2013/01/31

لوقمان ئاسیهی و لێگەریانا ل (خو)!


عبدالرحمن بامەرنی
گەریان ل خوە، ئەو گەریانە یا مە بەرەف باگرەوەندێ‌ كەساتیا مە ڤە دبەت، مە بەرەڤ خوەشی و ئازار و ئەو تشتێن دشێن تاما دەڤێ‌ مروڤی بگوهورن، گوهورین ژی مەرج نینە هەردەم یا پوزەتیڤ بیت. رابوریێ‌ مروڤی، هەردەم گوشارەكا بێ‌ ئەندازەی و بەرەللایی پەیدا دكەت و خەیالێ‌ بەرەڤ دوخەكێ‌ نە رێك دا دبەت، بەرەڤ وان هەمی ململانە و حەز و خواستەكێن چ برێكەفت یان بەروڤاژی دناڤ ئارەزویێن جەستەیێ‌ مروڤی دا، پەیدا دبن. هەر چەندە بەشەكێ‌ گرنگێ‌ ڤان حەز و خواستەكان بو وێ‌ ململانەیێ‌ ڤەدگەرن، ئەوێن ژ زینداكرنا جەستەیێ‌ (كەسی) دزڤرن، ئەوێن، ژ وان هەمی بێدەنگی و سەركوتكریێن بەرامبەر عەقلێ‌ هەر كەسی دا دهێنە كرن. لڤێرە ژی هێزا خەیالێ‌ وەك ڤولكانەكێ‌ دپەقیت، هەمی هێزەكێ‌ ددەتە كاری، بو نەهێلان و لادانا رێرەو و ئیفلیجبونا پەیدا بوی، كو ئەو ئیفلیجبونا هەنێ‌ بو وان هەمی پسیارێن ل رەخ و دوورێن وی ڤەدگەرن، ئەوێ‌ دهزرا خوە دا، ئەو نەشیایی بو بەرسڤان بینیت یان هەر چنەبیت، نەشیابیت ئەڤێن ل رەخ و دوورێن خوە ب بەرسڤێن خوە رازی بكەت.

دشعرەكا هوزانڤان لوقمان ئاسیهی دا بناڤێ‌ (ل وێدەرێ‌) كو دروژناما وار ژمارە ( ) دا بلاڤ بوی، تەكنیكا (لێگەریانا لخوە) تێدا دیارە. شاعری چەند وێنەیەك ئێخستینە دناڤبەرا خوە و (خوە) دا، خوە ژی كو ئەو بنڤیا خوە یا دوێ‌ دنیاسیت. (عشق و عتر)، ئەو ئالاڤەنە برییا ڤێ‌ شعرێ‌، شاعر دخەیالا خوەدا دگەل خوە داینە ئاخفتنێ‌. ئەو خوە ل جادەیەكێ‌ دبینیت و ژ بلی بیرهاتنێن وی، كەس پیاسان دگەل دا ناكەت و بتنێ‌ عەشقا وی نەبیت كو دەما (پادشاهـ) دنڤیت، ئەڤ عەشقا هە خوە ژبن نڤینا كەسەكێ‌ دی ڤەدزیت و دهێتە دەف وی، لێ‌ بێهنا حەز و خواستەكێن شاعری لڤێ‌ خەیالێ‌ بتنێ‌ نا راوەستن، ژبەركو دڤێت هەست ب هەبونا وێ‌ بكەت، هەست ب بێهنا عترا وێ‌ بكەت.
ل وێدەرێ تو
شەڤێ
جادێ
دارەكاژێن وەك من مەلوول
گلۆپێن شیار
تو ب عترا خوە بۆیاغدكی
ژ تە خەریبن...
و ئەز ژی ل ڤێدەرێ پیالەیەكێ مشتی باران ب سەر هەناسەیێن شەڤێ و خوە ب روساتییا جادەیێ وەردكم
دڤێ‌ پارچە شعرێ‌ دا، شاعری ڤیایە ل هندەك راستیان ڤەكولیت، ئەو راستی ژی ئەون یێن حەز و خواستەكێن وی ب ئاشكەرایی نەشیاینە ژێ‌ تێر ببن و هەولدانا كری، ئەڤ ڤولكانا لدەف هەی داقوتیتە هزرێن خوە و وێنەیەكێ‌ شاعیرانە ژێ‌ دروست بكەت، ئەڤە وەك شاعرەك و هوسان شێوەكار، سترانبێژ، موزیكژەن، سیاسی و هەمی كەسان ئالاڤێن خوە یێن جودا یێن دەربرینێ‌ هەنە و هەمی كەسان ژی بەشەك ژ خوە بەرزەكرینە و د لێگەریانێ‌ دانە.
ئەڤ لێگەریانا ل خو، دبیتە دەستپێكەك دناڤبەرا گومانێ‌ و بینینێ‌ دا، بینین ژی برامانا هزركرن و بیركرن و دەرئەنجام ژی ئەڤە هەمی دبنە هێزەك بو عەقلی، عەقل ژی هەر دەم دپێكولێ‌ دایە كو ئەو گوشارا ل سەر هەی و پەنگیایی ژ خوە دەربینیت و دەرێژ بكەت، ئەڤ دەرێژكرنە ژی ژ كەسەكی بو كەسێن دی و هەر هوسان ژ رەگەزەكی بو یێدی جوداهیا خوە هەیە. هەر ژبەر هەبونا ڤێ‌ هەڤكێشەیێ‌ و ڤێ‌ جوداهیێ‌، مروڤ دكەڤیتە بەرامبەری (ئەوێ‌ دی) یان تا (خو) بخوە و لڤێرە ژی (خو) ئەو كەسەیە كو مروڤ رامانەكا دی بو ددەت و وێنەكێ‌ دی دخەیالا خوە دا بو دروست دكەت، هەولددەت مروڤێن هەستیار ژ مروڤێن گەمژە و گێل جودا بكەت. ئەڤ لێگەریانا ل كەسێ‌ خوە ژی، ئەو فاكتەرن كو هەر دەم مروڤ د لێگەریانێ‌ دا بیت و هوسا و مروڤ لخوە دگەریت، مەرەما من ل (خوە) ژی، نە هەمان كەسە ئەڤێ‌ مروڤ سەر و چاڤێن وی پێ‌ د خویدكا روناهیێ‌ دا دبینیت دەما مروڤ بتنێ‌ لبەر وێ‌ خودیكێ‌ بیت و هەر دەم برییا عەقلی لێگەریانا مروڤی، بەرەڤ دیتنەكا جوانتر و زمانەكێ‌ خوەشتر و هزرەكا جوانترە.

ليست هناك تعليقات: