2020/05/11

دناڤبەرا (پەرلەمانی و قوتابخانە)یێ‌ دا


ئەگەر هات و ئەز خوە بێخمە دناڤبەرا دو هەلبژاردەیاندا، كیژان دەرگەهێ‌ وێ‌ ڤەكری بهێلم و كیژان داخستی، پەرلەمانی یان قوتابخانێ‌؟ بێ‌ هزركرن و ئێكسەر دێ‌ بریارێ‌ دەم، بلا دەرگەهێن قوتابخانان بهێنە ڤەكرن و یێ پەرلەمانی بهێتە داخستن. هەر چەندە رەنگە گەلەك من رەخنە بكەن، كو پەرلەمان بۆ هەرێما كوردستانێ‌ دەستكەفتەكێ‌ گرنگە، لێ‌ پێنەڤێت من ژی دێ‌ بەهانەیێن خوە هەبن و دێ‌ هوسان بەرسڤا وان دەم:
ئەو تشتێن من پالڤەددەن كو دەرگەهێ‌ پەرلەمانێ‌ داخستی بهێلم، ئەڤە ژ سەرهلدانێ‌ وەرە و تا نوكە، ئەم خەونا ب جڤاكەكێ‌ مەدەنی ڤە دبینین و مە دڤێت وەكی وەلاتێن پێشكەفتی بین و ئازادییا رادەربرینێ‌ و ئازادییا بیركرنێ‌ و ئازادییا هەلبژارتنان لدەف مە هەبیت. بكورتی ئەم بزانین هەست ب دیمكراسیبوونێ‌ بكەین، ئەو دیموكراسیەتا ب هزاران قوربانی و جانگوری مە ژبۆ داین، كارەسات و كیمیابارانكرن و دەربەدەركرن و دەهان دەردەسەریێن دی. لێ‌ رەنگە پسیار بهێتە كرن، پەرلەمانی چ گرێدان پێڤەهەیە؟! لڤێرە ژی دێ‌ من بەرسڤا خوە هەبیت، ژبەركو ئەم د دیموكراسیەتێ‌ نەگەهشتینە و مە پیروزییا وێ‌ یا گوری نەزانینا خوە كری. هەلبژارتنێن مە یێن بناڤ دیموكراسی، هەمی ل سەر

من ژ حاسیبێ‌ (خەلەت) كر و نزانم حكومەتێ‌ ژ چ؟!

عبدالرحمن بامه‌رنى

من هەڤالەك هەبوو، ژ گەلەك روویانڤە یێ‌ زیرەك بوو، بتنێ‌ هەژاریێ‌ پشت نەددایێ‌! ئەز زێدەتر بەحسا وی ناكەم، بتنێ‌ دێ‌ بەحسا چیرۆكا خوە و حاسیبێ‌ كەم، كو ژ ئەنقەست من بۆ وی دگوت، بەلكەی بۆ خوە مفای ژ سەربورەكا من یا شكەستی وەربگریت. ئەڤە بۆ حكومەتێ‌ ژی، كو رەفتارێن هەردووكان نزیكی ئێكن و ژبێ‌ پلانیێ‌ دنالن.
هینگێ‌ ئەز ل وی گوندی بووم، یێ‌ لێ‌ ژ دایكبوویم. سال 1992ێ‌ بوو، بەربەركێن زڤستانێ‌ بوون و دڤیابا مە كارێ‌ وێ‌ كربایە. بەرمیلەكا گازێ‌ من هەبوو و چەند خولپەكێن داربەریێ‌ و چەند دارێن هشكارە ژناڤ رەزی من بری بوون و ب تەرەكتورێ‌ من كێشابوونە بەردەرێ‌ خانێ‌ و ب قایدا سوپێ‌، من كەلاشتبوون. لێ‌ زڤستانا گوندی، ئامادەكرنەكا زێدەتر بۆ دڤییا، بوویە وەك رێیەكا نەچاریێ‌، من قەستا گەلیكان كر بۆ داربرینێ‌ (ل رۆژئاڤایێ‌ گوندی سێ‌ گەلیك یێن هەین، كو ل ئێك ژوان گەلیكان شكەفتەكا گەلەك جوان بناڤێ‌0شكەفتا عەیشو نازا لێ‌ هەیە و ئەم ب زمانێ‌ گوندی دبێژینێ‌، شكەفتا عەیشوكێ‌). دار برین چاوا بوو: دارێن ب ستوراتییا زەندكا مرۆڤی، بەژنەكێ‌ تا دوو بەژنا د درێژ و دەما مە د برین و د پەچنین، ب شارەزایی ئەگەر مرۆڤی ئێك ئێكە ژووردا فراندبا، تا نزیكی جهێ‌ تەرەكتور د گەهشتێ‌، ژ چیایی دهاتنە خارێ‌.

نڤێسین بەری پیشە بیت هونەر و سنعەتكاریە

عبدالرحمن بامەرنی
ئەو چ تشتە من پالڤەددەت، ئەز بەرەڤ نڤێسینێڤە بچم؟ دگەل ڤێ‌ پرسێ‌ ژی، ئەو چ تشتە نڤێسینا كەسەكی ژ نڤێسینا كەسەكێ‌ دی جودا دكەت؟ كو د دەمەكیدا، هەر دووكان ئێك مەبەست ژ نڤێسینا خوە هەبوویە و هەردووكان ڤیایە ئێك پەیام بگەهینن، بەلێ‌ هەر ئێكی ژوان، شێوازەكێ‌ نڤێسینێ‌ گرتیە بەر!. ئەم دشێین برەنگەكێ‌ دی ژی ڤێ‌ پرسێ‌ ب ئازرینین، ئەو چ تشتە، جوداهیێ‌ د ئێخیتە گوتنێن گوتاربێژەكی و پەیڤێن گوتارنڤێسەكیدا؟
ئەز دێ‌ هەولدەم ژ سەربورا خوە یا نڤێسینێ‌، بابەتێ‌ من دڤێت ب ئازرینم زویتر بگەهینم. ئەو بخوە نڤێسین پیشەیە و وەك هەر پیشەیەكێ دی، ئەڤێن خەلك د ژیانا خوە یا رۆژانەدا داهێنانێ‌ تێدا دكەن و هندەك وی پیشەیی دكەنە بنەمایێ‌ ژێدەرێ‌ سەرەكیێ‌ ژیارا خوە و هندەكێن دی، خوشیێ‌ دگەل بەردەوامییا پیشەیا خوە دبینن و بەردەوام ل تشتێن نوی دگەرن و پێشكەفتنێ‌ تێدا دكەن. لڤێرە دا بابەت ژ چوارچوڤەیێ‌ خوە دەرنەكەڤیت، وەك رونكرن (چ پیشە ب ساناهی نینن، ئەگەر مرۆڤ ژ كەسەكی فێر نەبیت یان هەول نەدەت، لدویڤ بنەمایێن وی پیشەی بچیت و سنعەتكاریێ‌ تێدا بكەت، تا فێر دبیت). مە گوت سنعەتكاری، د هەردوو حالەتێن من گوتیندا، چ وی پیشەی ژ كەسەكێ‌ دی فێر ببی یان ژی تو بزاڤێن فێركرنا خوە بۆ پیشەیەكێ‌ تایبەت بدەی، دڤێت سنعەتكاریێ‌ تێدا بكەی!.

ئه‌رێ‌ سپێدێ‌ چ روودا بوو؟!!

عبدالرحمن بامەرنی
حكومەت و لایەنێن تەندروستی و ناڤخوو، ب دەركرنا بریار و رێنمایان رادبن، ژ پێخەمەت پاراستنا هاولاتییان ژڤێ‌ نەخوشییا كوژەك و ڤەگر، تا نوكە ژی حكومەتێ‌ پێنگاڤێن گەلەك باش د پاراستنا خەلكیدا هاڤێتینە. ئەڤا دی بەشەك بۆ خەلكی بخوە ژی دمینیت، كو نەبنە ئەگەرێ‌ ژ دەست دەركەفتنا ڤێ‌ نەخوشیێ‌ و بلاڤ بوونا وی.
بریارا شڤێدی یا وەزارەتا ناڤخوو، كو بۆ ماوێ‌ 48 دەمژمێران بهەمی رەنگەكی هاتن و چوون بهێتە قەدەغەكرن، بتنێ‌ هندەك حالەت كو ئەو ژی ژ خەلكێ‌ ئاسایی ناگرن، كو دەری،َ نانخانە و ماركێتان ژی دێ‌ هێنە داخستن، هەر شێڤێدی خەلك بەرەڤ ماركێتان ڤەچوو و ئەڤێن نەگەهشتین ژی، ب تەلەفونا ئێك و دوو ئاگەهداركرن، بتنێ‌ ل ئەو تاخێ‌ ئەز لێ‌ و ئەو دكان و ماركێتێن نزیك، دێ‌ بێژی (خەلا) یا رابووی و سرا ل بەر دەرگەهێ‌ دكانێ‌ درێژ بوو...!

قەهوا من ژی خلاس بوو و كورونا نەچوو

عبدالرحمن بامەرنی
سەیر نەبینە دەما ئەز مانشێتەكێ‌ ژڤی رەنگی بۆ گوتارا خوە بدانم، ژبەركو ئەز عاشقێ‌ ڤەخارنا قەهوێ‌ مە و ئەگەر ڤەگێرەكا خوە دگەل ڤەخارنا وێ‌ بێژم، زێدەتر ژ حەفتیەكێ‌ من ل مال قەهوە نەڤەخاریە، ژبەركو كوپێ‌ من یێ‌ قەهوێ‌ شكەست بوو و بێژمەتە نیڤا دكانێن دهوكێ‌ یێن تایبەتمەند بفروشتنا ڤان جورە تشتان، من یێن تێكڤەداین، تا من كوپەك بدلێ‌ خوە دیتی و دوبارە ئەز ل ڤەخارنا وێ‌ زڤریم. خەما من یا مەزن، نە مانا من د خانیڤەیە و بێهن تەنگی، ژبەركو بۆ كەسەكێ‌ وەكی منێ‌ تەمەنێ‌ خوە دناڤ پەرتوكانرا دەرباز كری، مانا بتنێ‌ بۆ وی بێزاری نابیت، تایبەت ژی نوكە ئەز مالپەرێ‌ (روانگە و رەخنە) برێڤە دبەم، لێ‌ یا من بێزار دكەت، سەرەرای ڤێ‌ ماندیبوونێ‌ یا ئەز ب گوتارێن هەڤالانڤە دبەم، كو رێكخستنەكێ‌ د بلاڤكرنا واندا دروست بكەم و شاشیێن رێزمانی و خالبەندیێ‌ و تشتەكێ‌ (بەرهەڤ) ل ئاستێ‌ پەیاما وان و خواندەڤانی دابیت، ئەز ل سەر مالپەری دانم، دێ‌ بینی گەلەك د سەر بابەتانرا دچن و د خوینن و هەر چنە بیت بابو ئەو تشتێن هوین دخوینن لایك بكەن، هەر چەندە لایكرن د خزمەتا گشتی دایە و دێ‌ خواندەڤا زێدەتر پەیدا بن، كو مەبەستا مە هەمیان، ئەم بەرێ‌ گەنجێن خوە بدەینە خواندنێ‌، شوونا بوبجی و مژوولاهیێن رەنگە بتنێ‌ دەمێ‌ وی دەرباز بكەت و یا راستی ژی، ڤێ‌ لایكرنێ‌ بیرا من ل زارۆكینیێ‌ ئینا، دەما ئەم د چووینە دزیێن باهیڤ تەركان، بەس راستی بیت دەما مە خوە د سەر پێژانی را دهاڤێت و مە

كی مفای ژ قەیرانان وەردگریت؟!

عبدالرحمن بامه‌رنى
پێنەڤێت هەر پێشهاتەكا بهێت، بۆ هندەكان دبیتە (نعمەت) و بۆ هندەكێن دی دبیتە (نقمەت)، ئەگەر من ئەڤ گوتنە دروست ئینابیت، لێ‌ یا من مەبەست پێ‌، پەیدابوونا قەیرانا پانزینێ‌ یا ژ نشكەكێڤەیە یا شڤێدی پەیدا بووی و شلق ب سوشیال میدیایێ‌ ئێخستین و یێ‌ پانزین د ترومبێلا ویدا هەی و یێ‌ پانزین نەیی، بەرێخوەدانە پانزینخانان! بابەت لڤێرە نە هاتنا پانزینێ‌ یە و دێ‌ قەیران دروست بیت یان نە، ژبەركو لدویڤ راگەهاندنا بەردەڤكێ‌ حكومەتێ‌ بخوە ژی، كو هەر شڤێدی راگەهاندی، هیچ قەیرانەك ل سەر پانزینێ‌ دروست نابیت و دلنیاهی دایە هەمی شوفێران و لدویڤ گەلەك ژێدەران ژی، كو 90%ێ‌ پانزین ژ ناڤخویێ‌ دهێتە بەرهەمئینان، ئەگەر كو دەروازێن سنوری ژی بهێتە داخستن یان كو پێدڤی ڤێ‌ شەپرزەیێ‌ نینە و بتنێ‌ ئەگەر هەر كەسەك دەركەفتنێن خوە پیچەك كێم بكەت، چ قەیران پەیدا نابن، ژبەركو نەخوشییا كورونا حالەتەكێ‌ بەر وەختە و هەر ئێك ژمە دڤێت بارا خوە تێدا هەبیت، ئێكەم تشت مرۆڤبوونا خوە راگرین و نەبینە هاریكارێن تەخەكا دەست

كورونا ل ئیرانێ یە یان كو یا ل عیراقێ‌ و كوردستانێ‌

عبدالرحمن بامەرنی
لدویڤ دەزگەهێن بلاڤكرنێ‌، تا نوكە نەهـ توشبوویێن نەخوشییا كورونا ل ئیرانێ‌ هاتینە توماركرن و دوو كەس ژی ژوان مرینە، ئەڤە ئەوێن راگەهاندنێ‌ بلاڤكرین و رەنگە ئەڤ ژمارە ژ سەدان كەسا دەرباز ببیت، من نەڤێت ب گوتارا خوە ترسێ‌ بلاڤ بكەم، لێ‌ دناڤبەرا عیراقێ‌ و ئیرانێ‌ و ئیرانێ‌ و هەرێما كوردستانێ‌ و عیراقێ‌ و هەرێما كوردستانێ‌، وەك وێیە تە بڤێت ژ باژێرەكێ‌ هەرێما كوردستانێ‌ قەستا باژێرەكێ‌ دیێ‌ هەرێما كوردستانێ‌ بكەی و ئەگەر نێزیكتر بێژم، هەر وەكو تو ژ سەرێ‌ بەروشكێ‌ قەستا دووماهییا مالتایێ‌ بكەی، ئەگەر ئەڤە بۆ نوكە نەبیت، لێ‌ ژبەر چەندین ئاماژەییان، تێكەلی و هاتن و چوون گەلەك یا بەرفرەهـ بووی، هەر ژ ئەڤێن ژ بۆ چارەسەریێ‌ قەستا ئیرانێ‌ دكەن و هەم ژی بۆ ئەڤێن بڤێن گەشتێ‌ بكەن و ژبیرنەكەین، كوردێن مە بۆ سالێن درێژ دەربەدەری وی وەلاتی ببوون و دوست و كەس و كار یێن لێ‌ ماین، ژبلی كو هێشتا گەلەك خەلكێ‌ مەیێ‌ دی ژی ل وێرێ‌ مایە و یانكو مەترسی یا حەفدكەتە مە، پرسیار ئایا دێ‌ مە شیانێن بەرسینگا وێ‌ هەبن؟ بهزرا من هندی زویترە باشترە، رێكێن خوە پاراستنێ‌ و بەرگریكرنێ‌ ژڤێ‌ نەخوشیێ‌ بهێنە راگەهاندن، هەر زوی، بەری بار بكەڤیتە سەر شاخێن گای، وەزارەتا تەندروستی و هەر لایەنەكێ‌ پەیوەندیدار پێنگاڤێن یەدەك بهاڤێژن، كو، گەلەك تشتێن مە ژ ئیرانێ‌ دهێن و ئەگەر رێ‌ هاتنە گرتن، پێگوهورێ‌ وان دێ‌ چ بیت، ئەڤە ژبلی بەرهەڤكرنا نەخوشخانە و دەرمانێن پێدڤی و رێكێن چارەسەریێ‌ و خوە پاراستنێ‌.

سرا نانی و كلتورێ‌ ژ دەستدانێ‌

عبدالرحمن بامەرنی
ل تاخێ‌ ئەز لێ‌ ئاكنجی، چوار فرنێن نانی لێهەنە و دوو فرن ژێ‌ یێن سەمونانە و دوو فرن ژی، یێن پێڤەدانا سەوكان، لێ‌ بۆ خوارنا تێشتێ‌ و ئینانا نانی، من هەر چار دانە سەرپێ‌ و دەرێن هەمییان د داخستی بوون. تا ڤێرە تشتەكێ‌ ئاساییی بوو، ژبەركو دوو ژوان فرنان ب سیستەمێ‌ غازێ‌ كار دكەن و بەهانا وان، ئەگەر پلێن گەرماتیێ‌ دبن (سفر)ێ‌ دابن، غاز دبیتە بەستی و فرنە كار ناكەت، زێدەباری ژبەر كەتنا بەفرێ‌ و نزمبوونا پلێن گەرمێ‌، ب بریارەكا فەرمی، بێهنڤەدان بۆ هەمی دام و دەزگەهێن میری هاتبوو راگەهاندن. من گوت تا ڤێرە تشتەكێ‌ ئاسایی بوو، لێ‌ یا نە ئاسایی، من ئێڤاری قەستا فرنێ‌ كر، كو نانی بۆ شیڤێ‌ بینم، سرا نانی گەلەك یا درێژ بوو و تشتێ‌ سەیر، ئەڤێن بەری ئەڤرو دوو نان یان چار نان دكرین و تێرا وان دكرن، دوو قات و سێ‌ قات نان دكری! ئەڤە ژی وەك چاڤ ترسیانەك، بتنێ‌ كو ئێك دانە فرنە ژبەر هوكارێ‌ بەستنا غازێ‌، فرنە نەشییان كارێ‌ خوە بكەن، من پسیار ژی ژ كەسەكی كر، كو چەند نمونێن وەك وی ل بەر فرنێ‌ و سرا نانی بوون، من گوتێ‌: ما بهایێ‌ پێنج هزار دیناران یانكو 20 نان، بۆ هەوە گەلەك نینن؟ گوتی، مانێ‌ دێ‌ كەینە د بەفرگرێدا، ئەرێ‌ لڤێرە پرسیار، ما دێ‌ قەیرانا داخستنا فرنان یا بەردەوام بیت یان بتنێ‌ ئەڤرو بوو؟! پێنەڤێت دگەل ئەڤرو دێ‌ بدووماهی هێت، لێ‌ هێشتا ئەم نەشیاینە خوە ژ كلتورێ‌ ژ دەستدانا تشتان رزگار بكەین،

یادا (شەهید ئارامی) و ئارامكرنا وژدانێ‌


عبدالرحمن بامه‌رنى

ئەڤا ئەز دێ‌ نڤیسم مەبەستا من بتنێ‌ (شەهید ئارام) نینە، لێ‌ ژبەركو ئەز د یادا ساخكرنا ویدا یێ‌ بەرهەڤبووم، دێ‌ هەولدەم لێنێرین و رەخنا خوە ب كورتی نڤیسم، د ساخكرنا چل و دووهەمین سالیادا ویدا، كو هەڤال و هەڤچەپەرێن ڤی شەهیدێ‌ سەركردە چەند تیشك بەردانە سەر خەباتا وی. یا راستی بیت، ئەڤرو من قارەمانەك ناسكر، كو رەنگە بتنێ‌ من وێنێن وی دیتبن، لێ‌ بابەتێ‌ من دڤێت باس بكەم، مە چەند قارەمانێن دی هەنە و گیانێ‌ خوە قوربانی رزگاركرنا ئاخا كوردستانێ‌ كرین، د دەمەكیدا ب سەدان كەسێن دی لدوویڤ حەزێن خوە و خوشیێن خوە و بەرژەوەندیێن خوە ڤە بوون، ئەڤە ژبلی ئەڤ كەسێن سەرا كوردینیێ‌ كەفتینە زیندانان و كەتینە بن ئەشكەنجەدانان، كو تا نوكە ژی نەشیاینە كابووسێ‌ وان رۆژان ژبیرا خوە ببەن. ئەرێ‌ مە پرس ژ خوە كریە، زارۆكێن مە و نەوەیێ‌ نوی، دێ‌ چاوان زانیت خەباتا چیایی یا چاوان بوویە و شورەش چاوان دهاتنە كرن و ژیانا پێشمەرگەی ب چ رەنگ بوویە و ئەنفال و دەربەدەری و تا دووماهیێ‌، نەخێر.. ژبەركو مە نەشیایە ڤان شورەشان بەلگە بكەین و ئەم نزانین، شورەشا ئەیلولێ‌ چبوو و شورەشا نوویا كوردستانێ‌ چبوو و ئەم نزانین شورەشا گولانێ‌ چبوو و ئەم نزانین بەرەیێ‌ كوردستانێ‌ چبوو و هەر شەهیدان ژبیر بكە، بتنێ‌ د هەلكەفتاندا ئەم چەند چركا ل سەر گیانێ‌ وان ژ پێرڤە وەك رێزگرتن دراوەستین، بلا ئەم ئاڤریەكێ‌ ل خەباتا وان بدەین، وژدانا خوە بەرامبەری خەباتا وان و قوربانیدانا وان ئارام بكەین، ئەڤ ئازادییا نوكە ئەم دناڤدا دژین و ئەڤ دەستكەفتێن هەنێ‌ هەمی ژی ژ سایا قوربانیدانا وانە.

دهوك ژ عەقلیەتا گەشت و گوزاری ل كیڤەیە


عبدالرحمن بامه‌رنى


دهوك بەر ب پایتەختێ‌ گەشت و گوزاری یێ‌ هەرێما كوردستانێ‌، ئەڤە درووشمێ‌ دیدارا گەشتیاری بۆ ل پارێزگەها دهوكێ‌ هاتیە رێكخستن. درووشمەكێ‌ كورت و ئەگەر گەلەك ب سادەیی ڤی درووشمی شلوڤە بكەین، یان كو مە ئەو عەقلیەتە هەبیت، ئەو گەشتیارێ‌ سەرەدانا دهوكێ‌ بكەت، پێنەڤێت بەریكێن وی د تژی پارەنە، ئەم چاوان پاران ژ بەریكێ‌ بینینە دەرێ‌ (مەبەستا بن دزیكرن نینە)، ئەم خزمەتێ‌ بۆ پێشكێش بكەین و ئەو كەسێ‌ پارەی ددەتە مە، وی خزمەتەكەك ژمە دڤێت و كەنگی مە شییا وێ‌ عەقلیەتێ‌ پەیدا بكەین، ئەم خوەشگوزەرانیێ‌ بۆ وی گەشتیاری بەرهەڤ بكەین و خزمەتا وی بكەین، ئەڤە رێكا مە بەر ب پایتەختێ‌ گەشت و گوزاری كورت بوو؟!!
ئەز دێ‌ ب نمونەكێ‌ دەست پێكەم، بەرییا چەندین سالان ئەز بۆ بەهیەكێ‌ ل سەرسنكێ‌ بووم، د دان و ستاندنەكێدا دگەل چەند هەڤالێن خوجهێن وێ‌، ئێكی ژوان گوت: (دەما ئەم مە بڤێت ئەم ژ دهوكێ‌ بهێینە سەرسنكێ‌، ئەم شەرم دكەین بێژینە شوفێری دێ‌ چینە سەرسنكێ‌)، ب بەهانا كو ل سەرسنكێ‌ بارێن مەی فروشتنێ‌ و جهێن لەش فروشیێ‌ لێ‌ هەنە! د بەردەوامییا ئاخفتنێدا، هەڤالێ‌ وی سەبارەت كاری ل سەرسنكێ‌ گوت، (بەری سەرهلدانێ‌، سەرسنكێ‌ جهێ‌ خودانكرنێ‌ بوو و یێ‌ توڤكێن گولبەرۆژان ژی فروشتبان، دا خێزانەكێ‌ ب خودان كەت و ئەڤە ژبلی ئەو مالێن ل وێرێ‌، كو ژوورێن خوە ددانە ب كرێ‌، چ بۆ رۆژەك با یان حەفتیەك با)، هەر وەكو وی گوتی، ل وی دەمی یان بەری سەرهلدانێ‌ سەرسنكێ‌ بۆ هەژاری خێرو بێر بوو، مەبەستا وی گەشت و گوزارەكێ‌ خورت لێ‌ هەبوو. نمونا دی ئەز بێژم، دڤان سالێن بوری دا یان كو پشتی وان دان و ستاندنان، كو ئەز هینگێ‌ سەرنڤیسەرێ‌ رۆژناما چاڤدێر بووم، شەڤەكێ‌ خوەپیشاندان ل سەر جهێن لەشفروشی ل سەرسنكێ‌ هاتە كرنێ‌ و خەلكێ‌ دەڤەرێ‌ (كو هەر تشت ل سەر باژێركێ‌ خوە قەبیل نەدكرن)، هەمی تشت سوتن، جهێن مەی ڤەخارنێ‌ و لەشفروشیێ‌ و هندەك هوتێل خورانگەهـ ژی ژێ‌ قورتال نەبوون.
ئەڤ نمونێن من گوتین، بتنێ‌ بۆ وێ‌ چەندێ‌ نە، ئەگەر مە بڤێت ئەم دهوكێ‌ بەر ب پایتەختێ‌ گەشتیاریڤە ببەین، دڤێت مە ئەو عەقلیەتە ژی هەبیت، دڤێت ئەم ل سەر وێ‌ عەقلیەتێ‌ كاری بكەین، كو ئەم ل پێش هەمی تشتەكی زەمینێ‌ بۆ دروست بكەین، گوتنەكا كوردی یا هەی دبێژیت: "مە خەو ژی دڤێت و مە كەو ژی دڤێت"

بوچی روانگە و رەخنە؟

عبدالرحمن بامه‌رنى
روانگە و رەخنە دێ‌ بەردەوامییا (چاڤدێر) بیت، بەلێ‌ ب فورمەكێ‌ دی. ئێكەم ژمارا (چاڤدێر) وەك پاشكویێ‌ رۆژناما چاودێر ل 30/5/2005ێ‌ دەركەفتیە و پاشی بوویە رۆژنامە و د قوناغا دویێدا، ب شێوێ‌ كوڤار دەركەفتیە و یا بەردەوام بوو، تا قەیرانێن دگەل هاتنا داعشا تیرورست ل سالا 2014ێ‌ و قەیرانێن ئابوری ل هەرێما كوردستانێ‌ پەیدا بووین. د قوناغا سیێدا، مە بیر ل سوشیال میدیایێ‌ كر، ب باوەرییا مە، كاغەزێ‌ رولێ‌ خوەیێ‌ جاران نەمایە و دگەل رۆژەڤا ئەڤرو و راگەهاندنا ئەلەكترونی، مە ڤییا ئەم پێنگاڤەكا نوی بهاڤێژین، هەر چەندە مە ئەزموون دڤی بواریدا هەیە، ژبەركو چاڤدێر خودان مالپەرەكێ‌ ئەلەكترونیێ‌ تایبەت ژی بوویە، لێ‌ یا دروست ئەم ل سەر رەنگێ‌ كلاسیكیێ‌ سایتێن ئەلەكترونی كار ناكەین، ئەم گرنگیێ‌ ب هەوالێن رۆژانە نادەین و مالپەرێ‌ خوە ناكەینە مالپەرەكێ‌ هەوالی، مە ل (ناوەندا رۆژشنگەری چاودێر)، كوڤارا روانگە و رەخنە هەبوو، بهەمان ناڤ، روانگە و رەخنە، لێنێرینا تە و رەخنا تە بۆ ئەو تشتێن دكەڤنە بەرچاڤێن تە چنە و هەر چبن، ئەم دێ‌ گرنگیێ‌ پیدەین و بلاڤ كەین، كورت و كرمانج و ڤەبری، ئەگەر مە بڤێت ئەوا ئەم دنڤیسین بهێتە خواندن، ئەم دێ‌ ڤێ‌ رێچكێ‌ گرینە بەر و دێ‌ ل بەندا لێنێرین و رەخنێن هەوە بین، ژبەركو ئەوا هین ژێ‌ هزر دكەن و رەخنە دكەن،

حكايات من الفولكلور الكردي الجنازة

سوپاس بۆ نڤيسه‌ر (ماجد حه‌يده‌ر)، كو ئه‌ڤ چيرۆكه‌ ژ په‌رتووكا من يا بناڤێ (ژ به‌رپه‌رێن كه‌ڤن ـ سه‌رهاتيێن كوردى) وه‌رگێرايه‌ سه‌ر زمانێ عه‌ره‌بى.
ترجمة واعداد: ماجد الحيدريحكى ان مسافرا وصل احدى القرى في ساعة متأخرة من الليل ولم يعرف بيتا معينا يقصده فاضطر الى التوجه الى مسجد القرية ورأى رجلا ممدا وسطه فظنه مسافرا غريبا مثله نزل ضيفا فيه فدنا منه ورقد قربه ظهرا لظهر وهو يقول لنفسه هكذا لن نشعر كلانا بالبرد حتى الصباح.
حين دنا الفجر وحان وقت الأذان رأى المسافر باب المسجد وهو يفتح ويدخل اليه رجل أدرك بأنه الملا الذي جاء ليؤذن للصلاة فبادره قائلا:
- مرحبا يا ملا هل جاء وقت الأذان؟
ارتبك الملا عندما سمع ذلك وأحس بخوف عظيم إذ حسب أن الرجل الذي مات الليلة الماضية وأودعه الأهالي في المسجد قد عاد للحياة فأسرع بالفرار من المسجد لكنه لفرط خوفه نسي بأن عارضة الباب واطئة ومصنوعة من الرخام الصلب الحاد الأطراف فارتطم رأسه به وسقط أرضا وفارق الحياة من أثر الارتطام أولا ومن شدة الهلع ثانيا.
أصيب المسافر بالحيرة والذهول إذ لم يكن يعلم بأن الشخص الذي رقد بجواره طوال الليلة الماضية رجل ميت ولا يعرف أيضا ماذا يفعل بالملا.
بعد قليل دخل أحد أبناء القرية الى المسجد لأداء صلاة الصبح. كان رجلا عجوزاً متعبدا ملازما للمكان. فوجئ الرجل بالمشهد الذي رآه: مؤذن المسجد راقد دون حراك والرجل المسجى في مكانه والمسافر الغريب الذي جلس ذاهلا مرتاعا ينقل النظر بينهما فسأله عن الأمر وقص عليه الأخير كل ما حدث. عندها أدرك العجوز حقيقة ما جرى وأوضح للمسافر بأن الرجل الذي رقد بجواره ليلة الأمس لم يكن إلا واحدا من أبناء القرية وقد توفي في ساعة متأخرة من الليل فارتأى الناس أن يسجّوه في المسجد ريثما ينجلي الصبح ويحملون الجنازة الى المقبرة التي تقع على مسافة ما خلف تخوم القرية؛ وبأن الملا شعر بالهلع على ما يبدو عندما سمع حديث المسافر معه وظن أن الميت قد عاد للحياة فلاذ بالفرار وارتطم بعارضة الباب وحدث له ما حدث.
- وماذا أفعل الآن يا سيدي؟ (سأل المسافر)
- أفضل شيء تفعله هو أن تخرج من هنا وتغادر القرية في الحال لأن أهل الملا سوف يتهمونك لا محالة بقتله ويطلبون القصاص منك.
وهكذا عمل المسافر بنصيحة الشيخ وهرب من القرية لا يلوي على شيء وهو يلعن حظه السيء الذي أوقعه في هذه الورطة العجيبة!

المصدر: عبد الرحمن بامرني – ژ به‌ر په‌رێن كه‌ڤن ـ سه‌رهاتيێن كوردى– ص11- 2008
ـ د رۆژناما صباح كوردستان ژماره‌ 93 دا هاتيه‌ بلاڤكرن.

تەوفیق.. گەنجینەیە و پێدڤی كەسەكی هەیە وی ئاشكەرا بكەت

عبدالرحمن بامه‌رنى
پرانیا خەلكێ‌ دهوكێ‌ (تەوفیق)ی ناس دكەن و ئەو ب گوتنا سترانێن هونەرمەندێ‌ وەغەركری (تەحسین تاها)ی یێ‌ ناڤدارە، ئەڤە بۆ نەوەیێ‌ سالێن هەشتێییا و نوتان ژی ژ چەرخێ‌ بوری و پشتی رێكا ستێرا و چەندین بەرنامێن هونەری ل رادیو و تیڤییان، تەوفیق بۆ نەوەیێ‌ نوو ژی هاتە ناساندن و سوشیال میدیایێ‌، رولەكێ‌ مەزنتر دڤێ‌ چەندێدا گێرا و تشتێ‌ مای، كەسەك بهێت و ل سەر (تەوفیق)ی كار بكەت.
تەوفیق گەنجینەیە
دەما ئەم دبێژین تەوفیق گەنجینەیە و دڤێت بهێتە ئاشكەراكرن، ئەم پشت بەستنێ‌ ل سەر هونەرمەندێن جیهانی دكەین، دەما رولێ‌ خوە دگێرن و نمونا (مستر بین)ی نزیكترینە بۆ تەوفیقی و ئەگەر هونەرمەندەكێ‌ مەیێ‌ دەرهێنەر، كاری ل سەر وی بكەت و چوارچوڤەكی بۆ دارێژیت، ب مەرجەكی تێكەلی چ گروپان نەكەت و تەوفیقی وەك هەی پیشان بدەت، باوەردكەم، زێدەترین بینەران دێ‌ لدوورێن خوە كومڤەكەت و نە كەس ژ بەرێخوەدانا وی تێر دبیت و نە كەس ژێ‌ بێزار دبیت ژی.

تەتەر و تویتەر و سوشیال میدیا

عبدالرحمن بامەرنی
هەر وەكو ژناڤی دیار، دناڤبەرا تەتەرو و تویتەریدا ب سەدان سال هەنە و هەر دووكان ژی باندوورا خوە یا ئێكسەر ل سەر جیهانێ‌ هەبوویە و ئەگەر ژ تەتەری دەست پێبكەین، كو دەستەواژە بۆ (تەتەر و مەغولان) دزڤریت، كو ب وی ناڤی د بەرنیاس بوون و شەر و هێرشێن وان گەلەك بلەز بلاڤ بوون و دەولەتا تەتەران ب سەركردایەتییا (جەنگیزخان)ی دروست بوو و شییان دەستهەلاتا خوە گەلەك بەرفرەهـ بكەن، لێ‌ جوداهییا تەتەران دگەل تویتەری، هەردووكان دەستهەلاتا خوە ل جیهانێ‌ دكر، لێ‌ تەتەران تا جهەك داگیردكر و وەلاتەك ژناڤ دبر، رەنگە ب هەیڤان و سالان خاندبا، لێ‌ د بەرامبەردا، تویتەر ب چەند چركەییان دشێت هژاندنێ‌ ل گەلەك وەلاتان دروست بكەت و سیاسەتا وەلاتان ئالوز بكەت و تویتێن (ترامپ)ی سەروكێ‌ ئەمریكا باشترین بەلگەنە، چاوان تویتەكی د نڤیسیت و هەر د گاڤێدا، جیهانێ‌ هەمی بخوە ڤە مژویل دكەت! تا ڤێرە، ئەڤە ئەو بوو یا من ژ سمینارەكا (مەلا بەحتیار) گوهێ‌ خوە دایێ‌ و دگوتی: دڤێت ئەم سیاسەتا ئەڤرو، لدویڤ تویتەری بكەین نەك تەتەری!

دلزار.. ئەو شاعرێ‌ سوشیال میدیایێ‌ بمن دایە ناسكرن

عبدالرحمن بامەرنی
ئێك ژ مفایێن سوشیال میدیایێ‌ و پێشكەفتنا ئەم تێدا دژین، پێكڤە گرێدانا مەیە ب ئێكڤە، كو ئەم زێدەتر هایداری ئێك بین و هەر چنە بیت وەك نڤیسەر ئەز دێ‌ بەحس كەم، دەما چاڤێ‌ من ب ئێك ژ شعرێن دلزارێ‌ شاعر كەفتین و شعرا وییا بناڤێ‌ (تاكەی) من خواندی، یا راستی بیت، نە بتنێ‌ وێ‌ شعرێ‌ ئەز كێشامە خوە، بەلكو بۆ چەند دەمژمێران ئەز مژوولی خوە كرم، ئەو پرسیارێن د مێشكێ‌ مندا دروست كرین و ئەو بەرسڤێن من بۆ وان پرسیاران كەركرین، دوو تشتێن گەلەك ژ ئێك دوویر بوون، د سەر وێ‌ چەندێ‌ را، كو پەیڤێن شعرێ‌ د سادە بوون، مرۆڤ زوی تێدگەهیت و چ رامانێن ڤەشارتی و (تەلسەم) دپشت را نینن، لێ‌ مالك مالكا شعرێ‌، هەمی ژ كویراتییا ئازارێن مللەتی دەركەفتینە. شاعرەك كو تەمەنێ‌ وی بۆ دەستپێكا چەرخێ‌ بوری بزڤریت و دناڤ روودان و گوهورینێن دەڤەر دناڤدا دەرباز بووی ژیا بیت و پشتیێ‌ وی گەلەك یێ‌ گران بیت، خەمێن وی نە یێن دەردوورێن وی بن و نە یێن ئایندێ‌ وی و خێزان و كەس و كارێن وی بن، نەیێن حزب حزبانێ‌ و ئاین ئاینانێ‌ بن و بتنێ‌ خەمێن وی رابوونا مللەتەكی بن، پێگەهشتنا مللەتەكی بن، هشیاركرنا مللەتەكی بن، تە دڤێت ئەڤ كەسێن ژڤی رەنگی، چ بهایێ‌ خوە هەبیت، تایبەت ئەگەر ئەو شعرا ئەوی نڤیسایی ل ئاستەكێ‌ بلند بیت و رەهوانیەكا باش تێدا هەبیت و ریتما وێ‌ هەستێن نەتەوایەتی لدەف مرۆڤی ب ئازرینیت، پێنەڤێت، كەسەكێ‌ ژڤی رەنگی دێ‌ جهێ‌ لێزڤرینێ‌ و دەست خوشیێ‌ و ناڤ تێدانێ‌ بیت، هەر چەند تو وی ناس نەكەی و بزانی ژ چ عەشیرە و ژ چ دەڤەرە و ل چ پارێزگەهـ دژیت، ئها، ئەڤ كەسێ‌ من سالوخەت كری، دلزارێ‌ شاعرە، خودانێ‌ ڤێ‌ شعرا ئەز بۆ خوە راكێشایم، یا بناڤێ‌ (تا كەی).
د پەرەگرافەكێ‌ ڤێ‌ شعرێدا هاتیە:
تاكەی تێناگــەن تاكەی پێـــناگــــەن
تاكەی بە پەندو بیژی كــەس ناكـەن
تاكەی فەســادی تاكەی كەســادی
تاكەی هەر تیژی لەسەر عیـنادی