(سەلیم پاشا) و (سالح ئاغا) برایێن ئێكبون و میراتی ل بیست و چار عەشیرێن بوتا و شكاكا دكرن، سەلیم ئاغا برایێ مەزن بو و كچەك بناڤێ (عەدیل) هەبو و مروڤێ خودێ بو و رێكا بەرێ بەیتی گرتبو، سالح ئاغا برایێ بچویك بو و ئەوی میراتی ل بوتا دكر، كورەك هەبو ناڤێ وی (میر محەمەد) بو و خودێ وەسا حەزكر هێژ میر محەمەد سیپە و تەمەنێ وی دناڤبەرا دوازدە سێزدە سالیێ دا، سالح ئاغایێ بابێ میر محەمەدی ئەمرێ خودێ كر.
میرێن بیست و چار عەشیران ڤێكەتن و چوونە دەف سەلیم پاشای و گوتنێ مانێ برایی تە سالح ئاغا یێ چوویە بەردلوڤانیا خودێ و ئەم یێن ماینە بێ میر و دڤێت كەسەك هەبیت ل جزیرێ حكمی بگێریت، ڤێجا كەس ژ تە باشتر نینە كو جهێ برایێ خوە (سالح ئاغای) بگریت و ل سەر كورسیكا میراتیێ روینیت.
سەلیم پاشای گوتێ ئەز مروڤێ خودێ مە و من رێكا بەرێ بەیتێ یا گرتی و هەرن بێژن میر محەمەدی برازایێ من بلا ئەو میراتیێ ل بوتا بكەت. ئەو ژی رابون چوونە دەف میر محەمەدی و گوتنێ كو دڤێت تو ببیە میرێ بوتا و وی ژی گوتێ ئەز یێ بچویكم و من میراتی پێچێنابیت، هەرن دەف سەلیم پاشای مامێ من بلا ئەو حكمی بگێریت، جارەكا دی زڤرین دەف سەلیم پاشای و سەلیم پاشای خوە ژ بەر میراتیێ دهاڤێت و میر محەمەدی خوە ژبەر دهاڤێت و لدوماهیێ میر محەمەدی گوتە میرەكێن بوتا كو من سێ مەرجێن هەین تا ئەز میراتیێ ل بوتا بكەم، ئەو ژی ئەز یێ دخانیەكێ بێ سەروبەر ڤە و من دڤێت هین بو من قەسرەكێ چێكەن هەر وەكو من دڤێت و هەر گاڤا ئەز هاتمە ژنان هین بو من ژنەكێ بینن هەر وەكو هەوە بڤێت، مەرجێ من یێ سیێ ژی نابیت مامێ من سەلیم پاشا ماكێ خو دحكمێ من دا بكەت. میرەكێن بوتا گوتنە ئێك میر محەمەد خودانێ خوە و ڤان مەرجان دیارە ئەڤ مروڤە (بەحرا ئەقلی) یە و كەیفا وان پێ هات و چوون ئەڤ مەرجە گوتنە سەلیم پاشای ژی و هەمی رازی بون كو میر محەمەد ببیتە میرێ بوتا.
میر محەمەد ل سەر كورسیكا حكمی روینشت و حكم ل بوتا گێرا و حكمەكێ نە دروست كر دكر، حكمێ وی هەمی بەروڤاژی بو و حەقی بدویڤ نەحەقیێ ڤە بەرددا و نەحەقی بدویڤ حەقیێ ڤە بەرددا. هندەكان گازندێن خوە گەهاندنە سەلیم پاشای و ئەڤ چەندە بو گوتن، ئینا سەلیم پاشا رابو و گوتی جهێ من لڤی باژێری نەما و رابو دەوار ئینان و مالا خوە ژ جزیرێ برە سێرتێ. پانێ مەرەما میر حەمەدی ژی هەر ئەڤە بو كو مامێ وی ژ دوورێن وی دویر كەڤیت و ب چ رەنگان ماكێ خو دحكمێ وی دا نەكەت و شنوی دەست دا حكمەكێ دروست و خەلك گەلەك پێ درازی بون.
میر محەمەدی جابا میرەكێن بوتا فرێكرن و گوتێ مانێ ئێك ژ مەرجێن من هین بو من قەسرەكێ چێكەن، رابو چوو سەر (شەتوانێ شامێ) و گوتی من قەسرەك لڤێرە دڤێت، چەند روژ دسالێ دا هەنە من هند ژوور تێدا دڤێن. رابون جابا فەلێن بازیدێ فرێكرن و گوتێ بیست و پێنج فەلە بەررا ب قەورینن، بیست و پێنجێن دی بەررا ببرن، بیست و پێنجێن دی بەررا بنوكرینن، بیست و پێنج هوستا ژی وان بەرران بنژینن و هەر هوستایەك ژوان ژی دێ روژێ بتنێ بیست و پێنج بەررا دانیتە تاقی و هەر بەررەك یێ رەش بیت و ئێك یێ سپی بیت، تاقەكێ وێ دێ كەڤیتە د شەتوانێ شامێ دا و تاقێ دی دێ كەفتە دێمیی، تا سال زڤریە سالێ و نزیكی نیڤ ملیون مروڤا تێدا كاركرن و ئەو برجە تەمام كرن و ناڤێ وێ دانان (برجا بەلەك).
