێ دا، بتنێ سه‌رنجا وى ل سه‌ر یاریكێن زاروكا نه‌ و دێ چاوان ده‌مێ خوه‌ بڤێ چه‌ندێ ڤه‌ بورینیت. قوناغه‌كه‌ زاروك زوى فێرى تشتێن نوى دبیت و زوى هه‌ر نویاتیه‌كێ وه‌ردگریت. ده‌ما دبیته‌ سنێله‌ دگه‌هیته‌ قوناغا عه‌شقێ و په‌ناى بو ره‌گه‌زێ به‌رامبه‌ر دبه‌ت و هه‌ر بڤى ره‌نگى د ته‌مه‌نه‌كێ مه‌زنتر دا هزرێ ل گرێدانا هه‌ڤژینیێ دكه‌ت، هوسا هزرێ ل مالداریێ و ئایندێ خوه‌ دكه‌ت و پیراتیێ و مرنێ.
2ـ قوناغێن ژیێ مروڤى:
 پیڤه‌رێ ڤان قوناغان گرێدایى سالێن ژیێ مروڤى نه‌ و ئه‌و ژیوارێ مروڤ دناڤدا روژانێن خوه‌ دبه‌ته‌ سه‌ر. هه‌ر كه‌س نه‌شێت سالێن ده‌ست نیشانكرى بو بهه‌لبژێریت یان بێژیت ژڤى ته‌مه‌نى تا ژى دگه‌هیته‌ هنده‌ سالیێ ئه‌ڤ كه‌سه‌ د فلانه‌ قوناغێ دایه‌. ئه‌ڤ قوناغێن هه‌ بو گه‌له‌كان بارگرانى نه‌، ژبه‌ر كو هنده‌ك زوى ژ هه‌ر قوناغه‌كێ ده‌رباز نابن و ل هنده‌كان گیرو دبن، هنده‌ك كه‌س ژى هه‌ست بهنده‌ك ژڤان  قوناغان ناكه‌ن، هه‌ر زوى دسه‌ر دا دبورن و ده‌رباز دبن.
تێگه‌هشتنا كه‌سى بو ده‌ست نیشانكرنا هه‌ر ئێك ژڤان قوناغان، كارتێكرنێن خوه‌ یێن باش و خراب ل سه‌ر ژیێ مروڤى دهێلیت. ژبه‌ر كو ژبلى لایه‌نێ ته‌ندروستى، هه‌ستێن مروڤى ژى كارتێكرنا ده‌رونێ مروڤى بێ هێز دكه‌ت و هه‌ستا ب پیربونه‌كا بله‌ز و نه‌ دده‌مێ خوه‌ دا  په‌یدا دكه‌ت. بو نمونه‌ دێ گه‌له‌ك كه‌سان بینى كو دژیه‌كێ مه‌زن دانه‌ دگه‌ل هندێ ژى كه‌شخه‌ و سوحبه‌ت و هه‌ڤالینى و ده‌ركه‌تن و گه‌ریانێن وى یێن گه‌نجانه‌. مروڤ دگه‌ل وان كه‌سان هه‌ست ب به‌رده‌وامیا ژیانێ و خوشیا وێ هه‌مبێز دكه‌ت. به‌روڤاژى ڤێ چه‌ندێ هنده‌ك دكاملانا ژیێ خوه‌ دانه‌ و تێكه‌لیا دگه‌ل وان، خر بێزارى و بێهن ته‌نگیه‌. دێ بینى هیڤى و ئومێدێن وى بو ژیانێ یێن ژێك ڤه‌قه‌تیاین و دێ هه‌ست پێكه‌ى یێ روژێن خوه‌ دهژمێریت، دیسان كار و كوكێ وى، بو وى نه‌ یێ گونجایه‌ و چ لبه‌ر بكه‌ت بو وى نه‌ گرنگه‌، چاڤێ وى ل ئاینده‌یى و مالداریێ و تا دوماهیێ هه‌ر نه‌مایه‌.
لڤێره‌ ئاشكه‌را دبیت، ته‌مه‌نێ مروڤى چ په‌یوه‌ندى ب ژیانا مروڤى ڤه‌ نینه‌. بتنێ دێ مینیت كا هه‌ر كه‌سى چاوان سه‌ره‌ده‌رى دگه‌ل ژیانێ كریه‌، به‌لگه‌ ژى بو ڤێ چه‌ندێ هه‌ر كه‌سێ بمریت بتنێ ل سه‌ر كێلیا وى روژا بونا وى و روژا مرنا وى دهێته‌ نڤێسین،  كه‌س نابێژیت لڤى ژى ئه‌ڤ كه‌سێ هه‌ یێ پیربوى یان ل فلانه‌ سالێ یێ گه‌نج بوو و تا دوماهیێ.
هه‌تا ڤێرێ ئه‌م گه‌هشتینه‌ ئه‌نجامه‌كى كو پیربونێ و پیراتیێ چ گرێدان و په‌یوه‌ندیێن راسته‌وخو دگه‌ل ته‌مه‌نێ مروڤى دا نینن! ڤێجا دا كو مفا ژ هه‌ر قوناغه‌كا ته‌مه‌نى بهێته‌ وه‌رگرتن، فه‌ره‌ ئه‌ڤ بیروكه‌یه‌ ل سه‌ر هه‌مى كه‌سان و هه‌ردوو ره‌گه‌زان و هه‌مى قوناغێن ژیانێ بهێته‌ په‌یره‌وكرن. بو پیران یان دان عه‌مران بهێته‌ ڤه‌خواندن، چ ئه‌ڤ ڤه‌خواندنه‌ برێكێن سمینار و خوبه‌خشان بن یان ئه‌ڤ رێكخراوێن تایبه‌ت ب پیران ڤه‌ خوه‌ لڤێ چه‌ندێ بكه‌نه‌ خودان. یا گرنگ دێ چاوان شێین گیانه‌كێ دى ده‌ینه‌ ڤى ته‌مه‌نێ هه‌ و باوه‌ریێ بو په‌یداكه‌ین كو هێژ هه‌ست ب ئێكسپایربونێ نه‌كرى!
فه‌ره‌ هه‌ر كه‌سى كومه‌كا پروژان بو ئایندێ خوه‌ هه‌بن و ژبو كار بكه‌ت، ئه‌ڤ چه‌ندا هه‌ژى تێگه‌هه‌كه‌ ب ده‌رونى مروڤى ڤه‌ یێ گرێدایى. هه‌ر كه‌سێ ڤى تێگه‌هى ب دروستاهى وه‌رگریت دێ ژیان بو كه‌ته‌ كه‌نى و هه‌ر كه‌سێ به‌روڤاژى خوه‌ تێبگه‌هینیت، نه‌ بتنێ كارتێكرنه‌كا نێگه‌تیف ل خوه‌ دكه‌ت، به‌لكو یێن ل ره‌خ و دوورێن خوه‌ ژى بێ ئومێد دهێلیت.

ليست هناك تعليقات: