به‌شدارى دخوله‌كا (مافي ب ده‌ستڤه‌ئينانا زانياريان) ل هه‌وليرى

به‌شداريا مه‌ وه‌ك سه‌روكێ (رێكخراوا رۆشنگه‌رى بۆ پياده‌كرنا ديموكراسيه‌تێ) كو ئه‌ڤ رێكخراوه‌ تايبه‌ته‌ ب راگه‌هاندن و ڤه‌كولينان ڤه‌ و رێكخراوه‌ك نا حكومى يه‌، دخوله‌كا دوو روژى دا ل روژێن 20ـ21/12/2016 ل هوتێل چار چرا ل هه‌ولێرێ لدوور (ياسا گه‌هشتن ب زانياريان)، تشتێ سه‌رنجا مه‌ وه‌ك به‌شداربوى دڤێ خولێ دا راكێشاى، هه‌بونا ياسايه‌كا تايبه‌ت بناڤێ (ياساى مافى ده‌ستكه‌وتنى زانيارى له‌ 

هه‌رێمى كوردستان)، لدوور ڤێ ياسايێ ژى بو هه‌ر كه‌سه‌كى هه‌يه‌ داخوازا هه‌ر زانياريه‌كا وى بڤێت ژ هه‌ر دامه‌زراوه‌كا حكومى و ئه‌و دامه‌زراوه‌ لدويڤ وێ ياسايێ پێگيره‌ وان زاينيارييان بده‌تێ، ئه‌ڤه‌ ژى براستى ده‌رگه‌هه‌كه‌ كو ڤان دامه‌زراوێن حكومى نه‌چار دكه‌ت كو هه‌مى داتا و ئامارێن وێ دشه‌اف بن و ديسان كار ئاسانيێ دئێخته‌ كاروبارێن هاولاتى. جهێ ئاماژێ يه‌ ئه‌ڤ خوله‌ ژلايێ رێكخراوا ئاشتى و ئازادى لكوردستانێ بو رێكخراوێن نا حكومى سه‌ر ب پارێزگه‌ها دهوكێ ڤه‌ هاتبو رێكخستن.

مه‌لا به‌ختيار وه‌ك من ناسكرى

ئەو سەرنڤیسەرێ‌ روژناما چاودێر بو و ئەز سەرنڤیسەرێ‌ چاڤدێر، 

ئەو ماموستا بو و ئەز فێركارێ‌ وی. ئەڤێ‌ ژی دێ‌ بو مێژوێ‌ بێژم: ل سالا 2005ێ‌ بو، دەما بریاردای پشتەڤانیا مە بكەت ئەم چاڤدێر ل بادینان دەربێخین، گوت: هەرن روژناما خوە دەربێخن و پشتەڤانی ژمن، ژبیرنەكەن، چاڤدێر بو دەڤەرا وەیە و خزمەتا دەڤەرا خوە پێبكەن، چاڤدێر بكەنە دەرگەهەكێ‌ رەخنەی، خوە ل هاولاتی بكەنە خودان و ببنە زمان و گوهـ و چاڤێن وی، مللەتێن ئازاد پێشدكەڤن، مللەتێن رەخنێ‌ لخوە دگرن پێش دكەڤن، رەخنێ‌ بگرن و ئازادیێ‌ بدەنە خوە. نە ترسن رەخنێ‌ بگرن، هین نەشییان رەخنێ‌ بگرن، رەخنێ‌ ل یەكێتی بگرن، رەخنێ‌ ل ئیدارا سلێمانیێ‌ بگرن. هوسا دێ‌ شێن باوەریێ‌ پەیدا بكەن. وە پێشكەفتن بڤێت، ژخوە دەست پێبكەن، وە گوهورین بڤێت ژخوە دەست پێبكەن. راستی ژی وەك وی بو. بهاریكاریا ستافێ‌ چاڤدێر، ئێك ئێكە و بێ‌ جوداهی، چ ئەڤێن د دەستەكا نڤیسینێ‌ دا یان پەیامنێر و دیزاینەر و تا تایپ چن ژی، چ نڤیسەر و ئەڤێن ژ دەرڤەی چاڤدێر پشتەڤانی لمەكری، رولێ‌ ئەكتیفێ‌ خودێ‌ ژێرازی مام نوری، مە چاڤدێر دەرئێخست و ب شاهددەیا چەندین نڤیسەران، نە بتنێ‌ ئەڤێن ل چاڤدێر كاردكرن، كو نڤیسنێن وان دچاڤدێر دا بلاڤبوینە بەلگەنە، كو چاڤدێر شییا دەرگەهەكێ‌ روژنامەڤانیا ئازاد ل دهوكێ‌ ڤەكەت. نە ئەڤە بتنێ‌، دەما مە گازندا گێرانا ڤیستەڤالا سالانەیا گەلاوێژ دانایە بەر سینگا وی، نڤیسەرێ‌ بادینان دڤێ‌ ڤیستەڤالێ‌ دا نە یێ‌ ئەكتیڤە و ئەم چاوان بەشدار بكەین! ئەڤە ددەمەكیدا، نڤیسەرێ‌ مە لڤێ‌ دەڤەرێ‌ بەرهەمێن خوە بو بەریكانا ڤیستەڤالێ‌ فرێدكرن و ژلایێ‌ لیژنێ‌ ڤە دهاتنە پشت گوهـ هاڤێتن. گوت گازندەكا رەوایە و ئەم رێكەفتین سالانە ئەم ئاگەهداریێ‌ ل بادینان بلاڤدكەین و پشتی بەرهەم دلیژنێ‌ را دەرباز دبن، سێ‌ نڤیسەران دبوارێ‌ (شعر، چیرۆك و ڤەكولین)ێ‌ دا بەشداری ڤیستەڤالێ‌ دكەین و ب خەلات ڤە دزڤرن ڤە. كەسانەك بڤان سالوخەتێن من بەحسكری، وەك خوە دبێژم، كەسانەك پوستێ‌ خوە یێ‌ سیاسی نەكریە دخزمەتا دەستكەفتان دا،

خواندنەك كورت بۆ رۆمانا داوی دلوپا بارانێ‌

عەبدولرحمان بامەرنی 

داوی دلۆپا بارانێ‌، ناڤ و نیشانێن رۆمانا شاعر و نڤیسەر (لوقمان ئاسهی)نە، هەر ژ خواندنا دەستپێكا رۆمانێ‌ وەك هەر رۆمانەكا دهێتە خواندن، رۆماننڤیس هەولددەت ب فێلەكا مەقبول، خواندەڤانی ب دەربرینێن خوەڤە سەرسام بكەت و دەروازەكێ‌ بۆ رۆمانا خوە پەیدا بكەت، هەر دەما خواندەڤا د وێ‌ دەروازەیێدا چوو ژوور، هەتا دووماهی لاپەرێ‌ رۆمانێ‌ د ناڤدا بمینیت، ژنی لاپەرێن وێ‌ پێكدادەت. ژ خواندنا مە یا رەخنەی بۆ ڤێ‌ رۆمانێ‌، سەرەڕای روودانێن چیرۆكێ‌ بۆ بەری سەرهلدانێ‌ و دورهێلێ‌ عیراقێ‌ یێ‌ وی سەردەمی ڤەدگەڕن، لێ‌ هەر كەسێ‌ رۆمانێ‌ هەتا دووماهی لاپەر بخوونیت، دێ‌ زانیت كو نڤیسەرێ‌ رۆمانێ‌ داڤێن چیرۆكێ‌ وەك وی ڤیای ڤەهاندینە، ئەڤە ژی د چەندین روودانێن د ناڤا رۆمانێ‌ دا بزیقی ددیارن، لەوما ژبلی چیرۆكا عەشقەكێ‌ د ناڤبەرا دو سنێلان دا و پەیوەندیێن وان یێن نەپەنی، وەك دی چەندین روودان بێ‌ دووماهی دمینن و چو ژ ئاگەهی یان بێ ئاگەهی بیت، نڤیسەری هەولدایە زومێ‌ ب تنێ‌ ل سەر ڤێ‌ چیرۆكێ‌ دیار بكەت، ئەڤە ژی لاوازیەكە، ژ بەر كو هەر جه و ناڤ و تشتێ‌ د رۆمانێ‌ دا بهێتە بەحسكرن، دڤێت نڤیسەرێ‌ رۆمانێ‌ بزانیت دێ‌ چاوان لڤینێ‌ دەتێ‌ و رولێ‌ وان ب دووماهی بینیت، خوە خواندەڤان ل ڤێرە ژی، خوەدان هەستە و حەز دكەت هەمی هووردەكاریان بزانیت!

ناڤ و نیشانێن رۆمانێ‌:

ژێگرتنا ناڤێ‌ هەر بابەتەكی گرنگە، نەخاسم ئەو بابەت پرۆژەكێ‌ مەزن بیت وەك نڤیسینا رۆمانەكێ‌، نڤیسەرێ‌ رۆمانێ‌ ژی، بزاڤكرینە د رۆمانا خوەدا كاری بۆ ناڤێ‌ رۆمانا خوە بكەت و وەك ناڤ، ب هەر زمانێ‌ بهێتە وەرگێران ژی، ناڤ هەلگرێ‌ تژی رامانایە و ناڤەكێ‌ شاعری و سەرنجراكێشە، هەر ئەڤ سەنگە ژی بوویە، رۆماننڤیس هەولبدەت، ل سەر ڤی ناڤی كار بكەت و چەند لاپەران بۆ تەرخان بكەت، كو مرۆڤ دزانیت، رۆمان بەری بهێتە نڤیسین، ناڤ د خەیالا رۆماننڤیس دا هەبوویە، هەتا وی رادەی كاركرن بۆ بارانێ‌ هاتیەكرن، سەرو دووماهیێن رۆمانێ‌ گەهاندینە ئێك!

مێهڤانێ راديويا زانكوبوم ل سه‌ر ره‌خنا ئه‌ده‌بى

لده‌مژمێر 11ى نيڤرو ژ روژا 30/11/2016 ل باره‌گايێ وێ كو دكه‌ڤيته‌ هولا كونفرانسان لدهوكێ، بره‌نگه‌كێ زيندى مێهڤانى راديويا زانكو بوم لدوور به‌رنامێ (توره‌ و توره‌ڤانى)، بابه‌تێ ڤێ خه‌لكێ ژى ل سه‌ر (ره‌خنه‌يا ئه‌ده‌بى) بو، كو تێدا چه‌ند بابه‌تێن گرێداى ره‌خنێ و نه‌بونا ره‌خنێ لده‌ڤه‌را بادينان هاته‌ كرن و دوورييا په‌يوه‌ندييا دناڤبه‌را نڤيسه‌ر و زانكويێ دا بابه‌ته‌كێ دى بو كو دبه‌رنامه‌ى دا هاتيه‌ ئازراندن. جهێ ئاماژێ يه‌ ئه‌ڤ به‌رنامه‌ ژ ئاماده‌كرن و پێشكێشكرنا ميديكار زيره‌ك عوبه‌يد 
بو)

مە خواندەوار یێ‌ هەی، لێ‌ مە نڤیسەر نینە

دیدار: پیرس
هەر رونشتنەكێ‌ تایبەتمەندییا خوە هەیە و تشتێ‌ هەمیان ل خالەكێ‌ ژی كومڤەدكەت، ئەڤ رونشتنێن هەنێ‌، تشتێن نوی و كەشەكێ‌ جوداتر بمروڤی دپەخشیت ژ ئەوێ‌ ژینگەها مروڤ دناڤدا، ئەڤە وەك كارێ‌ روژنامەڤانی و ئەڤ كارێ‌ هەنێ‌ بكەڤیتە بەر دەستێ‌ خواندەڤانان. دڤێ‌ رونشتنێ‌ دا مە نڤیسەر عبدالرحمن بامەرنی هەلبژارتیە و بزانین چ دچانتكا وی دا هەیە.

پیرس: ئەگەر ژ بەرهەمێ‌ تە دەستپێبكەین، تە چ دئەرشیفێ‌ خوە دا هەیە تو وەك نڤیسەر خوە پێبدەیە ناسكرن؟
عبدالرحمن بامەرنی: ئەگەر دەستپێكا خوە یا نڤیسینێ‌ بو بلاڤكرنا ئێكەم بەرهەمێ‌ خوە بزڤرینم، كو ل سالا 1987ێ‌ ل روژناما هاوكاری ئێكەم تشتێ‌ من هاتبیتە بلاڤكرن،  تا نوكە دبنە 29 سال و ئەز یێ‌ بەردەوامم، 12 پەرتوكێن چاپكری من هەنە، 3 پەرتوكێن ئەلەكترونی من هەنە، ئەگەر وان روژنامە و گوڤاران ژی بهژمێرم ئەڤێن تا نوكە من بەرهەمێن خوە تێدا بلاڤكرین و لدەف من د ئەرشیفكری، زێدەتر ژ 60 روژنامە و گوڤاران بابەتێن من تێدا هاتینە بلاڤكرن، ئەڤە ژبلی كو، ئەز سەرنڤیسەرێ‌ روژناما چاڤدێر بویمە و پاشی مە كریە كوڤارا چاڤدێر كو 136 ژمارە ژێ‌ هاتینە بلاڤكرن و ئەگەر بەحسا وان پەرتوكێن بەرهەڤ ژی بكەم كو ل هیڤییا چاپكرنێ‌ نە تا دەلیڤە هلدكەڤیت، من رومانەكا نڤیسی یا هەی بناڤێ‌ (بەهەشت دهەمبێزا ژنەكێ‌ دا) و دیسان پەرتوكەكا رەخنەی بناڤێ‌ (خواندنەك رەخنەیی بو رۆمانا دەڤەرا بادینان) و ژبلی وێ‌ ژی كاروانێ‌ نڤیسینێن من یێ‌ بەردەوامە.

سندریك

ئەڤە زێدەترە ژ چار دەمژمێران، ئەز دناڤ ڤێ‌ سندریكێدا درێژكری و دڤان چار دەمژێراندا، هەمی رۆژێن تەمەنێ‌ من وەك شەریتەكا سینەمایی دكەڤنە بەرچاڤێن من و دەرباز دبن. شەریتەكا سینەمایی یا ژ هەستان سار، ئەڤە دووماهی بریارا منە، ئەز هەستێن سار و چاڤێن گەمارگرتی و كەنیێ‌ ژ قەستا ل پاش خوە بهێلم.

چار دەمژمێران دناڤ ڤێ‌ سندریكێدا و هێشتا چ تشتەك نەشیایە هزرێن من بگوهوریت، ژیان لدەف من گەلەك بێ‌ رامان بوویە و ژیانا بێ‌ ئامانج، وەك دارەكا هشكارەیە، نە سیبەرێ‌ لدوورێن خوە دكەت و نە ژی بەرهەمی ددەت. هندەكان ژیانا وان ل سندریكێ‌ بدوماهی دهێت و من بریاردا، ئەز ل ژیانا ل پشت ویستگەهێن سندریكێ‌ بگەرم!

ئەڤ سندریكە گەلەك یا تەنگە، ئەڤە چەند جارە هەولێن خوە قولپاندنێ‌ ددەم، بەلێ‌ ل رەخێ‌ منێ‌ چەپێ‌، سەرێ‌ بزمارەكا ئاسنی دكەڤیتە ملێ‌ من و جارەكا دی خوە د قولپینم سەر پشتێڤە. بۆچی تا نوكە كەسێ‌ گازندا ڤێ‌ بزمارێ نەگەهاندی یە، كو بزمارێن دناڤ سندریكێدا، سەرێن وان نەهاتینە چەماندن؟! ئەز نزانم ئەڤێ‌ بزمارێ‌ چەند كەسێن بەری من بریندار كرینە، بەلێ‌ ما دێ‌ كی زانیت، هەر كەسێ‌ بهێتە دناڤ ڤێ‌ سندریكێدا، ئەو ئێدی رۆناهیێ‌ نابینتەڤە و كەسەكێ‌ مرییە مری، ما كەنگی مرییان مافێ‌ گازندێ‌ هەیە و كی حسابەكێ‌ بۆ وان دكەت؟ ئێ‌ باشە خێركەر، ئەڤە بیرا من دهێت، تە ئەڤ سندریكە بۆ خێرا خوە دروستكری و تە ل ڤێ‌ مزگەفتێ‌ دانای، ئەڤە چەند سال د سەر ڤێ‌ خێرێدا دەرباز بوون و چەندین جەنازە بۆ گۆرستانێ‌ پێ هاتینە ڤەگۆهاستن! دێ‌ بەسە دێ‌، ما خێرا تە هێكا دیكلی یە، سندریكەكا دییا باشتر دروست بكە، باشتر دبەر كارێ‌ خوەرا هەرە.

لدوور قه‌يرانێن هه‌رێمێ و به‌غدا بو كوردسات نيوز

قه‌يرانێن هه‌رێمێ و به‌غدا به‌ره‌ڤ كيڤه‌، تايبه‌ت پشتى سه‌ره‌دانێن ڤێ دوماهيێ يێن شاندێن هه‌رێما كوردستانێ بو به‌غدا، ئه‌ڤه‌ ئه‌و بابه‌ت بۆ ژ لايێ كه‌نالێ كوردسات نيوز ڤه‌ دگه‌ل مندا وه‌ك روژنامه‌نڤيس هاتيه‌ ئازراندن، من ته‌ئكيد ل خواندنێن هه‌رێما كوردستانێ يێن نه‌دروست كرن دگه‌ل به‌غدا و مه‌ پشت به‌ستن ب وه‌لاتێن ئه‌قليمى ڤه‌كرى، دبه‌رامبه‌ر دا عيراقێ بدويرئێخستنا مه‌ ژ بودجه‌ى، مفاداربويه‌ ژ چه‌ندين قه‌رزێن نيڤ ده‌وله‌تى و و ئه‌ڤ قه‌رزێن هاتينه‌ وه‌رگرتن ژى ل سه‌ر حسابا هه‌رێما كوردستانێ بونه‌ يان كو دا بارا هه‌رێمێ ژى تێدا هه‌بيت و تا نوكه‌ ژى عيراق نه‌گه‌هشتيه‌ وێ قه‌يرانێ يا هه‌رێما كوردستانێ تێدا دبوريت.

ڤيديو: به‌رنامێ ئاسو ل كه‌نالێ بادينان سات ل 7/11/2016

ديداره‌كا من يا تايبه‌ت ل كه‌نالێ بادينان سات ل روژا 2016/11/7 هاتيه‌ په‌خشكرن و ئه‌ڤ به‌رنامه‌ ژى ژ ئاماده‌كرن و پێشكێشكرنا هه‌ڤالێ ميدياكار كه‌نعان بويه‌ و ناڤێ به‌رنامێ وى ئاسو بويه‌، 
بو ديتنا ديدارێ هين دشێن ڤى لينكى كليك بكه‌ن.

ڤيديويێ ببينه‌

به‌شدارى د چالاكييا نه‌ ژ بو ده‌سته‌سه‌ركرنا هه‌ڤسه‌روك و په‌رله‌مانتارێن هه‌ده‌پێ

ل ده‌مژمێرى 3ى ئێڤارييا روژا 5/11/2016 ل به‌رامه‌بىر پاركێ ئازادى ل دهوكێ، به‌شدارييا مه‌ وه‌ك پشته‌ڤانيه‌ك دگردبونه‌ڤه‌يا ئه‌ڤرو شه‌مبيێ لده‌مژێر 3ى ئێڤارى هاتيه‌ رێكخستن بو هه‌ڤ هه‌لويستيێ دگه‌ل ده‌نگێن نه‌ رازى بو شه‌رمه‌زاركرنا ده‌سته‌سه‌ركرنا هه‌ڤسه‌روكێن هه‌ده‌پێ و چه‌ند په‌يله‌مانتارێن كورد ل باكورێ توركيا ژ لايێ حزبا ئاك پارتى و سه‌روكێ وێ ئه‌ردوگانى ڤه‌ و دگه‌ل دا، دا خويانى بو هه‌ر ئێك ژ كه‌نالێن (بادينان سات، گه‌لێ كوسدتان و كوردستان 24).

بو كه‌نالێ knn لدوو بنپێكرنا مافێن مروڤى

ل روژا 2/11/2016 ل  نڤيسنگه‌ها من ل كوڤارا چاڤدێر بو (كه‌نالێ knn))، لدوور بنپێكرنا مافێ مروڤى و ده‌ما مافێن تاكه‌ كه‌سى گورى په‌رژه‌وه‌نديێن به‌رته‌نگ دبن، من دلايه‌نه‌كێ به‌رسڤا خوه‌ دا گوت: (سيسته‌مێ خو پرێڤه‌برنىێ گره‌نتييا پاراستنا مافێن هه‌ر كه‌سه‌كى يه‌، لێ ده‌ما ئه‌و سيسته‌مێ هه‌نێ ده‌رز كه‌فتنێ هينگێ، چاڤدێرى نامينيت، به‌رژه‌وه‌ندى سيسته‌مى كونترول دكه‌ن و هوسان هه‌مى جوره‌كێن ئازادييا تاكه‌كه‌سى دهێنه‌ بن پێكرن).

رێكخستنا دوو فوكس گروپان دئێك ده‌مدا ل هوتێل خانى/ دهوك

چالاكييا رێكخراوا ئاشتى و ئازادى ل كوردستانێ دپروژێ (پالپشتيا مافێن كرێكارا و ئازاديا كارێ سه‌نديكايى) كو هاريكارييا رێكخراوا NPA يا نه‌رويجى دهێته‌ ئه‌نجامدان، ل روژا 6/9/2016 ل ده‌مژمێر 3ى ئێڤارى ل هوتێل خانى ل دهوكێ، دڤان هه‌ردوو فوكس گروپان دا، كو زێده‌تر به‌ره‌ڤ رونشتنه‌كا ڤه‌كرى يا تايبه‌ت ب كه‌س و لايه‌نێن په‌يوه‌نديدار ڤه‌ ب هه‌ر دوو بابه‌تێن (ئازادييا راده‌ربرينێ و كرێكاران) ڤه‌ و تێدا، برێكا ئازراندنا پرسان، بگه‌هينه‌ كومه‌كا به‌رسڤێن جودا، بره‌نگێ چاڤپێكه‌فتن درونشتنه‌كا ڤه‌كريدا، ئه‌ڤ پروژه‌ ژلايێ رێكخراوا ئاشتى و ئازادى ل كوردستانێ ل هه‌رێما كوردستانێ و چه‌ند پارێزگه‌هێن ناڤه‌راست و ژێرييا عيراقێ دهێته‌ پرێڤه‌برن. ئه‌نجام ژ رێكخستنا ڤان چالاكييان ژى، ئه‌ڤ پێوه‌رێن نيڤ ده‌وله‌تى نه‌ و دهه‌مان ده‌مدا، ياسايێن لده‌ف مه‌ ده‌ردكه‌ڤن چه‌ند دشێن ژيانا ڤان هه‌ردوو ته‌خان ژ رويێ ماف و ياسا ڤه‌ گره‌نتى بكه‌ن و مافێن وان لدويڤ ياسايێ بهێنه‌ پاراستن.

