2013/08/22

دیاردە و كارتێكرنا وان ل سەر شعرەكا بەشیر مزوری

عبدالرحمن بامەرنی
دیاردان، كارتێكرنا خوە یا مەزن ل سەر وێنەكرنێ‌ لدەف هوزانڤانان هەیە. وێنەكرن بخوە ژی هەر ژ كەڤن لدەف مروڤان پەیدابویە، دەما ژیانا خوە د شكەفتان دا دبرنە سەر و وێنە بو هەر تشتەكی ل سەر كەڤران دنوكراندن و دكێشان. دیاردێن دەستپێكا مێژویێ‌ ژی دبازنەكری بون، گیانەوەرێن كیڤی، نێچیرڤان و رم و ئەو تشتێن روژانێن خوە دگەل دا دبرنە سەر، دیاردە و ئاتافێن سروشتی و تا دوماهیێ‌. هەر مروڤەكی و لدویڤ پیشەیی و ئارەزومەندییا خوە بارەك دوێنەكرنا دیاردان دا هەیە.
هوزانڤان  ژی تەخەكا گرنگن ژ ڤی كومەلگەهی، ئەو ژی دكەڤنە بن كونتروللا دیاردان ڤە و ئەڤ دیاردە د دەقێن وان یێن شعری دا رەنگ ددەنەڤە. چاوان مروڤان مفا ژ ئاگری وەردگرت و ئەڤ ئاگرە بو گەرمكرنێ‌ و روناهیێ‌ بكارئینان، ژڤێ‌ سەرهلبونێ‌، ئاگر بو خارنێ‌ و گەلەك تشتێن دژی هاتە بكارئینان، هوسان هوزانڤان ژی دكەڤنە دبن كارتێكرنا دیاردان ڤە و وێنەكرنا دیمەنێن خوە یێن شعری، ژ دیاردە و رویدانێن دەوروبەرێن خوە وەردگرن. هوزانڤانێ‌ زیرەك و دەستهەل ژی ئەوە یێ‌ بشێت ژ تشتێن دەوروبەرێن خوە دیمەنەكێ‌ نوی، بینینەكا نوی بەرهەم بینیت.
(ئاینەك ژ ئەڤینێ‌)، ئێك ژ دەقێن شعری یێن هوزانڤان (بەشیر مزوری) یە، دێ‌ هەولدەین دڤی دەقی دا ل چەند وێنەیەكان بگەرین، ئەڤێن دژیانا روژانە یا هوزانڤانی دا گڤاشتن ل سەر وی، دەرونێ‌ وی، مێشكێ‌ وی دروستكرین و ژ ئاگەهی بیت یان بێ‌ ئاگەهی، ڤان دیاردان خوە د شعرێن وی دا دیتیە ڤە. هوزانڤانی دیاریەك دایە پێش ڤێ‌ شعرێ‌ و دبێژیت: (دیاری بۆ وان چاڤێن مەست و كەنیا شرین).

مەست بون، ئەگەر بێ‌ هوشی بیت و چوونا ناڤ خەیالێ‌ و دوری دورهێلی بیت، مەست بون ئەگەر ژ دەستدانا راستیان بیت و رەڤین بیت، ئەگەر خو بەرزەكرن بیت ژ تشتێ‌ هەی و دروستكرنا خەونان بیت، مەست بون ئەگەر بێ‌ ئاگەهی بیت و بێ‌ ئومێدی و نە ئارامی و دوو دلی و لاوازی و خەموكی بیت، مەست بون ئەگەر دروستكرنا رەڤینەكێ‌ بیت ژ گڤاشتنەكێ‌. ئها ئەڤە ئەو مەست بونە یا هوزانڤانی پێ‌ باژێرێ‌ خوە، خەلكێ‌ باژێرێ‌ خوە، عاقلمەند و سیاسی و رەوشەنبیر و هزرمەندێن باژێرێ‌ خوە پێ‌ تەشبیهی چاڤێن یارا خوە كرین. هەر وەكو ل وێنێ‌ دەستپێكا ڤێ‌ شعرێ‌ دا دبێژیت: (د مەستییا ڤی باژێریدا، بەرزە دبم ..) مەستبونا چاڤێن وێ‌ ژی بو عەشقبونا وێ‌ دزڤریت و چەند ئەڤ چاڤێن هەنێ‌ مەستتر بن، هوزانڤان خوە زێدەتر نزیكی وان دبینیت، ژبەركو مەستبونا هەنێ‌ گرێدان ب تشتەكی ڤە هەیە، كو هەردوویان ل سەرە رییەكی دگەهینتە ئێك، لێ‌ مەستبونا باژێری تشتەكێ‌ نەباشە و ئاكامێن خراب بدویڤ ڤە هەنە و ئەگەر ئەڤە شوپهاندنەك بیت، هوزانڤان یێ‌ پەیامەكێ‌ برییا چاڤێن حەزكرییا خوە دگەهینتە هەر كەسێ‌ بو وی خەم بیت و شیایە كلیلێن كودێن ڤی دەقی هەر ژ دیاریێ‌ رادەستی خاندەڤایێ‌ خوە بكەت.
ژبەركو ڤێ‌ شعرێ‌ چەندین وێنەیێن دی دناڤ دا هەنە و هەمی دكەڤنە بن ڤی بابەتی یێ‌ مە بو ڤێ‌ نڤیسێ‌ هەلبژارتی، لێ‌ ژبەر كورتییا نڤیسینێ‌ كو ئەم نەشێین خو ژێ‌ دەرباز بكەین، بتنێ‌ دێ‌ ڤی وێنەی ژ هەمان شعر وەرگرین، دەما هوزانڤان دبێژیت:
بەرەف كنارێن دوویر
سەفەرەكا درێژ درێژ دكەن
بیناهییا من یا ب هیڤییا تەڤە پیر بووی
ئەگەر ڤی وێنەی ژ شعرێ‌ ڤەدەركەین و شروڤەكرنێ‌ بدەینێ‌، هوزانڤان یێ‌ دیاردەكێ‌ بەرچاڤ دكەت، پەیوەندییا دناڤبەرا دوو حەژێكەران دا. هوزانڤانی مفا ژ دیاردەكێ‌ وەرگرتیە كو دناڤ باژێرێ‌ وی دایە و روژانە هەمی دبینن، بەس كەس هەست پێناكەت، هندەك كەس روژانە یێن دمرن، ئەگەر پیربون ژی تایەك ژمرنێ‌ بیت. هوزانڤان دیاردا كوچ بەریێ‌ بەرەڤ وەلاتێن روژئاڤا وەرگرتیە، ژبەركو زێدەتر گەنج ڤێ‌ كوچبەریێ‌ دكەن و گەنج ژی دبێ‌ حەزكری نینن، هندا بتنێ‌ حەژێكرن یا هەی و هندان ژی نیشانی كریە و هندان ژی هەڤژین هەنە. ئەڤێن چوین ژی گەهشتینە پێگەها خوە و خوشی و لەززەتێن خوە و حەزكریێن وان لبەندەمانا وان، چاڤەرێ‌ نە، لێ‌ پسیار ئەو چاڤەرێیا هەنێ‌ تا كەنگی؟ كو هوزانڤانی برییا كێشانا ڤی وێنەی یا ڤیایی دیاردەكێ‌ بەرچاڤ بكەت و ئاریشەكێ‌ ب ئازرینیت، كو دڤێت بەرسینگرتنەك بو ڤێ‌ دیاردا نە جوان بهێتە دانان و چ دی تەخەك نەبیتە ئێخسیرێ‌ خەونێن هلاویستی.


ليست هناك تعليقات: