2013/04/19

بوچی ئەم شعران دنڤیسین و (قەرهرەمان سەرگەلی) وەك نمونە




ئێك ژوان پسیارێن ئالوزیێ‌ لدەف هەر هوزانڤانەكی دروست دكەت، دەما كەسەك دبێژتێ‌ تو بو شعرێ‌ دنڤیسی؟ براستی پسیارەكا د جهێ‌ خوە دایە، ئەگەر مروڤ ژ هەر خودان كارەكی یان خودان ئارەزویەكێ‌ بكەت كا ئەگەر چبونە دەست ب وی كاری بوی! لێ‌ ئالوزی ئەوە دەما چ بەرسڤێن گونجای ب ڤی كەسی یان ڤی هوزانڤانی نەبن و خوە ب بەرسڤێن لاوەكی ڤە ب شەپلینیت. ئەگەر شعرێ‌ وەبگرین كو هەولدانەكە بو گوهورینا تشتێن نەگوهور یان ئەركێ‌ وێ‌ ئەوە تشتێن جێگیر و نەلڤ ب لەقینیت! ئەگەر هوزانڤانی وەربگرین كا ئایا ئەركێ‌ وی ئەوە تشتێن نە جوان جوان بكەت یان یێن نەجوان تشتەكێ‌ جوان ژێ‌ بەرهەم بینیت. (ژانێن دوهی) ناڤێ‌ شعرەكا قەهرەمان سەرگەلی و ناڤێ‌ پەرتوكا وی ژی هەمان ناڤە، دێ‌ هەولدەین ل وان تشتان بگەرین یێن بەرسڤا ڤێ‌ پسیارێ‌ بو مە روهن دكەن. دوێنەكی دا دبێژیت:

خوەزیێن من گوهێن خوە ڤەچنین
 ئەڤ وێنەیە ژ سەرڤە سەرڤەی نەهاتیە و ئەڤە ژی وێ‌ رامانێ‌ ددەت كو خودیێ‌ هوزانڤانی دناڤ كوراتیا خوە دا، فەزایەكێ‌ بو خو دروست دكەت، فەزایەكی وێنە دكەت هەر وەكو ئەو هزر دكەت و دبینیت. ڤەچنینا گوهان، وێنەیەكێ‌ گەلەك جوانە و ب هوستایانە هاتیە دارێتن، ژبەركو ئەم چ جار فێرنەبوینە كو خوزیان ژی گوهێن هەین، لێ‌ دەما خوزی گوهێن خوە ڤەدچنن، ئەڤە ئاماژەیە كە بو لڤاندنا تشتەكێ‌ جێگیر و مەرج نینە ژی ئەو لڤاندنا هەنێ‌ هەر دەم بو تشتەكێ‌ (رەق) بهێت، ژبەركو دەستەواژەیێن هوزاڤانی هەر دەم دنازك و دگەل وان تشتان كارلێكێ‌ دكەن، یێن هەستیار و تژی هەست و سوزداری.

ئەز یێ‌ بوویمە داویا بەرمایكێن خوە 
 ل لاشێ‌ خەونێن مری دگەرم
دەما ئەم دبێژین وێنە دئاخڤیت، ئەم راستیەكێ‌ دبێژین كو وێنەیێ‌ شعری ژ تشتێن نەبوی دهێتە دروستكرن، ئەو نەبونا هەنێ‌ ژی ژ چ ڤالاتیا نادەركەڤیت و ئەم دێ‌ د شاش بین ئەگەر ئەم بتنێ‌ خوە ب ئیلهاما شعرێ‌ ڤە بهێلین، ژبەر كو شعر بخوە تەخەبونا هزرانە، لێگەریانە و سەربورن و دكەڤنە سەر ئێك، ئەنجام ژێ‌ تشتەكێ‌ نوی پەیدا دبیت، شعرا نوی ژی زێدەتر ل سەر وێنەی دهێتە ئاڤاكرن و هوزانڤانێ‌ زیرەك ژی یێ‌ بڤێت بزانیت ئەو بوچی شعرێ‌ دنڤیسیت، دڤێت ل كویراتیا خوە، شعرێ‌ سەراڤ بكەت! ل وان تشتان بگەریت یێن خەلك جێگیر و نە لڤ دبینن. دەما هوزانڤان دڤی وێنەی دا دبێژت (ئەز یێ‌ بویمە داویا بەرمایكێن خوە)، دخو بخو دا ئەڤە وێنەیەكێ‌ جوان و نویە، ئەگەر ئەم هەمی بزانین بەرمایك چنە و بەرمایكێن مروڤی چنە، لێ‌ داویا وان بەرمایكان، یانكو دوماهیا دوماهیا خەون و خوزیێن مروڤی. دوێنەیێ‌ دوێ‌ دا دەمێ‌ دبێژیت (ل لاشێ‌ خەونێن خوە دگەرم)، هەم وێنە تەمامكرنا وێنێ‌ پێش خویە و دیسان یێ‌ هیڤیەكێ‌ ژی رادگەهینیت كو خوە رازی بكەت، بەلێ‌ هێشتا هیڤییەك یا هەی و یێ‌ هەولدانێ‌ دكەت كو خالەكێ‌ ببینیت و بەردەوامیێ‌ ل سەر وێ‌ خالێ‌ بكەت. دگەل ڤێ‌ ژی شیا رحێ‌ و جوانیێ‌ ب تشەكی ب بەخشیت كو پێش وەخت مە بو دوماهیا هەر تشتەكی دزانی، بەرمایك یانكو بشاڤتنا تشتەكێ‌ باش، چ خێر و بێرات تێدا نەما بیت. 
ئەگەر هندەك وێنان، ئەڤێن ئاما
نج ژ نڤیسینا بابەتی، ژڤی دەقی داڤ كێش بكەین:
 (هەناسێن خوە/ د وەلاتێ‌ حەزێن من دا ئاكنجی بكە) یان (پەلاتینكا هیڤیێن من/ دناڤ لەهیا مرار بوونا خەونێن خوە دا نەنڤینە) یان  (ئەز پتر ژ تە/ دناڤ ئازرینا مێیاتیا تە دا دگەڤزم) یان (داڤ داڤ پرچا ژیانێ‌ بڤەهینە). 
ئەگەر ل هەردوو رێزێن دوماهیێ‌ ژڤی دەقی ژی سەح بكەین: 
پرتێن كەڤالێ‌ روویساتیا خوە لێك بدە
دا بن گوهێن ئەڤرویا تە بشێم ب ئالیسم 
یانكو هەمی بیرهاتنێن حەژێكرنا من و خوە بینە بیرا خوە ڤە و دگەل وان هەمی روژێن من و تە عەشق تێداكری، دا ئەم بشێین د ئەڤرو دا وەك ئەم هەین، وان هەمی تشتێن بوینە بەربەست و ئەنجامێ‌ لێك نەگەهشتنێ‌ و دویر كەتنێ‌، یێن ئەم ل ئاقارێن جودا راوەستاندین، نێزیكی ئێك بكەین، دا حەژێكرنا خوە رێك بێخینە ڤە. ئەگەر ئەڤە شروڤەكرنەك بیت و خەلكی دەستەواژەیێن خوی ێن تایبەت بو دەربرینێ‌ هەبن لێ‌ هوزانڤانی جوداتر، وێنەیەكێ‌ شاعیرانە و وەسفەكا جوان و وێنەكێ‌ زیندی ئینایە، دەما دبێژیت (بن گوهێن ئەڤرویا تە بشێم ب ئالیسم).




ليست هناك تعليقات: