عبدالرحمن بامەرنی
كەنگی شعر دێ یا مەقبول بیت، دەما نویاتی تێدا هەبیت و ئەگەر هەمی تشت پێش وەخت هاتبنە بەحسكرن ژی، هینگێ دێ پەیاما شعرێ چ بیت؟ كراسكرنا تشتان یان وێنەكێشان و لێگەریان، ئایا ئەڤە بەسن كو ئەم بشێین تشتەكێ نوی بەرچاڤ بكەین و خەلكی پێ سەرسام بكەین، ئەگەر ئەم نەشیاین سەرنجا خەلكی ژی ل ڤان تشتان راكێشین، ئەم دشێین بێژینە خو ئەم یێ نویاتیان دكەین! ئایا نویاتی لاسایكرنا تشتێن بەری خویە ب كراسكرنەكا دی و ئەگەر ئەم خوە بڤێ چەندێ رازی بكەین، ئەم دشێین یێ بەرامبەر ژی رازی بكەین.
ئەگەر ل ئەزمونا گەلەك هوزانڤانان ژی ڤەگەرین، یێن بوینە سیبەرا هندەك هوزانڤانێن بەری خوە و حەز دكەن ب زمان و وێنە و دیتنێن وان موركەك دی و كراسەك دی بكەنە بەر شعرێن خوە. گەلەك جاران ژی هندەك وێنە دناڤ شعران دا ب بەرچاڤێن خواندەڤای دكەڤن، ژ سیبەرا هوزانڤانی بخوە دەرباز نابن و ب مەرەما نویكرنێ و داهێنانێ و لێگەریان ل تشتێ نوی، لێ ئەو وێنێ هەنێ ژ بلی خو بەرزەكرنا هوزانڤانی، چ رامانێن دی نینن و ئەڤە ژی سەدەمەكە كو گەلەك بەحس ل شعرا نوی دهێتەكرن، كو شعرەك مژەوی و ئاسێ یە بو خواندنێ و چ تام و خوشی تێدا نینە.
ئەگەر ژڤی روانگەی ئەزمونا هوزانڤان (شەعبان سلێمان) بو بابەتێ خو وەربگرین، كە چ بەرنیاسبونا ڤی هوزانڤانی، زێدەتر ب كارتێكرنا شێوازێ خاندنا وی یە بو شعرێن خوە، كو شیایە زومێ بو شاعریەتا خوە راكێشیت و شیایە شعرا خوە دناڤ خەلكەكی دا مەقبول بكەت. ئەگەر ئەم بێژین نەخێر خەلكی بتنێ ڤەجنقین ژ شعرا بناڤ نویخازا ڤێگاڤێ هەیە، دێ ئاخفتنا مە بەروڤاژی دەركەڤیت، كو خاندن بخوە ژی هونەرەكە و داهێنانەكە و ئەڤ هوزانڤانە شیایە ڤێ باوەریێ ب زڤرینتە ڤە و شیایە ڤێ دویركەفتنێ، ئەڤا بناڤ شعرا نویخاز پەیدابوی، تا راددەیەكێ باش ڤەگەرینیت.
هەر چەندە بابەتێ من دڤێت بەحس بكەم، نە ئەوە كا وەرگرێ شعرێ كی بیت و هوزانڤان بو كێ بنڤیسیت یان ژی شعر بو جوری بیت یان بو هەمیان بیت، بتنێ یا من دڤێت بینمە زمان، كا گوتنا شعرێ (ئیلقا) چەند هاریكارە كو شعر بكەڤیتە د قالبێ خوە یێ دروست دا و چەند یا هاریكارە كو خاندەڤا هەست ب هەبونا شعرێ بكەت.
ژ خاندنێن من بو شعرێن ڤی هوزانڤانی جوداتر كو ئەز گوهداریا هەمان شعر بكەم یا ئەز ل سەر راوەستیایم و من ژ دەڤێ وی گوهلێبوی، ئەگەر مروڤ هەڤبەركرنەكێ ژی بدەتێ، هوزانڤان هەولددەت ئەو رحا ب شعرێن خوە ب بەخشیت، زێدەتر بشێوێ زارەكی بگەهینتە گوهێن خەلكی یان كو هوزانڤان بڤێ تەكنیكا هەنێ، سەنگا خوە و سنعەتكاریا خوە زێدەتر تەرخان دكەت، كو شعرا وی و گوتنا وی پێكڤە ببنە ئێك رح، ئەڤە ددەمەكی دا ئەگەر ئەم ل وێ باوەرێ بین كو پێناسەییا شعرێ لەقاندنا تشتێن نە لڤە و گرتنا وێنەیێن نوی یە، كو پێش وەخت بو مە یێن خاندەڤا ئەو وێنە تشتەكێ ئاسایی بن و سەرنجا مە نە راكێشابن، لێ ب دەستكاریا هوزانڤانی، ئەو وێنێن هەنێ بوینە تشتەكێ زیندی.
هەر چەندە دبیت بهزرا گەلەك رەخنەگر و شروڤەكارێن شعری، ئەڤ تەكنیكا هەنێ یا تەمەن كورتە، لێ ئەز بخوە ب تشتەكێ تەندروست دزانم و وەك هەر تشتەك دی، داهێنانەك دی، خاندنا شعرێ داهێنانەك زیندی یە و دڤێت هوزانڤان ل سەر شعرێن خوە راوەستیت و كەنگی هوزانڤانی زانی دگەل شعرا خوە بژیت، كەنگی هوزانڤانی هەست پێكر كو ئەو دگەل وێنەیێن شعرا یێن بوینە ئێك جەستە، هینگێ پەیاما شعرێ بخوە دێ گەهیت و گێچێ مەقبولیەتا وێ، فركەكا دی ل خوە ددەت. لێ ئەڤ مەقبولیەتا هەنێ ژی تا راددەكی دێ ل سەر حسابا نویكرنێ دشعرێ دا بیت و تا راددەیەكی ئەو فەزایێ وێنە تێدا دهێتە كێشان، دێ لبن باندورا ئیقاعێ جهێ خوە كەت، گەلەك جاران ژی جورە لاسایكرنەك د وێنەی دا پەیدا دبیت، كو ئەو وێنێ هەنێ د سەر جوانیا خوە را و د سەر وێ داهێنانێ را یا شاعری ب خواندنا خوە پێ بەخشی، لێ وێنەكێ نەیێ نوی یە و زیندیبون و رح تێدا نینە، ئەڤە وەك خاندەڤایەك بخوینیت یان دەما دكەڤیتە سەر روپەلێن روژنامێ یان كوڤارەكێ.
ليست هناك تعليقات:
إرسال تعليق