ڤيديو: لدوور پروسا ئازادكرنا ميسل بو knn

بۆ كه‌نالێ knn يێ عه‌سمانێ لدوور پروسا كونترولكرنا موسل، ئه‌ڤ بابه‌ته‌ دگه‌ل مه‌دا هاتنه‌ ئازراندن، رولێ توركييا و رژدييا وێ دڤێ پروسێ دا، قوناغا پشتى كونترولكرنا موسل و ئايندێ وى باژێرى، پرێڤه‌چوونا پروسا كونترولكرنا موسل و چه‌ندين پرسێن دى كو بو ماوێ 15 ده‌قيقان بره‌نگه‌كێ راسته‌خو لكه‌نالى هاتنه‌ په‌خشكرن.

درێژاهييا ديدارێ ببينه‌

داعش چاوان په‌یدابوو و دێ‌ چاوان هێته‌ ژناڤبرن!

ژبه‌ركو گروپێ‌ داعش خوه‌ ب خیلافه‌تا ئیسلامێ‌ دایه‌ ناسكرن و هه‌لگرێ‌ ئایدیولوژیه‌ته‌كا ئاینی یه‌، بویه‌

تشته‌كێ‌ زورێ‌ ئاسایی یه‌، ئه‌گه‌ر لناڤ وه‌لاتێن موسلمان گه‌شێ‌ بكه‌ت. لێ‌ دخوه‌ بخوه‌ دا، ڤێ‌ په‌یدابوونێ‌ هنده‌ك بنه‌مایێن كوورتر هه‌نه‌ و ئه‌گه‌ر مه‌ بڤێت ئه‌ڤ گروپه‌ نه‌مینیت یان رێ‌ ل په‌یدابوونا گروپه‌كێ‌ دی یێ‌ ژڤی ره‌نگی بهێته‌ گرتن، دڤێت ئه‌گه‌رێن سه‌رهلدان و گه‌شه‌كرنا (گروپێ‌ داعش) و به‌ری وێ‌ (رێكخراوا ئه‌لقاعیده‌)، بهێنه‌ زانین.

جوداهیا دناڤبه‌را داعش و ئه‌لقاعیده‌ دا:

هه‌ر چه‌نده‌ ئه‌ڤ هه‌ردوو رێكخراوه‌ ب رێكخراوێن تیروری هاتینه‌ ناسكرن، هه‌ر دوو رێكخراوان ژی ئیسلام بۆ خو كریه‌ بنه‌ما، لێ‌ جوداهییا هه‌ردوویان خوه‌ ددوو خالان دا دبینیت، ئێك: رێكخراوا ئه‌لقاعیده‌، زێده‌تر رێكخراوه‌كا رێكخستی بۆ و چ سنورێن ده‌ست نیشانكری بۆ چالاكیێن خوه‌ ده‌ست نیشان نه‌كربوون، به‌لكو، هه‌ر جهێ‌ زانیبا دێ‌ شێت چالاكیه‌كێ‌ لێ‌ ئه‌نجامده‌ت و ئه‌و چالاكییا هه‌نێ‌ دێ‌ بیته‌ گه‌ف ل سه‌ر ئاسایشا نیڤ نه‌ته‌وه‌ی و دێ‌ به‌رژه‌وه‌ندیێن هنده‌ك وه‌لاتان پێ‌ تێكچن، ئه‌وێ‌ به‌رێخوه‌ددایێ‌، نمونه‌ ژی، 11ی سپته‌مبه‌رێ‌ و په‌قاندنا چه‌ندین بالوێزخانێن وه‌لاتێن دی و چه‌ندین كارێن دی یێن خوه‌ كوژیێ‌. ئه‌ڤه‌ ژی به‌روڤاژی گروپی داعش، كو درووشمێ‌ خیلافه‌تێ‌ بلندكری و خوه‌ پێدایه‌ ناسكرن، ئه‌ڤه‌ ژی برامانا دروستكرنا ده‌وله‌ته‌كێ‌ ل سه‌ر جهه‌كێ‌ ده‌ست نیشانكری.

چەند سەرنجەك دەربارەی رومانا (هەوارە)* یا محەمەد سەلیم سواری

عبدالرحمن بامه‌رنى

نڤیسەر و رەخنەگر (جورج لوكاتش)، سەبارەت رومانا مێژویی دبێژیت: "كارەكێ‌ هونەری یە و مێژوێ‌ بو خوە دكەتە كەرەستە، مێژوێ‌ وەك هەی نا ڤەگوهێزیت هندی ب چاڤێ‌ هونەرمەندەكی وێنە دكەت و بو ئێك ژ ئەزمونێن خوە دا درێژیت و تەوزیف دكەت یان مێژوێ‌ دكەتە بەهانە بو ئێك ژ هەلویستێن كومەلگەهێ‌ خوە".

ئەڤ دیتنا ڤی نڤیسەری، نزیكترین دیتن بو ژبو رومانا هەوارە یا روماننڤیس (محەمەد سەلیم سواری)، یان نزیكترین پێناسەیە، ئەگەر لدویڤ، خواندنەكێ‌ بدەمە ڤێ‌ رومانێ‌. د خواندنا خوە دا من چەندین خال دەست نیشان كرینە، كو روماننڤیسی هەولدایە، سەنگا نڤیسینا خوە ژ بو تەرخان بكەت. رودانەكا مێژوی یا نە ژمێژە، ئەو رودانا هەنێ‌ ب چەندین شێوان دناڤ خەلكی دا یا بەر بلاڤە، وەك چیروك و ڤەگێران، وەك دەنگبێژی و ستران ژی هاتیە توماركرن. دێ‌ هەولدەین دڤێ‌ خواندنێ‌ دا، وان خالان بەرچاڤ بكەین، یێن سەرنجا مە بو خوە راكێشاین، دیسان وان خالان ئازرینین، یێن نڤیسەرێ‌ رومانێ‌ دپشت ڤێ‌ ڤەگێرانا مێژویی دا، ڤیایی دگەل دورهێلێ‌ ئەڤرو باخڤیت و ئەو چ پەیامە دڤێ‌ رومانێ‌ دا یا ڤەشارتی و بخواندنا وێ‌ سەراڤ دبیت و هەر وەكو (جورج لوكاتش) دبێژیت، روماننڤیسی ب چ چاڤ مێژو وێنە كریە و چاوان كریە دخزمەتا پەیاما خوە دا.

خواندنەك رەخنەی د رۆمانا (ناخێن دەرزی)* دا

عبدالرحمن بامەرنی

كەرەستێ سەرەكی یێ‌ رۆمانا (ناخێن دەرزی) ل سەر هاتیە نڤیسین، تابلویێ‌ زارویەكێ‌ جگارە فروشە! رۆماننڤیس دنیڤا ئێكێ‌ یا رۆمانا خوەدا و زێدەتر، رولی ددەتە دووكارەكتەرێن سەرەكی، ئەو ژی زارویەكە بناڤێ‌ (كەژو) دیسان هونەرمەندەكێ‌ شێوەكار بناڤێ‌ (زامدار)ە، ئەڤ هەردوو كاراكتەرێن هەنێ‌، رولێ‌ سەرەكی دناڤا رۆمانێدا دگێرن و تا دوماهییا رۆمانێ‌ ناگەهن ئێك. رۆماننڤیسی دەرازینكەكا جوان دارشتییە ژبو چوونا ناڤ ئاڤاهیێ‌ رۆمانێ‌، ئەو ژی، دووئالیا هەردوو كاراكتەرانە. برییا دروستكرنا تابلویێ‌ ڤی زاروكی، خواندەڤا كلیلەكێ‌ دبینیت، چەندین كودێن رۆمانێ‌ ب وێ‌ كلیلێ‌ دهێنە ڤەكرن، دەما زامدارێ‌ هونەرمەند ل جاددێ‌ زارویەكێ‌ جگارە فروش دبینیت و سەرێ‌ وی دناڤ چوكێن ویرا، هوسا دبێژیت: "ئەها ئەڤە بوو ئەز ل بەندێ‌!"، ل بەرامبەری كێشانا چەند وێنەیێن وی، زامدارێ‌ شێوەكار لدویڤ داخازییا وی سوزا كرینا (فانێلەیەك بەرشەلونا) پێددەت. رۆمان رێرەوا خوە دگریت و رۆماننڤیس كاراكتەرێن نوی راكێش دكەتە ناڤا رۆمانێ‌ و تایەكێ‌ لدویڤ كەژویێ‌ جگارەفروش و ژیانا وییا سەخت بەرددەت و تایەكێ‌ رۆمانێ‌ لدویڤ زامدارێ‌ شێوەكار بەرددەت، تشتێ‌ هەردوو تایێن رۆمانێ‌ دگەهینتە ئێك، تابلویێ‌ زاروكێ‌ جگارەفروشە، ئەڤ تابلویە، گەلەك بناڤ و دەنگ دكەڤیت و ب بهایەكێ‌ باش دهێتە فروتنێ‌ و چەندین كوپی ژبەر دهێنە دروستكرن و ل دكانان دهێتە نمایشكرن، هەر جار ئەو زارو هەولددەت وی تابلوی بدەست خوەڤە بینیت، بەلێ‌ نەشێت و بدەستڤەئینانا وی تابلوی بۆ وی دبیتە خەون و دەستان ژخەونا خوە بەرنادەت، دزیكرن و كارێن خراب، دا پارێن تابلوی بدەست ڤە بینیت و دەما نەشیایی بهایێ‌ تابلوی كومڤەكەت، تابلوی ژدكانێ‌ ددزیت و دهێتە قوتان و دكەڤیتە دەستێ‌ پولیسان. ل ئالیێدی، زامدار سوزاخوە خو بۆوی زاروی ژبیردكەت. رۆمان لڤێرە ناراوەستیت، بەلكو روودانێن نوو، پەلكێش دبن و رۆماننڤیس هەولددەت خواندەڤانێ‌ خوە لدویڤ دەزیەكی ببەت، روودانان ددەتە دووڤ ئێك، دێ‌ چاوان زاروكی و هونەرمەندی گەهینتە ئێك، ئەڤێ‌ ژی پێدڤی ب چەندین كاراكتەرێن نوو هەبویە و دیسان چەندین روودانێن نوو كو هندەك جاران مروڤی هەست دكر، روودان وەك فلمەكێ‌ هندی دكەڤن بەرچاڤێن مروڤی.

موستەفیدێن هەیڤا رەمەزانێ‌

هەر چەندە رەمەزان وەك ئێك ژ فەرزێن خودێ‌ ل سەر موسلمانان، تشتەكە جوداتر ژ هەمی فەرزێن دی ب خودێ‌ و رۆژیگرانڤە گرێدایە و دڤی بوارژیدا، رۆژیگر موستەفیدێن ئێكێ‌ نە ژ پاداشتا خودێ‌، لێ‌ ئەم دێ‌ ددیڤەكێ دیرا سەحكەینە ڤان موستەفیدان، ببۆرن كو من پەیڤا (موستەفید) وەك پەیڤەكا بیانی ئێخستییە دناڤ ڤێ‌ نڤیسینێ‌ دا، ژبەركو بهزرا من دێ‌ زێدەتر یا ئارمانجبرتر بیت. 

هەیڤا رەمەزانێ‌ جوداتر ژ هەیڤێن دی، لڤین دكەڤیتە هەمی بوارەكێ‌ ژیانێ‌، مەبەستا من لڤێرە زێدەتر بازاركرنە، كرین و فرۆتن بگشتی! ژبەركو ژلایەكیڤە، خەلك ل خارنێن خوەش بۆ فتارێ‌ و پاشیڤێ‌ دگەریت، دا بشێت هەڤسەنگییا برسێ‌ دروست بكەت و رۆژیگر بخارن و شرینیێن خوەش بشێت رۆژییا خوە بگریت و بشێت خوە ل بەر برسێ‌ و تێهنێ‌ بگریت، ژلایەكێ‌ دیڤە خەلك بەرهەڤییان بۆ جەژنێ‌ و كرینا جل و بەرگان و شرینیاهییان دكەت و گەلەك حەزدكەن ناڤ مالییا خوە ژی جوان بكەن. ژ ئەڤێن من گوتین، بازار دشاریێت و لڤین دكەڤیتە هەمی كارەكی بێ‌ جوداهی.

خواندنەك د پەرتۆكا (دمالپچویكێ‌ هەدا زارویەك تابۆتا خوە دروست دكەت) یا مللەت محەمەد

لڤان روژێن بوری، كومەلە هەلبەستێن هەلبەستڤانێ‌ گەنج (مللەت محەمەد) ژ بن چاپێ‌ دەركەت و ئێك ژوان كەسێن ئەڤ پەرتۆكە بۆ كریە دیاری، خوشبەختانە ئەز بوم. ئێكەم تشتێ‌ سەرنجا من ژ پەرتۆكێ‌ راكێشایی، ناڤ و نیشانێن پەرتۆكێ‌ بوون و یا دوان ژی، دیزاینا بەرگێ‌ پەرتۆكێ‌ و هەلبژارتنا فونتا و رەنگان حەزەك لدەف من دروستكر، كو بەری ئەز بزانم چ دڤێ‌ پەرتۆكێ‌ دا دێ‌ كەڤیتە بەرچاڤێن من، ئەز بدانمە دناڤ وان پەرتۆكێن، كو ل بەرە ئەز بخوینم. نە بتنێ‌ ئەڤە ژی، بەلكو من دوور بر كر و من ئێخستە پێشییا خواندنا چەند پەرتۆكێن دی، كو لهیڤییا دوورا خوە بون ئەز لێبزڤرم. ئەڤ پەرتۆكا ل بەر دەستێ‌ مە ژ 20 هەلبەستان پێكدهێت و هەلبەستا دوماهیێ‌ ل سەر 87 لاپەران هاتیە دابەشكرن، پەرتۆك ب قەبارێ‌ ناڤین و 137 لاپەران و پێشەكی ژی ژلایێ‌ هەلبەستڤانی بخو ڤەهاتیە نڤیسین. دڤێ پەرتۆكێدا چەند كەس بەشداربووینە، هەر ژ پێداچوونا زمانی و دیزاینا بەرگی و دەرهێنانا هونەری و ڤانە هەمیان پێكڤە، پەرتۆكەكا جوان و سەرنج راكێش، ئێخستیە ناڤا پەرتۆكخانا كوردی.

دخواندنا هەر بەرهەمیدا جوداتر ژ ئێك شعر بتنێ‌، مرۆڤ خوە دناڤ رەز و باغەكی دا دبینیت و ئەو رەز و باغێن هەنێ‌ تژی فێقیێن جوراوجورن، دخواندنا پەرتۆكەكا هەلبەستان ژیدا وەسایە، تایبەت ئەگەر ئەزمونا ئێكێ‌ یا هەلەستڤانی بیت، پترییا جاران ژی دوو تشت دكەڤنە بەرچاڤێن مرۆڤی، ئێك ئەو تشتێ‌ خوشیەكێ‌ و تامەكێ‌ ددەتە مرۆڤی و هندەك جاران ژی مرۆڤ ل سەر تشتەكی دراوەستیت و مرۆڤ دبێژیت، خوزی ئەڤ پەیڤە یان ئەڤ رستە لڤی جهی یان دناڤ ڤی پەرەگرافیدا نەبایە، دا چەند بریقەدار و جوانتر بیت، رەنگە ئەڤ چەندا هەنێ‌ ژی ژ كەسەكی بۆ كەسەكێ‌ دی جوداتر بیت، هەر خواندەڤانەكی دیتن و خواندنا خوە یا جوداتر هەیە. ئەز ناڤەشێرم من ژ بەر دوو تشتان حەز ژ خواندنا ڤان هەلبەستان كر، ئێك هەلبەستڤانی خوە دبن پەیڤێن ئاسێ‌ و مژەویرا نە ڤەشارتیە، كو مخابن، گەلەك هەلبەستان دخوینم، بۆ پەیڤەكێ‌ دێ‌ هەولدەم، ب پسیاران را بچم و بزانم، ئەڤ پەیڤە چ رامان ددەت، بتنێ‌ ژبەركو پەیڤ یا نوی یە و رەنگە وەك پێدڤی جهێ‌ خوە یێ‌ دروست نەگرتبیت،

بۆچی ژارو دهوكی رۆمانا (خەفك2) نڤیسی؟

عبدالرحمن بامەرنی

خەفك ناڤێ‌ ئێك ژ رۆمانێن رۆماننڤیس (ژارو دهوكی)یە، ئەڤ رۆمانە ژ 88 لاپەران پێكدهێت و هەر كەسێ‌ ڤێ‌ رۆمانێ‌ بخوینیت، دێ‌ هەستكەت، ئەڤە چیروكەكا درێژە و مەرجێن رۆمانێ‌ ژێناگرن، كو بناڤێ‌ رۆمان بهێتە ناڤكرن. ئەز باوەرم، رۆماننڤیسی بخوە ژی هەست بڤێ‌ چەندێ‌ كربیت، بوویە، پشتی كێمتر ژ سالەكێ‌، رۆمانا (خەفك2) كەتە بازاری!

هەر چەندە چ پیڤەرێن دروست نین، كا رۆمان ژ چەند پەیڤان پێكدهێت تا ببیتە رۆمان، بەلێ‌ لدویڤ (رێكخراوا پەرتوكا خەیالا زانستی و فانتازیا ئەمریكی)، ئەڤ رێژەیە بۆ رۆمانێ‌ و كورتە رۆمانێ‌ هاتینە دەست نیشانكرن و بڤی رەنگی: رۆمان ژ 40 هزار پەیڤان زێدەتربیت، رۆمانا كورت ژ 17.500 پەیڤان تا 40 هزار پەیڤان بیت و نوڤلێت ژ 7.500 پەیڤان تا 17.500 پەیڤان بیت و كورتەچیروك ژی كێمتربیت ژ 7.500 پەیڤان. لدویڤ ڤان پیڤەران و گەلەك پیڤەرێن دی ئەڤێن ژلایێ‌ رەخنەگر و ڤەكولەرێن رۆمانێ‌ دەست نیشانكرین، كو هندەكان كرینە مەرج، كو دڤێت رۆمان ژ 25 هزار پەیڤان كێمتر نەبیت، بوویە، رۆمانا خەفك، وەك رۆمان نەدهاتە هژمارێ‌ و ژ هەستكرنا رۆماننڤیسی بڤێ‌ چەندێ‌، رۆمانا خەفك2 بۆ تەمامكەرا خەفكا ئێكێ‌ و دیسان بەردەوامی بچیروكێ‌ دا. 

تا كەنگی بازرگان یارییا ب بەرووكێن مەبكەن!

بلندبوون و نزمبوونا دولاری، هندەك كرینە مرۆڤ و هندەك كرینە ساتۆرێن كۆلانان، چیروكێن خەلكی دگەل دولاری دلێ‌ مرۆڤی دراوەستینن، دشەڤ و روژەكاندا هندەك زەنگینكرن و هندەك ژی توشی جەلتا دلیكرن! ژ سەرهلدانێ‌ و هێڤە، دولار (تەحەكوم)ێ‌ ب ژیارا خەلكی دكەت، دولار گرانبو، سیك گرانبو، دولار هاتەخار، سیك وەك خوە ما. ئەڤ هەڤكێشەییا گرانبوون و ئەرزانبوونا سیكێ‌ ب دولاریڤە، مەزنترین شلقە ب ئابۆری و داهاتێ‌ تاكەكەسی دئێخیت. بەرییا چەند حەفتیان بۆ، 100 دولار بەرامبەری 126 هزار دیناران بۆ، رییا من بدكانەكێ‌ كەفت، من هندەك تشتكرین و هندەكێن دژی بهاكرن، ژ ئەڤێن من كرین من پارێن وان دانێ‌ و من ددەستێ‌ خوە گرتن، ئەڤێن من بهاكرین ژی، ئێك ژوان تشتان، فلتەرێن ئاڤێبوون، سێ‌ فلتەر ب 5 هزار دیناران، ئەڤا ئەز دبێژم بەرییا سێ‌ روژا بۆ ژ سوحبەتێ‌، رییا من بهەمان دكان كەفت، من ژێ‌ داخازكر، ئەوان فلتەران بوومن بكەتە دزەرفەكی دا، من داخازا بهای ژێكر، گوتە من ب شەش هزار دیناران، من گوتێ‌ بتنێ‌ بەرییا سێ‌ روژان بۆ و تە گوتە من،

گوهدارييا شعره‌كا من بكه‌ 2

گوهدارييا شعره‌كا من بكه‌

رۆمانا جەمیجەم و رۆماننڤیسەكێ‌ ئافرێندەر

عبدالرحمن بامەرنی

جەمیجەم، ناڤێ‌ رۆمانا شاعر و نڤیسەر (هزرڤان)ی یە و دیزاین ژی ژبۆ هاتیەكرن، بتنێ‌ یا مای، لایەنەك خوە دبەرچاپكرنا وێراببەت. ئەز خوە بچەنس دبینم، ئەو دەرفەت بۆ من پەیدا ببیت، كو دەستیرییا خواندنا وێ‌ ژلایێ‌ رۆماننڤیسی ڤە بۆ من بهێتەدان، بەری رۆمان بهێتە چاپكرن و بەری بكەڤیتە بازاری. هەر چەندە، ئەڤا نوكە دنڤیسم، هزرا من بتنێ‌ بوویە و دیارە، ئەو تشتێ‌ من دڤێ‌ رۆمانێدا دیتی و سەرنجا من راكێشای، وەك خواندەڤانەك ئەز گەلەك داخباربوویمە، ژبەركو، ئەڤ رۆمانە جوداتر ژ ئەڤ رۆمانێن ل دەڤەرا بادینان من خواندین و ب بەرچاڤێن من كەفتین، رۆماننڤیسی هەولدایە، وەك نڤیسەرەكێ‌ ئافرێندەر، ڤێ‌ رۆمانێ‌ بینتە زمان. تشتێ‌ دوێ‌ ژی ئەڤ حەزە لدەف من زێدەتر لێكری، رۆماننڤیسی هەولدایە دیالێكتێن دییێن زمانی بینتە دناڤا دایالوكێن كارەكتەرێن خوە دا، كو دگەلەك رۆمانێن دەڤەرا بادینان دا، رۆماننڤیسان، پیتە بڤێ‌ چەندێ‌ نەدایە و خواندەڤان هەست دكەت، هەمی كارەكتەر، سەرەرایی دووراتییا جوگرافیێ‌، ژ جهەكی بۆ جهەكێ‌ دی، چ جوداهی دناڤبەرا شێوەزارێن وان یێن ئاخفتنێدا نەبیت.

ئەگەر بكورتی بەحسا رودان و سەرهاتێن دناڤا رۆمانێدا هاتین بكەین، چەند كارەكتەر، دتەمامكرنا رودانێن ڤێ‌ رۆمانێدا بەشدارن، هەر چەندە رودانێن سەرەكی ل وەلاتێ‌ ئەلمانیا دهێنەنمایشكرن، لێ‌ ب تەكتیكەكا ڤەهاندنێ‌ و ڤەگێرانەكا تایبەت، رۆماننڤیس كارەكتەرێن خوە ل سەر چەندین وەلات و هەرێمان دابەش دكەت و بتەكتیكەكا دارشتنێ‌ یا لێكدای، ل ئێك كومڤەدكەت و پێكڤە ئاڤاهیێ‌ رۆمانێ‌ دئێكدەمدا، بدوماهی دئینن. ئەڤە ژی، پشت بەستن ب چیروكەكا ئافراندی، رۆماننڤیسی ئەڤ رودانێن هەنێ‌، ئەڤ سەرهاتیێن دناڤ رۆمانێدا دهێنە نمایشكرن و كارەكتەر ژبۆ هاتینەدانان، چیروكێن وان تەڤلیهەڤ دكەت و بگیان دئێخیت، كارەكتەرێن خوە بەرەڤ نەبوونێ‌ دبەت و ژنەبوونێ‌ ڤەدگەرینیت و خواندەڤانی بڤێ‌ لێك تەڤلیهەڤكرنێ‌ سەرسورمان دكەت. دبەرامبەردا، خواندەڤان خوە دجیهانەكێدا دبینیت، ئەو جیهان بدەستێ‌ مروڤان هاتیە دروستكرن، هەر مروڤی ژی ژیان و گیان ب وان كارەكتەران ئێخستیە، بەلێ‌ نە وەكو تشتەك سروشتی، بەلكو لبن كونتروللا هزرێن رۆماننڤیسی، خواندەڤان ددەما خواندنا رۆمانێدا، دبیتە بەشەك ژ ژیانا وان كارەكتەران و بۆ چەندین روژێن پشتی تەمامبوونا رۆمانێ‌ ژی، هەر دناڤ وێ‌ جیهانێ‌ دا دمینیت، ئەڤە ژی بۆ وێ‌ تەكتیكێ‌ ڤەدگەریت، ئەوا نڤیسەرێ‌ رۆمانێ‌ ژ ئافراندنا هزرێن خوە دروستكری و دقالبێ‌ رۆمانێدا بەرچاڤكری.

بەرسڤەكا درەنگ بو نڤیسەرەكا عەرەب*

عبدالرحمن بامه‌رنى

بە پەلە، ئەڤ پەیڤە سێ‌ جاران لدویڤ ئێك هاتبو رێزكرن، (بە پەلە.. بە پەلە.. بە پەلە.. ئاژانسێن جیهانی ئاماژێ‌ بو ددەن)، ئەڤە دەستپێكا گوتارەكا نڤیسەرەكا عەرەب، بناڤێ‌ (منی حسێن) بو د مالپەرێ‌ (ئەلحیوار ئەلموتەمەندن) دا هاتیە بلاڤكرن، یا راست، قەلەمێ‌ ڤێ‌ نڤیسەرێ‌ زێدەتر ل سەر بابەتێن گرێدایی ژنانە و تشتێ‌ جوان ژی دنڤیسیت و دارشتنا وێ‌ ژی ژ وێ‌ جوانیێ‌ كێمتر نینە، ئەڤە ژی، نیشان ددەت كو ژنە نڤیسەرەكا خودان شیانە. تشتێ‌ سەرنجا من ژڤی بابەتی راكێشای، هەر چەندە ژمێژە گوتار هاتیە بلاڤكرن، نیشاندانا كومەلگەهێ‌ كوردی یە! ئەڤ كومەلگەهە ب كومەلگەهەكێ‌ عەشاییری، پاشكەفتی دایە ناسكرن، ئەو ژی دبیاڤێ‌ ژنان و مامەلەكرن دگەل دوسیێن حەژێكرنێ‌ ژلایێ‌ كچان ڤە. ئەڤێ‌ نڤیسەرێ‌ پالپشتی كریە سەر راپورتەكا (بی بی سی) كو دنڤیسینا خوە دا ئاماژە بو دای و هەر وەكو دبێژیت هەیڤانە 400 ژن ل كوردستانێ‌ دبنە قوربانیێن خوە كوشتنێ‌ و ژوان قوربانییان ژی، خو سوتنا ب ئاگری و تایبەت دەما دهێنە ئاشكەرا كرن كو پەیوەندیێن حەژێكرنێ‌ هەنە. هەر چەندە من نەڤێت بابەتی دوێ‌ چەندێ‌ دا وەرگرم كا ئەڤ راپورتا وێ‌ ئاماژە بو دای و بابەتێ‌ خوە ل سەر گەرم كری و گوتارا خوە پێ نڤیسای كا چەند راستی تێدا هەیە، لێ‌ هەر چاوا بیت، ئەڤ بابەتێ‌ هەنێ‌ یێ‌ هاتیە نڤیسین و ئەگەر راست بیت یان راست نەبیت، گوتار گەلەك یا هاتیە خواندن و ڤێ‌ گوتارێ‌ رویەكێ‌ نە شیرین بو كوردان یێ‌ دروست كری و یێ‌ بەرچاڤی جیهانێ‌ و تایبەتی جیهانا عەرەبی كری. 

كەشتییا مرنێ‌!

          هزار دولار.. ئەڤە من چەند جاران بۆ ھەوە دوبارە كر، هەر كەسەك دێ‌ هزار دولاران دەت! ئەڤ دوبارەكرنا وی ژ بەر وێ‌ ژنا گەنج بوو، ئەوا برایێ‌ وێ‌ دگەلدا و هەر داخاز دكر، چەند سەد دولارەكان بۆ برایێ‌ من بهێلە، دا بشێت تا سنورێ‌ وەلاتی ڤەگەریت و چ دی داخازا كێمكرنا پارێ‌ سیاربوونا كەشتیێ‌ ژێنەكەت. ژ بەریكا خوە، من دو سەد دولار كرنە د دەستێ‌ برایێ‌ وێدا و من گۆتە قەچاخچی، درەنگە مە ب رێ بێخە؟ ئەڤە ژی نە ژبەركو ئەو ژن یا جوان و جەحێل بوو و دێ‌ دڤێ‌ سەفەرێدا خوە نزیكی من كەت یان دلێ‌ من مابیتە ب برایێ‌ وێڤە، كو ل كۆلانێن ڤی وەلاتێ‌ بیانی، نە كەڤیتە سەر جاددان. بتنێ‌ هەر رۆژەكا گیروبوونا مە و تا قەچاخچیەكێ‌ دی بدەست دكەڤیت، ئەم گەلەك پاران ل هوتێل و خارنگەهان د مەزێخین و ئەڤە ژبلی خوە ڤەشارتنا مە ژ پۆلیسان.

ئەم ل كەشتیێ‌ سیاربووین و مە دا بەحرێ‌. سێ‌ جاران ئەم نزیكی سنورێن وەلاتێ‌ یونانێ‌ د بووین و قەچاخچی ب بەهانا پولیسێن زێرەڤانیا سنوری دكەن، ئەم د ڤەگەراندینە نیڤا بەحرێ‌ ڤە. دووماهی جار، ئەڤێن د نیڤا كەشتیێدا، دەست ب قیژییا كرن و نیڤا كەشتیا مە تژی ئاڤ بوو. هندا دەست ب لاڤاكرن و هیڤیێن خوە گەهاندنە بەر پەرێن عەسمانی و هندان دەست ب هەوار هاتنێ‌ كرن و هندان ژی ب چ تشتێ‌ ل بەر دەست، بهەمی هێزا خوە ئاڤ ژ كەشتیێ‌ ڤالا دكرن. بتنێ‌ قاچاخچی نەبیت، چۆخكێ‌ سەرئاڤ بوونێ‌ ب سەر ملێن خوە داگرت و عەسلی ل پشتا خوە شداند و خوە سەرنشیڤی ئاڤێ‌ كر.

هەلكێشكرنا دیمەنێن تراژیدی ژ رۆمانا (امراة من ضباب)*

تراژیدیا وەك تێگەهـ:

تراژیدیا بتێگەهێ‌ ئازار دهێت، دكەڤلوژانكێ‌ كارێن هونەری یان ئەدەبیدا دەردكەڤیت و دبیت پشت بەستنێ‌ ل سەر چیروكەكا مێژوی بكەت. ئەڤ رۆمانا ل بەردەست ژی ژوان رۆمانایە، كو چەندین تراژیدیا تێدا بەرچاڤدبن، رۆماننڤیسی ژ خەیالا خوە و ژ تەكنیك و ئەو ئالاڤێن ل بەر دەست، چ رودانێن راستبن یان پشت بەستن ب رودانێن بۆ هاتینە ڤەگێران یانژی هێڤێنێ‌ خوە ژ خەیالێ‌ وەرگرتبن، رۆمانا خوە نڤیسایە. دڤی دەربارەیدا گوتنەكا (ئوستافیو باز) نڤیسەرێ‌ ئەمریكا لاتینی یا هەی، دبێژیت "نڤیسەرێ‌ رۆمانێ‌ جیهانێ‌ سەروشنوی دروست دكەت". دڤێ‌ رۆمانا ئاراستەكریژی دا، رۆماننڤیسی گەلەك دەرگەهـ قوتاینە و دوان هەمی دەرگەهانرا، ئێشو ئازارێن مللەتێ‌ كورد دهەڤیرێ‌ رۆمانێدا بەرهەڤ كرینە و برەنگەكێ‌ ئەدەبی، داناینە بەر دەستێ‌ خواندەڤای و رۆمانەك ل سەر رۆمانێن كوردی زێدەكریە، بەلێ‌ بنڤیسینا عەرەبی.

زمانێ‌ پێهاتیە نڤیسین:

رۆمان لبن ناڤێ‌ (امراە من چباب)، یانكو ژنەك ژ مژێ‌ هاتیە چاپكرن. بزمانێ‌ عەرەبی هاتیە نڤیسین و ژخواندنا من بۆ رۆمانێ‌، كا ژچ ئەگەر ئەڤ رۆمانە ب عەرەبی بیت و نەك بكوردی! بهزرا من، رۆماننڤیسی هەولدایە، پەیاما خوە راستەوخو بگەهینتە جیهانا عەرەبی. دوێ‌ پەیامێدا، هەمی كارەسات و دەردەسەریێن بسەرێ‌ مللەتێ‌ كورد هاتین و دئێك ژ وەلاتێن عەرەبی و ئیسلامی دابۆیە و ڤان وەلاتان هیچ هەلویستەك، نەیێ‌ ئاینی و نەیێ‌ مروڤایەتی نەبۆینە و بەروڤاژی بۆینە بەشەك ژ ئەنجامدانا تاوانێ‌، ئەو ژی ب هاریكاریكرنێن سەربازی و ماددی و تاوی راددەی، وەك تشتەكێ‌ كەلتوری دناڤوان وەلاتاندا، كچ و ژنێن كوردان وەك كەنیزە، سەرەدەری دگەلدا كرینە. خالا دوێ‌ كو رۆمان بزمانێ‌ عەرەبی بهێتە نڤیسین، شارەزاییا نڤیسەری ددارشتنێ‌ و ڤی زمانیدایە و ژبیرنەكەین، رۆمانا بزمانێ‌ عەرەبی بهێتە نڤیسین، دێ‌ خواندەڤایێ‌ وێ‌ زێدەتر هەبیت ژ رۆمانەكا بكوردی ـ بادینی بهێتە نڤیسین! ئەو ژی ژبەرنەبۆنا، زمانەكێ‌ ستاندەردێ‌ كوردی و ژڤی روانگەیژی، دناڤ كورداندا، كێم دێ‌ هێتە خواندن. 

وێنەكرنا ژنێ‌ درومانا (مرن دزەنگا 12ێ‌ دا)*

عبدالرحمن بامەرنی

ددرێژاهیا مێژوێ‌ دا، مە نڤیسەرێن ژن گەلەك كێم هەبوینە و ژڤێ‌ ڤالاتیێ‌، هەڤكێشە د ئالیێ‌ زەلامی دا ئالیسەنگ بویە و كارتێكرن ل سەر رویێ‌ جوانێ‌ ژنان بخوە هاتیە كرن، ئەو وێنەیێ‌ زەلام بو روخسار و هەست و نەستێن وێ‌ دكێشیت و كێشایی، وێنەكێ‌ نە دروست نیشان دایە، ژڤێ‌ نەبونێ‌ ژی هەردەم كێرڤێ‌ باب سالاریێ‌ بلندتر بویە و دبەرامبەر دا ژنان وەكی زەلامی ڤیایی خوە پێناسەكریە. دا بشێین وێنەكێ‌ دروستێ‌ ژنێ‌ ژی بەرچاڤ بكەین، دڤێت ئەڤ وێنەیە بدەستێ‌ ژنێ‌ بخوە هاتبیتە كێشان، ئەڤ ڤالاتییا هەنێ‌ ژی تا سەرهلدانێ‌ بەردەوامی دایە خوە و وێنەكێ‌ مژەوی كەتیە بەر دەستێ‌ مە، دشێین قوناغا پشتی سەرهلدانێ‌ زێدەتر ل سەر ڤێ‌ نیشاندانێ‌ راوەستین، ئەو ژی پشتی ژن شیایی جهێ‌ خوە دپروسا سیاسی و هەمی جومگەیێن دی یێن رێڤەبەرنێ‌ دا بگێریت. ژن شیایە بدەنگێ‌ خوە و ب هەلویستێن خوە و دەربرین و نڤیسینێن خوە هەبونا خوە ب سەلمینیت. گرنگیا هەبونا ژنان ژی دڤان بیاڤێن جودادا ژ گەلەك ئالیان ڤە دهێتە خواندن، ژبەركو زەلام نەشێت هەستێن ژنان بەروڤاژی بكەت، بەلكو هەر نەشێت ببیتە ئالتەرناتیفێ‌ ژنان و دەربرینێ‌ پێش وان ڤە بكەت، بویە هاتنا ژنان دڤان بیاڤان دا و رێگە خوشكرن بو وان، گرنگییا خوە ژ گەلەك ئالیان ڤە هەیە، ئەگەر هزر ل ئاڤاكرن و دروستكرنا كومەلگەهەكێ‌ پێشكەفتی و مەدەنیانە بهێتەكرنێ‌ و ئەڤ ئاڤاكرنا هەنێ‌ ژی یا تەندروست نابیت، ئەگەر مە میناكێ‌ وێنەكێ‌ دروست لبەر دەستان نەبیت. 

ئەگەر لڤێ‌ داویێ‌ ژی ل نڤیسینێن ژنان تەماشا بكەین و بتایبەت ئەوێن دبیاڤێ‌ ژنان دا داهێنانێ‌ دكەن، نڤیسینێن وان هەمی گرزە ئازارێن پەنگیایی نە دناڤ ناخێ‌ هەر ژنەكێ‌ دا و لڤێرە و وێرا هەنێ‌ سەراڤ دبن و بویە گەلەك جاران، دا ئەڤ گڤاشتنا كومەلگەهی ل سەر سەپاندی ژخوە بدەتە پاش، وەك پەقینەكێ‌ لدەف سەرهلددەت و برەنگەكێ‌ وێرەكانە دەردكەڤن، تا دەنگێ‌ وان و حەزێن وان بگەهنە گوهێن هەر كەسەكی و لڤێرە ژی ئەم ل بەرامبەری دورهێلەكێ‌ دی دراوەستین، ئایا نڤیسینا ژنێ‌ بەرەڤ چ ئاراستە ڤە دچیت، هەڤپێ‌ یە دگەل نڤیسینا زەلامی؟ یان ئامانجەك دپشت را هەیە و تولڤەكرنە ژ زەلامی؟! ژبەر هندێ‌ ژی، دنڤیسینا ژنان دا، تایبەت ئەڤ ژنێن وێرەكانە دەربرینێ‌ دكەن، لەشێ‌ ژنێ‌ دنڤیسینێن خوە دا دكەنە شەنگستەیێ‌ رەمزی و دهەمان دەمدا، ماددی ژی، مەرەم ژێ‌، وێنەكرنا ژنان، هەستێن ژنان، ژن د ئالیێ‌ هەڤكێشەیێ‌ دا، ژن ل بەر سینگا گەفێن باب سالاریێ‌ و ل بەر گەفێن رەوشت و تیتال و ئاینی.