2024/11/13

رەوشەنبیرییا گەشتییاری و پێشوازییا كەسێن بیانی!

عبدالرحمن بامەرنی

كەس نینە ئەگەر ھەر ئێك ژمە گەشتەك یان چەندین گەشت یێن كرین، چ بۆ ناڤخوییا باژێری بن یان باژێرێن دەوروبەر یان ژی دەرڤەی وەلاتی و ئەگەر ھەر ئێك ژ مە، چەند دیمەنەكان ژ وان گەشتان بینیتە بەر چاڤێن خوە و ب بابەتێ رەوشەنبرییا گەشتیاری ڤە گرێدەین و ئەم خوە و خەلكێ خوە و سەرەدەرییا خوە دگەل گەشتیاران رەخنە بكەین، دێ چ بینین؟!!
بەری چەندەكێ بوو و ژ نشكەكێڤە ئەم چەند ھەڤالێن دێرین گەھشتینە ئێك و ئەم پێكڤە چووین چایەكێ ڤەخوین، پێنەڤێت ژبلی سوحبەتێن تو چ دكەی و تو ل كیرێ (سافی) بووی؟ مە بابەت قولباندە بیرھاتنێن خوە و كا كێ تشتەك مایە ل بیرێ و كێ نەمایە ل بیرێ، مەبەست ژێ دا پەیوەندییا ھەڤالینیێ پێ گەرم بكەینەڤە. ھەڤالەكێ مە گوت: "بیرا وە دھێت دەما ئەم ب پاسێ ژ باژێرێ نەجەف چووینە كەربەلا و دەما ئەم چووینە خورانگەھەكێ و مە پێكڤە داخوازا تەشریبێ كری، بۆ مە خوارنا مە ئینا و ئەم ماینە ل ھیڤیا كاچكا و ئەم ب سوحبەتێن خوە یێن جاران ڤە مژویل بووین و دەما خودانێ خوارنگەھێ ھاتییە ھنداڤی سەرێ مە، گوت: ھین بۆ خوارنا خوە ناخوون و ئەگەر بدلێ وە نەبیت دێ بۆ ھەوە گوھورین؟ مە گوتێ مە (خاشۆك) دڤێن! چوو ل خورانگەھێ گەرییا و دووماھیێ كەسەك فرێكرە جھەكێ دی بۆ مە خاشۆك ئینان"، ھەڤالەكێ مە یێ دی گوت: "بەری ئەم بچینە كەربەلا بیرا وە ل وێ پاسێ دھێت، دەما مە كاسێتەكا ئەیاز یوسفی ئینایە دەرێ و مە گوتی دێ بێژینە شوفێری كو بۆ مە دانیتە سەر مسەجلێ، ئەڤێ عەرەبێ دگەل مە گوت: مانە وە دڤێت بچنە باژێرێ كەربەلا و بزانن چ ل وێرێ ھەیە و بۆ ھەوە بیتە بیرھاتن؟ مە ژی گوتێ بەلێ، گوت بھێلن ئەو تشتێ ھوین دبینین و دخون و ڤەدخون و گوھلێ دبن، بلا وەك خوە بن، سوبەھی و سالەكا دی و دەھـ سالێن دی دێ ئەو بیرھاتن بۆ ھەوە مینن، ئەڤ سترانا نوكە ل سەر ژ كەلتورێ ئەھوارانە و رەنگە ھین نەزانن ئەھوار چنە، لێ دێ خۆشیا سترانێ دگەل وەدا مینیت، ھەر گاڤا ھین بیرا خە لڤێ گەشتێ بینن و ھەڤالەكێ دی گوت باش بیرا من ل وێ سترانێ دھێت و یا ھونەرمەندێ عیراقی (یاس خزر) بوو و گەلەك جاران دەما نوكە ژی ئەز گوھدارییا سترانێن عەرەبی دكەم و دەنگێ وی بھێتە گوھێن من، بیرا من ل وێرێ رۆژێ دھێت.
رەنگە ھوینێن خواندەڤا بێژن، ڤێ چ گرێدان ب بابەتێ رەوشەنبیرییا گەشتیاری ڤە ھەیە؟ دێ وێ ژی بێژم. ئەز و دوو ھەڤالێن دی چووینە دەڤەرا گەرمیان ل كەلار بۆ چالاكیەكا رێكخراوێن نە حكومی و د رێدا تا ئەم گەھشتینە نزیكی كەلار، دگەل سوحبەت و كەنی و دانوستاندنێن مە، مە گوھدارییا سترانێن بادینی دكر. ل گەھشتنێ ھەڤالەكێ گوت، كانێ مسەجلێ بگرەو و دا گوھدارییا رادیویێن كەلارێ و ڤێ دەڤەرێ بكەین و بزانین سترانێن وان، دەنگوباسێن وان، بەرنامێن وان چ تشتن و جوداھییا وان دگەل یێن مە، مەبەستا وی ئەم یێ ژ باژێرێ خوە دەركەفتین و دێ تشتەكێ دی یێ جوداتر بینین.
ئەگەر ھەمان تشتێن مە ل سەری گوتین، گەشتیارەكێ بەسراوی ئەڤرو بھێتە دھوكێ و ھەر جھێ ھاتێ مە بۆ سترانێن دەڤەرا وی دانانە سەر، ئایا ژ بلی دیمەنان، رەنگە چییا یان ئاڤ و كانی و داروبار، ئایا ئەم دێ شێین ھندەكێ ژ كەلتورێ خوە كەینە د چاندكا وییا بیرھاتناندا؟ نەخێر ژبەركو ل پرانیا جھێن مە یێن گەشتیاری ئەگەر بتنێ نموونا سترانێ بێژین، دێ گوھدارییا سترانێن عەرەبی كەین. ئەو بخوە یا دروست، ئەم كەلتورێ خوە نیشا بدەین و ئەڤ كەلتورێ ھەنێ دێ بۆ وی بیتە بیرھاتن نە بتنێ ئەڤرو، بەلكو دەھـ سالێن دی ژی دەما بەحسا گەشتا خوە یا دھوكێ بكەت، دێ ئەو سترانە و ئەو تشتێ دیتی دێ بۆ ھەڤالێ خوە ژی بێژیت، بوویە دڤێت ھشیارتر و ب زانەتر كەلتورێ خوە یێ ھونەری، یێ رێزگرتنێ، یێ پاقژیێ و جوانیێ نیشا وان بدەین.
ـــــــــــــــــــ
رۆژناما ئەڤرو مارە (3586) یا رۆژا 4/9/2024

ليست هناك تعليقات: