گرنگیا خالبه‌ندیێ د دارژتنا بابه‌تى دا

دبیت گه‌له‌ك كه‌سان حه‌زا نڤیسنێ هه‌بیت و گه‌له‌ك هزر و دیدو بوچوون دسه‌رى دا هه‌بن، به‌س نه‌زانیت دێ چاوان ئێخته‌ سه‌ر لاپه‌ران و كه‌ته‌ نڤیسین یان هنده‌ك نڤیسه‌ر ژ دارژتنا بابه‌تێ خوه‌ نه‌ درازینه‌، ده‌ما ئه‌و بخوه‌ دوباره‌ ل وى بابه‌تى دزڤریت، هه‌ست دكه‌ت كو ئه‌و تشتێ وى نڤیسى، ژ كێماتیا یا ڤالا نینه‌. ژبو وێ چه‌ندێ ژى كو بابه‌ت جوان بهێته‌ به‌رچاڤ و دارژتنا وى یا رێك و پێك بیت و خانده‌ڤا پێڤه  بهێته‌گرێدان، دڤێت نڤیسه‌ر و روژنامه‌ڤان گرنگیێ ب خالبه‌ندیێ بده‌ن.

خواندنه‌كا كورت بو سێ تێكستێن (قیناع) كرى، دوو شیعر و په‌خشانه‌ك

سێ ده‌ق، دوو شیعر و ئێك په‌خشان، بارا لاپه‌رێ 11 ێ ژ روژناما وار ژماره‌ 314 بون. ئه‌گه‌ر هه‌ر سێ ده‌قان وه‌ك تێكست ب خاندنه‌كا هزرى و كورت، بو خودیێ ئه‌و كه‌سێن ئه‌ڤ تێكسته‌ دارشتین و ئه‌و ژیوارێ ئه‌ڤ كه‌سه‌ دناڤ دا دژین، بكه‌ین. دێ بینین سێ هزرێن هلوه‌ریایینه‌، برامانا بێ ئومێدیێ و هه‌ڤدژیێ دناڤبه‌را دوو كه‌ساتیان دا، ئێك ئه‌وا خوه‌ پێ ل به‌ر خودیكێ دبینن و یا دوان ژى، ئه‌وا خه‌لك پێ ته‌ماشاى وان دكه‌ت. ئه‌گه‌ر ل خودیێ هه‌ر سێ كه‌سان ژى بنێرم و شاره‌زاییا من دبوارێ ئه‌ده‌بى دا و ئه‌و به‌لاڤوكێن ل ده‌ڤه‌رێ و ب شێوه‌زارێ كرمانجى ده‌ردكه‌ڤن.

ئایا "چایخانه‌" دێ یا به‌رده‌وام بیت؟

تێبینى: رێ بو به‌لاڤكرنا ڤى بابه‌تى دروژنامێن دهوكێ دا نه‌هاته‌ دان

هه‌ر چه‌نده‌ ئه‌ز نه‌ دگه‌ل وان مانشێتانم یێن ب نیشانا پرسێ ده‌ستپێدكه‌ن، به‌لێ په‌یدابونا گوڤارا "چایخانه‌" بناڤێ سه‌ربه‌خو، بخو نیشانا پرسێ یه‌. دبیت مه‌ره‌ما من ژ ڤێ نڤیسینێ پتر ئازراندنا بابه‌ته‌كى بیت، ئه‌و ژى، ئه‌و نه‌ باوه‌رییا دناڤبه‌را ده‌ستهه‌لاتێ و هاولاتى دا هه‌ى.

بوچى (چایخانه‌)!

چ پێشكه‌فتن دبێ بزاڤ نینن و دیسان، چ پێشكه‌فتن دبێ به‌ربه‌ست ژى نابن. ده‌ما ئه‌م دبێژین به‌ربه‌ست، برامانا به‌رژه‌وه‌ندییا چه‌ند كه‌سان دێ هێته‌ تێكدان، ژبه‌ر هندێ ژى ئه‌ڤ كه‌سێن هه‌، دێ ب هه‌مى شیانێن خوه‌، بزاڤێ كه‌ن وى پروژه‌ى تێكبده‌ن و هه‌ولێن ژبه‌رئێكبرنا وى بده‌ن.

barandina helbestan

ئه‌زمونا شعرى یا (عبدالرحمن بامه‌رنى) دناڤبه‌را عشقێ و شعرێ دا

لوقمان مه‌حمود
وى ده‌مى شعر دێ یا سه‌ركه‌فتى بیت، ده‌ما سه‌ركه‌فتیانه‌ ژ دوو دلیه‌كا به‌رچاڤ ڤه‌دگه‌ریێت ڤه‌، برامانا حه‌ژێكرنا ژیانێ دكوراتیا ساتێن مروڤى یێن ئالوز دا، بهه‌مى هه‌ستداریا خوه‌ ڤه‌ دگه‌ل ناخێ خوه‌ یێ گرێدایى هزرا ئاراسته‌كرى ژ كوراتیا مروڤى. بڤێ رامانێ، حه‌ژێكرن بهه‌ست و نه‌ستێن خوه‌ یێن به‌رزه‌ دێ به‌رگریێ ژ جوانیا خوه‌ كه‌ت، به‌رده‌وامى دێ دژیانێ دا هه‌بیت، تا دكرێتترین ده‌مێن وێ ژى دا.

ب شه‌ڤ ئه‌ز بیر ل نڤیسینا شعران دكه‌م

ئادار-2005

چ بوویه‌!

ئه‌وێ لسه‌ر ده‌پێ شانۆیێ هشك راوه‌ستیایى 

دڤێت تشته‌كى بێژیت.!

جوانیا ماچه‌كا نه‌ بشكفتى

یا دناڤ گوهێن بێده‌نگیێ دا سه‌مایێ دكه‌ت

ئه‌و په‌نجه‌شێرا ئه‌ز ل دویڤ سیبه‌را وێ دگه‌رم

ئادار - 2005

شعره‌ك د كویراتیا هه‌بوونا من دا شوین دبوو 

لێڤێن شه‌ڤان ماچى دكرن 

من بۆ وه‌رزێ زارۆكینیێ د نڤیسى 

وه‌رزێ زارۆكینیێ و 

تبه‌ركێ حه‌جى محه‌مه‌دێ توڤى و 

مه‌ پێكڤه‌ د دویڤرا دگۆت ئامین

نڤسین ب قه‌له‌مێ حبرى "مخابن"

گوتنه‌كا هه‌ى دبێژیت (داسكا حه‌دادى چ جار یا سه‌قا كرى نینه‌)، هه‌ر چه‌نده‌ گوتنه‌كا دورى ڤى ده‌مێ نوكه‌ یه‌ ژى، كو ئه‌ڤرو ئه‌م ب خوه‌ خودانێن تلستار و دیجیتال و ئه‌نترنێتان دزانین. به‌لێ ژبه‌ركو مه‌ چ تشت نوینن، ئه‌م پێ گوتنێن نوى چێكه‌ین، ئه‌م نه‌چارین گوتنێن كه‌ڤن دوباره‌، بهاى بده‌ینێ.

نڤسین ب قه‌له‌مێ حبرى "عه‌جایب"

تو چه‌ند یێ دنیا دیتى بى، خه‌ونێن ته‌ ژى هندى وێ دیتنێ دێ ب دنیایێ داچن. هنده‌ك خه‌ونان ب ترومبێلێن گێچ سفر ڤه‌ دبینن، هه‌ر ترومبێلا دبه‌ر چاڤێن وان را دبوریت ژى، چاڤێن خوه‌ ددویڤ را دخشینن، ناڤێ وێ، مودێلا وێ، بهایێ وێ، سیكا وێ! یا گرنگ نه‌ ئه‌وه‌، كا وى چ جوره‌ ترومبێل بڤێت، یان كریه‌ دلێ خو و هه‌ر گاڤا ژ ده‌ستان هات، دێ كیژان جورى كریت. خه‌ونێن وینه‌ و خه‌ونێن وى ژى جیهانا وى یا روژانه‌ نه‌، هه‌مى جور دڤێن، چنكو چاڤێن وى دچنێ.

نڤسین ب قه‌له‌مێ حبرى " ترس"

هه‌میان پێخوشه‌ گوهـ ل سترانێن كوچك و دیوانان بگرن، هه‌كو (نادر سپیندارى) له‌علیخانا گوڤه‌یى دبێژیت یان لاوكێ مه‌عده‌نى ب ده‌نگێ (خه‌لیل باكوزى) یان ده‌ما (حه‌سه‌ن عه‌لى خه‌نجه‌ر) ئوسێ زه‌رى ب قه‌سابێ سه‌رێ (.......) دده‌ته‌ نیاسین یان هه‌كو (شوكرى بێسه‌ڤى) تبلێن خوه‌ دكه‌ته‌ دگوهێن خوه‌ را و بف دكه‌ته‌ سه‌یدكو سه‌یده‌ڤانان. براستى ده‌نگێ وان و سه‌لیقا ستران گوتنا وان، گه‌له‌ك ژ دلێ مه‌ دهێت و ئه‌م ناهێلین كپێن ژ ده‌نگێ بچویكه‌كى بهێت، ته‌ هه‌ر دڤێت تاویكا بده‌یێ و گوهێ هه‌میان ژى، دگه‌ل خوه‌ش دهێت.

نڤسین ب قه‌له‌مێ حبرى "ئه‌لحه‌ق"

دا كو بشێین تشته‌كێ جوان و بمفا بنڤیسین، دڤێت ژ خوه‌ ده‌ست پێبكه‌ین! نڤیسینا ژ نك خوه‌ ژى، یان دێ مه‌ ل ئاینده‌ى راوه‌ستینیت یان دێ مه‌ ملكه‌چى هزروبیرێن كه‌ڤن كه‌ت. تشتێ مروڤى ژڤان هه‌ردوو كێشه‌یان رزگار دكه‌ت ژى، دڤێت ئاینده‌ى ل پاش خوه‌ نه‌هێلین و سه‌ربورێن خوه‌ بێخینه‌ دخزمه‌تا ڤى دورهێلى دا، ئه‌وێ هه‌چكو هه‌ى، بێ كێم و بێ زێده‌هى.

العلاقة السرية بين الحب والشعر في تجربة عبد الرحمن بامرني الشعرية

لقمان محمود

 ينتصر الشعر، عندما يعود سالماً من قلقه المكشوف، بعمق اللحظة الإنسانية المتشبثة بمعاني الحب و الحياة. فالشعر، وبجميع الأحاسيس تعاطفٌ مع التأثيث الوجداني، المستند على الفكرة المتوجهة من الأعماق.

  بهذا المعنى، فإن الحب سيبقى جميلاً حتى في ملامسته المفقودة، و ستبقى الحياة جميلة حتى في قبحها.

   أمام هذا الإحساس، فتظهر “المرأة” بجميع معانيها، فتارةً بمعناها الوجودي (الحياة). وتارة بمعناها الأخلاقي (الحقيقة). وتارة أخرى بمعناها الشمولي (الوجود). من خلال إلتحام هذه المعاني معاً، تبدو المرأة و كأنها مشكلة لأعمق تجارب العاطفة الإنسانية، بوصفها إضطراب جمالي يؤدي إلى حراك المياه الراكدة في التلاحم المصيري.

   لذلك، يبقى حب المرأة دائماً خالدا، و خاصةً مع الشعراء، في صراعهم القلق مع الحياة، كرغبة ملحة في الانتصار على واقع “الحب”، و تحويله إلى أثر “إبداعي”.

سىَ نڤیسین ب قه‌له‌مىَ حبرى (3)

بو جارا چه‌ندىَ من كاغه‌ز كیَشانه‌ به‌ر قه‌له‌مىَ خوه‌یىَ حبرى و چه‌ندین ریَزك بو ده‌رسوكا شیَخاتیىَ  من راده‌ستى به‌رپه‌ریَن روژناما كرینه‌، ژ دریَژاهیا ناڤىَ من كو ژ نه‌هـ پیتان پیَكدهیَت، جارنا ئه‌ز ب شیَخ دهیَمه‌ گازیكرن، ناڤیَن زه‌مه‌نىَ مه‌ یىَ بچویكاتیىَ ژ ئه‌حمه‌د و محه‌مه‌دا ده‌ستپیَدكرن و نوكه‌ هه‌مى ییَن بوینه‌ وارین و وارڤین و ئه‌ڤرو ئه‌م خودان هه‌ریَمین و خودان فیدرالیه‌ت. خه‌لكى گوتنه‌ من شیَخ و هنده‌كان بكه‌نى ڤه‌ ده‌ستىَ من ماچ دكرن،

سىَ نڤیسین ب قه‌له‌مىَ حبرى (2)

بو جارا دوىَ ئه‌ز هه‌ست دكه‌م، قه‌له‌مىَ من نه‌شیَت دگه‌ل من به‌رده‌وامیىَ بده‌ت و یىَ خوه‌ ژ نڤیسینیَن من، ڤه‌دهیَلیت. براستى ئه‌ڤى شیشىَ حبرى، ئه‌ز گه‌له‌ك وه‌ستاندم، نزانم حبر یىَ ئیَكسپایره‌ یان سه‌ركىَ قه‌له‌مى سه‌لخیه‌ و ل نڤیسینىَ دهه‌زقیت. هه‌مى دبیَژنه‌ من تو مروڤه‌كىَ كلاسیكى، ژبه‌ركو تو هیَژ ب قه‌له‌مىَ حبرى دنڤیسى! براستى ژى من دڤیَت بڤى قه‌له‌مى هه‌مى تشتیَن خوه‌ ییَن كلاسیك زیندى بكه‌م. دبیت كو هیَژ ئه‌ز خوه‌ ب كه‌سه‌كىَ كلاسیك دزانم، هه‌كو ئه‌ز یىَ گه‌نج حه‌ژیَكرن هه‌ما هه‌ر یا هوسا بو، چه‌ند جاره‌كىَ بیریَن زاروكاتیا خوه‌ دكه‌م، بیریَن سه‌یدایىَ عه‌دنان دكه‌م،

نڤیسین ب قه‌له‌مىَ حبرى (1)

من دگه‌ل قه‌له‌مىَ خوه‌ بریار دا، ئیَدى ئه‌م بو هه‌وه‌ نه‌ نڤیسین! ئه‌م ب ئیَش و ئازاریَن خه‌لكى ڤه‌، ب كیَشه‌ییَن جڤاكى و ب كیَشمه‌كیَشیَن سیاسى ڤه‌ گه‌له‌ك وه‌ستیاین. دڤیَت سه‌حكه‌ینه‌ دنیایه‌ك دى، نڤیسینیَن مه‌ ده‌ربرینىَ ژ جیهانا مه‌ بتنىَ بكه‌ن. ئه‌م ژ ده‌نگىَ شرشرا ئاڤىَ و چپكیَن بارانىَ، خه‌ریب بوینه‌! من جیهانه‌كا دى دڤیَت تیَدا گه‌نجاتیا خوه‌ بزڤرینم، ده‌مى گه‌له‌ك تشت ژ مه‌ دزینه‌ و ئه‌م ره‌پ و رویت دناڤ جاده‌ییَن دوو سایدى و سیهـ میترى دا هیَلاینه‌، چاڤه‌ریَى ده‌مژمیَریَن كاره‌بیَى نه‌ و سرایىَ لبه‌ر فرنیَن سه‌مونان دگرین، ده‌ستىَ مه‌ یىَ ب به‌ریكا مه‌ ڤه‌ و دوو روژا، ئیَك كیلویا فیَقى دخوین و هه‌ر سه‌رى، ژ ئیَك لب زیَده‌تر نه‌گه‌هیتىَ.

شمكا چم سور

ئه‌ز لته‌ ناڤه‌شێرم گه‌له‌ك جاران تو یا هاتیه‌ خه‌ونێن من و گه‌له‌ك جاران من یا هه‌ست بڤێ چه‌ندێ كرى، دگه‌ل هه‌ر هاتنه‌كێ ژى بارگرانیه‌ك ژ سه‌ر ملێن من دهاته‌خار! باش ل بیرا منه‌، هه‌ر ژ روژا من ئاگه‌هـ ژ خوه‌ بوى، موزیكه‌ گه‌له‌ك ژ دلێ من دهات و دكویراتیا وان ئاوازان دا، ئه‌م دبوینه‌ ئێك گیان. ژبه‌ر هندێ ژى  من هه‌ر ده‌م حه‌ز ل سه‌ر گوهدانا موزیكێ هه‌بو و هه‌مى گاڤه‌كێ من تو لدوورێن خوه‌ ددیتى یان هه‌كو ئه‌ز ل پیاسه‌كێ دگه‌ل خوه‌ به‌رزه‌ دبوم، من دزانى ده‌ستێ ته‌ یێ دده‌ستێ من دا و تو یا ل بلنداهیان، من دگێرینى..

پێداچوونه‌ك ئه‌ده‌بى دپه‌رتوكا (شاعرێن بامه‌رنێ) دا

په‌رتوكا شاعرێن بامه‌رنێ ژ نالبه‌ندێ مه‌زن بو نالبه‌ندێ بچویك كو ڤان روژێن بورى كه‌تیه‌ به‌ر ده‌ستێ خوینده‌ڤانان، 11 شاعرێن باژێركێ بامه‌رنێ دناڤ خوه‌ دا هه‌مبێزكرینه‌ و ژ به‌رهه‌ڤكرنا (عبدالرحمن بامه‌رنى) یه‌.

رێكه‌فتنا دگه‌ل مارى

دبێژن دوو برایا ره‌زه‌ك هه‌بو و هه‌ر دچوونه‌ ناڤ ره‌زێ خو و ل نیڤا ره‌زى جهێ مشتاخه‌ و بێهن ڤه‌دانا وان بو و ل وى جهى كونا ماره‌كى لێ هه‌بوو، جار مار ژبه‌ر وان د ره‌ڤى و جار ئه‌و ژبه‌ر مارى دره‌ڤین، نه‌ مارى كونا خو دبره‌ جهه‌كێ دى و نه‌ ئه‌و دشیان جهێ مشتاخه‌ و بهێن ڤه‌دانا خوه‌ ب ڤه‌گوهێزن جهه‌ك دى.

حاكم و خولام

دبێژن حاكمه‌كى خولامه‌ك هه‌بو و چه‌ند جاره‌كێ ڤى حاكمى ئاڤ  ڤه‌خار با یان تشته‌ك خاربا، دا بێژیت ئه‌ح.

خولامێ وى دا بێژتێ ته‌ح.

جاره‌كێ زستان بو و به‌فرێ كولان گرتبون و ل گه‌له‌ك جهان ببو به‌ستى و ده‌ما حاكم و خولام ب رێكێ دچوون، حاكم ته‌حسى و ده‌ستێ خوه‌ دانا به‌ر خوه‌ و ده‌ستێ وى چوو د پیساتیا حه‌یوانه‌كى را.

مریت

دبێژن زه‌لامه‌كێ گه‌له‌كێ ته‌مبه‌ل ژنه‌ك هه‌بو و چ كه‌سب و كار بو خو و مالا خو نه‌ دكرن.

روژه‌كێ ژنكا وى گوتێ جامێر و ئه‌ز دێ چمه‌ سه‌ر بالاڤێ گولك یێ دگوڤێ ڤه‌ هه‌ره‌ ئاڤ بده‌؟

زه‌لامى گوتێ نه‌خێر ئه‌ز ناچم ئاڤده‌م، هه‌ما تو دگه‌ل رێكا خوه‌ هه‌ره‌ ئاڤده‌ پاشى هه‌ره‌ بالاڤێ.

ژن گوهورین

دبێژن حاكمه‌كى سێ ژن هه‌بون و ڤى حاكمى چ حالێ خو و چ خوشى دگه‌ل هه‌ر سێ ژنكان نه‌بون، ژبه‌ر كو هه‌ر ئێكێ ژوان كێماسیه‌ك ل ده‌ف هه‌بو.

ژنه‌ك یا ئه‌زمان درێژ بو و ژبه‌ر قه‌رقه‌شا وێ چ خوشى ژێ نه‌ ددیتن و ژنا دویێ یا بێ زێهن بو و زوى تشت ژبیر دكرن و یا سیێ هه‌مى گاڤا چاڤێ وێ ل ده‌رڤه‌ بوو و چ جار یا تێر نه‌بو و چاڤێ وێ هه‌ر ل زه‌لام و سوحبه‌تێن زه‌لامان بو.

جه‌نازه‌

دبێژن رێڤینگه‌ك دره‌نگ شه‌ڤ گه‌هشته‌ گونده‌كى و نه‌زانى قه‌ستا چ مالێ بكه‌ت، رابو چوو د مزگه‌فتێ ڤه‌ و دیت مروڤه‌كێ ل نیڤا مزگه‌فتێ درێژكرى یه‌ و هزر كر ئه‌و ژى وه‌كى وى رێڤینگه‌ و یێ ل مزگه‌فتێ بو یه‌  مێهڤان ،  رابو چوو پشتا خوه‌ ب پشتا وى ڤه‌نا و گوتى دا مه‌ هه‌ر دووكا تا سپێدێ سار نه‌بیت و هزركر یێ د خه‌وه‌.

دره‌و

دبێژن ل گونده‌كى سێ برا هه‌بون و روژه‌كێ ئێكى ژوان گوت ئه‌ز دێ چمه‌ باژێرێ مویسل كاروانى.

پشتى ده‌وارێ خو ژ متایێ به‌رده‌ست باركرى و قه‌ستا باژێرێ میسل كرى، دبێژن ل باژێرێ میسل ب كوسا یا ب ناڤ و ده‌نگ بو.

 ئێكێ كوسه‌ هاته‌ د رێكا ویدا و گوتێ ئه‌ز و بابێ ته‌ ده‌سته‌برا بوین و كێشا مالا خو و گوتێ تو مێهڤانێ منى و بشه‌ڤێ گوتێ ئه‌ز و تو دێ شه‌رتانێ كه‌ین، هه‌چیێ ژ مه‌ دره‌وه‌كا مه‌زنتر كر دێ مالێ یێدى خره‌ك بو یێدى  بیت.

هه‌ژار و دوعا

دبێژن مروڤه‌ك هیبوو دچوو د به‌ر په‌نجه‌رێ دا و بو خو دوعا دكرن و دگوتی یا ره‌بی تو سه‌د زێرا بده‌یه‌ من و هه‌كه‌ نوت و نه‌ه زێر ژی بن، من نه‌ڤێن و كه‌سپ و كارێن وی هه‌می سپێده‌هیا ئه‌ڤه‌ بون.

هه‌رسێ برا

دبێژن رێڤنگه‌ك ل ماله‌كێ بو مێهڤان و دیت زه‌لامه‌كێ پیر و ژنه‌كا جه‌حێل د ژورڤه‌نه‌ و تشتێ سه‌رنجا وى دوێ مالێ دا راكێشاى وى زه‌لامى ژنه‌كا ده‌ق شكێن هه‌بو. زه‌لامه‌كێ سوحبه‌ت خوش بو و لێ ئاخفتنا گوتبا ژنا وی ئێكا دی لبه‌ر ده‌ڤی دا و گه‌ر گوتبا ژنكا خوه‌ هه‌ره‌ بومه‌ تراره‌كێ ئاڤێ ژی بینه‌، دا ژنكا وی بێژیتێ ئه‌و گوسك ل به‌ر ده‌رگه‌هی هندێ ڤه‌ خو تا تو پێ د وه‌رمی.

نه‌كیر و مونكه‌ر

دبێژن رێڤنگه‌ك هاته‌ گونده‌كی و خو بمێرانی دئینا ده‌ر و هه‌ر د گوتی هه‌ر جهه‌كێ بترس بیت ئه‌ز دشێم بچمێ و دبێژن ل وی گوندی گورستانه‌كا گه‌له‌ك بسه‌هم لێ هه‌بو، ئینا روژه‌كێ موختارێ گوندی د كوچكا خوڤه‌ گوته‌ وی رێڤنگی زیاره‌ته‌كێ كولای یێ ل ناڤ گورستانا مه‌ هه‌ی و هه‌ر گاڤا ژ روژئاڤا تا به‌رێ سپێدێ تو تێدا رازای ئه‌ز دێ سه‌د زێرا ده‌مه‌ته‌.

فێل و فندێن ژنكا

دبێژن گوندیه‌كی ده‌وارێ خوه‌ باركر و ب مه‌ره‌ما كاروانی قه‌ستا باژێری كر و متایێ خو ژ به‌رهه‌مێ سالێ ل بازارێن باژێری فروت و پارێن وی سه‌د زێر گرتن.

پشتی وه‌ستیانا فروتنا متایی، چوو ل به‌ر دیواره‌كی رونیشته‌ خارێ و زێرێن خو هژمارتن كا چه‌ند ژێ خه‌رجكرینه‌ و دیت كو نوت و نه‌ه زێر یێن ماینه‌ ڤێ، دڤان ده‌لیڤان دا ژنكه‌كێ د په‌نجه‌رێ دا چاڤدێریا وی دكر و زانی چه‌ند د ده‌ستان دانه‌ و دیسان زانی ئه‌و نه‌ خه‌لكێ ڤى باژێری یه‌.

دارڤان و حاكم

دبێژن ل گونده‌كی دارڤانه‌ك هه‌بو و ژنه‌كا گه‌له‌كا نازك و جوان ژی هه‌بوو و رزقێ وی و عه‌یالێ وى لسه‌ر وی پشتیێ دارا بو ئه‌وێ هه‌رو ئێڤارى دبره‌ بازارى و ددا ب دوو نانا و وى و ژنكا وى دخار. 

دبێژن هه‌ر  دوی گوندی دا باش تجاره‌ك هه‌بو و ده‌ما چاڤێ وى ب ژنا دارڤانى كه‌تى، دلێ وی دكه‌ڤیتێ و ڤیا ته‌شقه‌له‌كێ لێ بكه‌ت و ژنا وی ژێ بده‌ته‌ به‌ردان.

حاكم و باگوردان

دبێژن ئێكی ل گوندێ به‌رێ بهار گوتی ئه‌ز دێ رابم دیاریه‌كێ بو حاكمێ ئامێدیێ به‌م و چوو هژیره‌ك ئینا و جوان د به‌لگا پێچا و كره‌ دسه‌لكه‌كێ دا و نخافت و به‌ره‌ف باژێرێ ئامێدیێ ڤه‌ چوو.

پشتی گه‌هشتیه‌ كوچكا حاكمی و گوتیێ من بوته‌ دیاریه‌كا ئینایی و حاكمی سه‌لك ژ ده‌ستا ئینایه‌ ده‌ر.

جوهى و ئاقلمه‌ندى

دبێژن دوو ئاغا برایێن ئێك بون و هه‌ر ئێكی ژ وان ئاغاتی ل گونده‌كی دكر و هه‌می گاڤا ژی د ژێك دلمایی بون.

دبێژن ده‌مه‌كی په‌یوه‌ندیێن باش تێكچبون و ئاغایێ گونده‌كی ژ وان كو برایێ مه‌زن بو و خولامه‌كێ جوهی هه‌بو گوتێ هلو هه‌ره‌ بێژه‌ ئاغایێ دی بلا كارێ خو بكه‌ت و سپێدێ مه‌ شه‌ره‌.

جه‌مشید و پیرێ

دبێژن ل باژێره‌كی باش تجاره‌كێ گه‌له‌ك زه‌نگین هه‌بوو و بتنێ كوره‌ك هه‌بوو و ژبه‌ر باشیا وی و زیره‌كاتیا وی د بازرگانیێ دا چ جاران كاروان بێى وی برێ نه‌دكه‌فتن.

دبێژن بۆ وه‌ختێ كاروانی و كاروان هه‌می ڤێككه‌فتن و هاتنه‌ ده‌ف باش تجاری، به‌لێ باش تجارى گوتێ ئه‌ز ئه‌ڤ ساله‌ نه‌شێم دگه‌ل هه‌وه‌ بهێم، ژبه‌ر كو ئه‌ز یێ ب ناڤ سال ڤه‌ چویم و من تاقه‌تا كاروانی نینه‌، كاروانیا گوتێ ئه‌م بێى ته‌ نه‌شێین بچین و تو بازرگانه‌كێ زیره‌ك بوی و هه‌ر جار مه‌ لسه‌ر ده‌ستێ ته‌ كاروانه‌كێ باش یێ كری و كاروانێ مه‌ ب قازانج یێ زڤری یه‌ ڤه‌.

ئێكه‌تیا ژنانى كوردستان لقێ دهوك، رولێ راگه‌هاندنێ دگه‌شه‌كرنا رێكخراوێن دیموكراتى دا دهێته‌ به‌حسكرن

ژ بزاڤێن خوه‌ یێن پێگه‌هاندنا كادرێن خوه‌ یێن راگه‌هاندنێ، كادرێن راگه‌هاندنێ یێن سه‌ر ب ئێكه‌تیا ژنانى كوردستان به‌شدارى سمیناره‌كێ لدوور نڤیسنیا هه‌والێ روژنامه‌ڤانى، دبن.

ئه‌ڤه‌ یه‌ دهوكێ؟!

ل دهوكێ، هه‌ر گاڤا ته‌ دیت كاره‌با عام گه‌له‌ك یا دهێته‌ برین، دێ زانى كو بهایێ ئه‌مپێرێ موه‌لیدێ دێ فرتكه‌كێ بلند بیت و هه‌ر گاڤا ته‌ دیت گه‌له‌ك یا دهێت ژى، بزانه‌ كو به‌رپرسه‌كێ پایه‌ بلند ته‌شریفا ئینایه‌ باژێرى!.

هشیارى ده‌ڤێَ خه‌لكى بن..!

ژیێ من ژ سیهێ بورى و هێَژ چیرا خه‌لكى ژ سه‌رێ من نه‌ هاتیه‌ ده‌ر، دڤێت خارنا من وه‌ك یا وان بیت، برێَڤه‌ چونا من، لبه‌ركرنا من، تێَكه‌لى، كه‌نى و گریا من و تا حه‌زكرنا من بو ره‌گه‌زێَ دژى دڤێَت لدویڤ پیڤه‌رێ خه‌لكى بیت. هه‌مى ژى یێن فێرى دوو سه‌ركیێ بوین، لده‌ف ته‌ ده‌ڤه‌كن و ل پشت ته‌ ده‌ڤه‌كێ دى و دڤێت وه‌ك هه‌میان سویند بخوى و هه‌چیێ بێَهنژى بێَژیێَ تێر بژى و هه‌چیێ بو زاڤا بچیه‌ سه‌رێ وى و هه‌ر ژنكا دوو گیانا زكێ خوه‌ دان بچیه‌ به‌ر پێچكا وێ و هه‌ر تشتێَ ژ ڤانا ته‌ خوه‌ ژێَ دا پاش، تو كه‌تیه‌ به‌ر ده‌ڤێَ خه‌لكى. 

دگه‌ل من بێژن ئامین!

یاره‌بى تو لمن نه‌گرى، ئه‌گه‌ر بێژم زیانێن هنده‌كان بو هنده‌كێن دى خێر و به‌ره‌كه‌تن! ئه‌م ده‌رچویێن سه‌رهلدانێ ینه‌ و وێ ئه‌زمونا  بێ خوه ڤه‌مالین به‌رمل و پاخلێن مه‌ تژى كرین.  پێنه‌ڤێت ئه‌م زوى ب ئه‌نجامێن خوه‌ رازى دبین، هێژ نه‌ هاتیه‌ گوهێت من كه‌سه‌ك ژێ توشى نه‌خوشیه‌كا ده‌رونى بوى. به‌رماكێ بو مه‌ لپاش خوه‌ هێلایى ژى،  جار ئه‌م یێ ل سه‌رێ ملێ! دێ ده‌ستێن خوه‌ سه‌رئه‌ڤراز كه‌ین و هه‌ر گاڤا به‌رێ مه‌ كه‌ته‌ ژوردانیا ژى، دێ بیرا خوه‌ ل سه‌رهلدانێ ئینین و هه‌كو ئه‌م درویت و برسى ده‌ربازى چه‌لێ و ده‌شتانان بوین.

هێژ بیرێن (گهیشكا) دكه‌م

ژیانێ گه‌له‌ك ته‌حلى دگه‌ل مندا برینه‌ سه‌ر، زاروكینیا من و هه‌ر ژ شوینواركێن گویزا و هه‌كو ئه‌م دچوینه‌ گهیشكێن سه‌رێ كه‌له‌كێ یێن مامێ ئاڤده‌ل. چه‌ند دبیته‌ پایز و گهیشكان دبینم، بیرێن ئاڤده‌لى دكه‌م هێژ به‌رێ پاتكا من یێ شوینه‌ و ژ جهێ وى به‌ره‌ زیڤێ ژ كه‌لا كه‌ربێ داوه‌شاندیه‌ مه‌ ره‌ڤدا زاروكان. سه‌رهلدانێ ئه‌م ژڤى ده‌ستى قولپاندینه‌ ده‌ستێ دى و هه‌له‌ى بابێ وى قوناغا به‌رى سه‌رهلدانێ بخو بكه‌ته‌ په‌رتوكه‌كا بیرهاتنا و بتنێ من مامێ ئاڤده‌ل ژیر نه‌كریه‌، بیرهاتنێن جاران ژى هه‌كو ل كولانا دریا من خوه‌ درێكا شكرویێ دا ڤه‌دشارت. سه‌رهلدانێ چاڤ لبه‌ر مه‌ ڤه‌كرن و بكولافه‌ت هه‌ر تشتێ نوى مه‌ سه‌رو سه‌ر خوه‌ دبه‌رراكر.

گر كێریشك و بزنێن خالێ حه‌جى

هه‌ر ئێكى وه‌رزه‌ك پێ خوشه‌، بێهنامن ب وه‌رزێ پایزێ دهێت. پیاسه‌ و هلكێشانا بێهنێن كویر، جاران هه‌كو ل سه‌رێ غاباتى، لهنداڤ تاخێ قه‌ره‌چا من ته‌ماشه‌ى دهوكێ دكر. هه‌مى تشت رویس و بساناهى دهاتنه‌ پێش چاڤێت من... ته‌به‌لانێ، مژویلاهیا هاربێن عه‌سكه‌ریێ بو. هه‌ردوو بزنێن خالێ حه‌جى، كو بتنێ خه‌ما وى گه‌هاندنا وان بو (گر كێریشكى) و ئه‌ڤه‌ دوماهى خه‌ما وى و چه‌را بزنێن وى بو!.

مێرى لكیرێ دنڤن؟!!

هه‌ر ئێكى دزاروكینیا خوه‌ دا هنده‌ك سه‌یر و سه‌مه‌ره‌ دگه‌ل خوه‌ كرینه‌ بیرهاتن، زاروكینیا من ژى تشتێن سه‌یر تێدا هه‌نه‌، چه‌ند ئه‌ز مێریه‌كێ دبینم ئه‌ز دبێژم ئه‌و لكیرێ دنڤن؟ زاروكینیا من و بیرهاتنێن من كه‌تنه‌ ململانێ و جارنا من دگوت پا هه‌كه‌ ئه‌ڤه‌ جهێ عه‌ره‌با بیت، ئاین بزمانێ وان بیت، خاندن و زمانێ فه‌رمى یێ ده‌زگه‌ها و تا ئه‌و ته‌لقینا لسه‌ر مریا ژى دهێته‌ خاندن ب عه‌ره‌بى بیت و هه‌ر فلم كارتونێ من ته‌ماشه‌ دكرێ، وه‌ك (سندبادى، دایسكى، ره‌جول لحه‌دیدى و ساسوكى) ژى بعه‌ره‌بى بن، پا ئه‌م كورد ژڤێ هه‌ڤكێشه‌یێ ل كیڤه‌ینه‌؟ 

حاسیبێ بو مه‌ چ نه‌كر!!

تشتێ ژ هه‌میا پتر من دكێشنه‌ بیرێن زاروكینیێ، ئه‌و روژێن نه‌خوشن ئه‌وێن خه‌ونێن من تێدا نه‌بوینه‌ راستى! خه‌ونا ژ هه‌میان ژى پتر كه‌نیا من دگه‌ل دهێت، هه‌كو ل ماتانێ ده‌قێ من یێ سور (فه‌روى) ژمن برى و وێ شه‌ڤێ هه‌میێ مات ژ عه‌سمانى دبارین. هه‌كو ئه‌ز مه‌زن بویم ژى لبیرا منه‌ به‌رى قه‌ستا چیایى بكه‌م من حاسیبه‌ كره‌ دناڤ ده‌ستێن خوه‌ دا و قه‌دێن دارا لدویف روژێن زڤستانێ دبرین و روژێ دێ چه‌ند سوپێن دارا هلكه‌م. چ جارا ژى ژبیرا من ناچیت هه‌كو من نڤێژ لسه‌ر ستریا دكرن و چه‌ند ئه‌و سترى ددژوارتر ژی بان و جهێ من سه‌رێ خوه‌ لێ بو سوجدێ دبر نه‌خوشتربا، من هزر دكر ئه‌ز پتر یێ نێزیكى خێرا دبم. ل هه‌وه‌ ناڤه‌شێرم من زمانێ ئاخفتنێ نه‌بو تا ئه‌ڤ ره‌ش ره‌شكه‌ ده‌ركه‌تین، نوكه‌ ئه‌ز دشێم هه‌مى تشته‌كێ من ددلێ خوه‌دا خرڤه‌ كرى دارێژمێ.

خوزى هه‌ر ئێكى سه‌نگا خوه‌ زانیبا!

زاروكینى بیرهاتنێن گه‌له‌ك خوشن! گه‌ر بو مروڤى ده‌ست بده‌ت، لوێ زاروكینیێ بزڤریت و جاروبارن سه‌ره‌دانا شوینواران بكه‌ت. هێژ ئه‌ڤ زاروكینى یه‌ سیناریویه‌كا زیندى یه‌ ل پێش چاڤێن من، هه‌كو ئه‌م چار پێنج زاروك دبوینه‌ شڤانێن دوو سێ گیسكا و مه‌ فراڤین دكره‌ دچانتكێن خوه‌ دا و ئه‌م بو فراڤینێ ژى دماینه‌ ل به‌یارى. تشتێ گه‌له‌ك كه‌یفا من بڤان بیرهاتنان دئینیت، ئه‌ز دشێم پێ باشتر ژیانا خوه‌ رێك بئێخم، ژیانه‌كا گه‌له‌ك ب ساناهى! بتنێ دێ گیسكێن خوه‌ به‌مه‌ كیرێ چه‌رێ و دێ ل كیرێ ئاڤده‌م و دێ ل كیرێ مه‌خه‌ل ئینم و لبن كیژ دارێ فراڤینێ خوم! ئه‌ڤه‌ روتینیه‌كا هه‌ر روژ بو، تشتێ ژڤێ روتینیێ من مفا ژێ دیتى دگه‌ل روژانێن خوه‌ یێن لبه‌ر گیسكان من به‌رنامه‌كێ ژ روژێن دى جودا بو خوه‌ ددانا، جارنا من رێكا خوه‌ ل وه‌رزێ گوندورێن مامێ هادى دئێخست و جارنا ژى من مه‌ته‌رێ خوه‌ یێ ئاڤێ ل كانیكا لناڤ جنیكا سه‌عیدێ زه‌لیخایێ دته‌زاند و تژى دكر. براستى خودێ ژێرازى هنده‌ك حلیكێن پایزى یێن سپى و مه‌زنێن لاو هه‌بون و بزورى دۆان ژێ جێه خوه‌ دبنێ به‌ریكا منا شه‌لوالى دادكرن.

قه‌ره‌چ ژ نڤیسه‌ران فێرى خازوكیێ بوینه‌

تشتێ زاروكینیا من ژ خه‌لكێن دى جودا دكه‌ت، ئه‌و نه‌خوشى نه‌ ئه‌وێن دگه‌ل مندا مه‌زن دبن و هێژ ئه‌ز یێ باجا هنده‌كان ژوان دده‌م. دگه‌ل مه‌زنبونا من ژى وه‌ك هه‌ڤكیفه‌كێ نه‌ ڤه‌قه‌تیایى دله‌كێ نازك ژى دقه‌فه‌سا سینگێ من دا به‌رپێن خوه‌ فره‌ه دكه‌ت و نازكیا  وى ژى ڤه‌دگه‌ریت بو ته‌حلاتیێن بچویكاتیێ و هه‌ر ئه‌و كێماتى بوینه‌، كو ئه‌ز كێش كریمه‌ به‌هره‌مه‌ندیێ.

سيمفونية كلمات

   شعر/ عبدالرحمن بامرني

         ترجمة / بشير مزوري

 ( 1 ) كلمات

على صفحات الشعراء ..

تُداعب الكلمات

وهم منذ الازل مغرورون !

في زمن العشق

..

تسطر الكلمات

فيحدث طوفان الانسنة

وتُهتك أعراض الكلمات !

قراءة في قصيدة للشاعر عبد الرحمن بامرني (بمحاذاة حلم منفلت)*

جوتيار تمر/دهوك

Jutyar_13@yahoo.com

في ترجمة قصيدة ما، يحتاج الواحد منا الى  ادراك ودراية بالشاعر نفسه من حيث كونه ونفسيته، ولايترجم قصيدة بنجاح كمالي ابدا، لكن احيانا يترجم  كون الشاعر ونفسيته بصورة دالة على الاقناع، مما يجعل من القصيدة مادة سهلة للفهم والادراك، لذا يبقى الشعر شعرا سواء أكان مترجما ام لا، ويبقى الشاعر سابحاً في جدول او نهر، في عتمة او نور، في ضباب، ونهار وليل.

ومن هذا الفضاء الواسع نقف الان امام عتبة باب قصيدة مترجمة للشاعر عبدالرحمن بامرني، حيث نجد بأن له منذ البدء موروثه الخاص به، وكونه الفسيح الممتد من آفاق الجبال الى الاودية والانهار، وتاريخ طويل لمخاض البشرية على ارض نبت هو عليها.

وهذا ما وجدناه من الوهلة الاولى، من خلال عنوان قصيدته الملفت والمبشر بتمرد ضمني آت لامحال( بمحاذاة حلم منفلت) حيث الباء هنا جاءت ضرورة لتأكيد الاتجاه السالك للحلم من حيث الانحراف عن المسار العادي ليتخذ المحاذاة طريقا للوصول، والحلم هذا ليس بحلم عادي انه منفلت خارج عن الاطر التقليدية للاحلام، وكأني به يريدنا منذ البدء نعيش حالته الذاتية المرافقة للنشوء والتكوين الشعري داخل كونه الخاص، وهذا ما تؤكد بداية القصيدة

دهوك ...اللوحة المصورة في ذهني

شعر : عبدالرحمن بامرني

ترجمة : بدل رفو المزوري

النمسا \ غراتس

المدينة غدت جسدا عاريا

وعرضت في لوحة،

المدينة غدت لوحة

وصورت في وطن بعيد ،

المدينة صارت شارعا

مايميزه المشي عليه

المدينة شارع،

ورواده

الذين يمشون على ارصفته

صيادي الحمام

نصفهم اناث

والنصف الاخر يحلمون

بالانوثة... .

مخاضات شعرية

 شعر: عبدالرحمن بامرنى

ترجمة: نزار أحمد

السر (1)

خيوط شعركِ

كأمواج ِشِعري

يجذبن الناس إليهِ ..

فخيوط شعركِ

تستقيمان ِكلما مررن

بأسنان ِالمشط ِ

فكذلك شِعري

كلما تطرق اليكِ

إزدهر رواجاَ في

وصفِ جمالكِ

وأسترسلتْ على هديه ِ

روائع كلماتي

بمحاذاة حلم منفلت

شعر: عبدالرحمن بامرنى

ترجمة: محسن عبدالرحمن+

                                                                     لاأتفهم شعور الخوف

جاذبية المرأة فى ثديها وحمرة شفتيها

غرفة بلا شباك وقفل وباب....و

قصة عشق أبدية

لماذا ألاوراق فى الخريف تتساقط

لماذا وتخدع البطون الخاوية تتناسى؟

لماذا دوى الرعود والبرق

أنفاس شعرية

           شعر: عبد الرحمن بامرني

          ترجمة: بدل رفو المزوري

     مباركات

 في رحاب المدينة

           التي ولدت فيها

حيث كانت  تنهمر القبلات

وقسم  من الأهالي يهرع

لتقبيل يد الشيخ

ولكن ! بعد انطلاق

الأقمار الاصطناعية

رحلت قوارب تقبيل الشيوخ

عن المدينة

     الندم

 في جامعة العشق

كانت الكتابة

أطول حصة فيها

حيث (اللوح المحفوظ)

والمعلقات السبع في الجاهلية

لغاية (مم وزين) للشاعر

(احمد خاني)

بكبسة زر واحدة

على شاشة الكمبيوتر

مضى نصف العمر 

عبثا

والنصف الآخر في الندم

    العناء

 أجمل أيامي

حينما تختلس نظراتي

البسمة من شفتيك

وأجمل كلماتي

كانت اسمك

وأجمل أشعاري

كانت في مدحك

ومذ ذاك وأنا أتألم 

وأكابر في نسج قصائدي

لم أوالف قرض شفتيك

ولا التحليق

مع خطواتك الطويلة

     الحجاب

 في خضم فصل الربيع

لجأت إلى

الأشعار الخليعة والجمال

ولكن بعد أن تساقطت

الأوراق

وتعرى الخريف عن جسده

لم أعد أكتب شعرا

بل كتبني الصمت

    المحبة

 كنت معك

منذ ذلك اليوم

وأنت تمشين كطاووس

تجرين أردان فستانك

خلفك على أديم الأرض!!

وآخر أيام التعب

وبقطرات دم احمر

كنت تحيكين

آهات وحسرات قصيدة

وحين كان الإلهام يزعل

كنت تتألمين…

 السر

ليست قصائدي و كلمات شعري

بل خصلات شعرك

التي تلفت انتباه الناظرين!

وكلما خضعت لأسنان المشط

تزداد طراوة…

وتنتشر قصيدتي

لتشرح أسرار جمالك.

ـــــــــــــــــــ

نشرت هذه القصيدة في جريدة (وار/الوطن/العدد الأول والتي تصدر في مدينة دهوك/كوردستان العراق)

الشاعر عبدالرحمن بامرني  : مواليد 1970 ، بامرني \ كوردستان العراق

ـ خريج اعدادية صناعة دهوك  1989

ـ اصدر مجموعة من الدواوين الشعرية ومنها ( الدومينو ، دفتر البراءة ، مطر المجانين).

ـ شارك في مهرجانات شعرية عديدة.