میر محەمەدی دوێ برجێ ڤە دەست هاڤێتە گێرانا حكمێ خوە و تا روژەكێ میرەكێن بوتا هاتینە دەف میر محەمەدی و گوتنێ، مانێ تو یێ هاتیە ژنا و مەرجێ تە یێ دوێ ئەم ژنەكێ بكەیفا خوە بو تە بخازین و بینین، گوتێ بەلێ وە یە و هەر ژنا وە بو من خاست ئەز دێ ب یاوە كەم، پشتی هەمی میرێن بوتا ڤێكەتین و بو سەحكرینە ژنەكێ، هەمی رێكەفتن كو دوتماما وی (عەدیلێ) كچا سەلیم پاشای بو بخازن و بلا دەرگەهێ وان هەر بمالا وان ڤە بیت.
بیست و چار میرێن بوتا ئەڤێن ژ میرا كێمتر، چوونە مالا سەلیم پاشای ل سێرتێ و كچا وی عەدیل بو میر محەمەدی ژێ خاستن و وی ژی گوت ما دێ كێ ژ برازایێ خوە باشتر بینم كو كچا خوە بدەمێ و گوتێ من كچا خوە عەدیل كرە گولەك و من كرە دبەر سەرێ وی را. ئەڤ خەبەرە گەهاندنە میر محەمەدی كو مە بو تە كچا مامێ تە سەلیم پاشای عەدیلا یا خاستی و چوون نیشانی پێڤەكرن و خازگینی چوون و روژا داوەتێ ژی برەكا عەگید و فێرس و پەهلەوانان دگەل داوەتیا ژ جزیرێ قەستا سێرتێ كرن و وێنەگری رسمەك بو عەدیلا یێ بو بیرهاتن كێشا، پاشی ل دەوارا سیار كرن و بو كرنە داوەت و شەهیانە و مەلایەك و دوو فەقی ئینان و لێك مەهر كرن و عەدیل هندی یا جان و بەركەتی بو ژ سالوخەتێن جانیا وێ دگوتن ئەگەر تو زێرێ باژێرێ ئەزمەرێ هەمیێ بحەلینی و بكەیە گوستیركەك و بكەیە تلا وێ كا دێ ئەو گوستیرك بكێر تلا وێ هێتن یان نە.
میر محەمەد و عەدیل گەلەك دپێك خوش بون و حەژ ئێك و دوو دكر، خودێ وەسا حەزكر كورەك دا هەردووكا و ناڤێ وی كرن (تێلی بەگ) و تا ژیێ تێلی بەگێ بویە سالەك ژی ژیانا وان گەلەك بخوشی برێڤە دچوو و چەند ئێڤاری میر محەمەد زڤری با مالێ، دا عەدیلا پێش ڤە رابیت، دەستێ وی گریت و پێكڤە روینە خارێ و دا پێلاڤێن وی ژ پێن وی كەت و گەلەك رێز بو دگرت.
دحكمێ خوە خرەكێدا ژی چ جارەكێ میر محەمەد ب رەقی دگەل كەسەكێ نە ئاخفتە و ل كەسەكێ ژی دەنگێ خوە بلند نە كریە و تا جارەكێ دوو كەس دگەل ئێك ب شەر چووبون، هندی میر محەمەد دهاتێ كو حكمێ وان بگێریت، بەلێ ژ بەر شەركەتنا هەردووكان لدەف میر محەمەدی و ژ بێ رێزیا هەردووكان ل دیوانێ، ئینا میر محەمەدی هەر ئێكی زلەهەك لبنێ گوهێ وی دا و دەما ئێڤاری زڤری ڤە و ناڤ چاڤێن وی پیچەك یێن تێكچوین و یێ دلمایە و روژا وی نەخوشا بوری چ جار دلێ كەسێ نەهێلایە. چاڤێ عەدیلێ ڤێكەت و بوی رەنگی دیت، ب پێش ڤە نە رابو، میر محەمەد روینشتە خارێ و عەدیل برەخ ڤە نە روینشتە خارێ و پێلاڤا وی نە ئێخست و چوو خارنێ بخوت و نەهات دگەل خارنێ بخوت و كەسێ بو خارن نە ئینا، گازی خدامەكێ كر و بو خارن ئینا، بەلێ گەلەك خارنەكا جودا بو ژ یا عەدیلایێ بو چێدكر، چ ب دلەكی و ب دەهـ دلان ئەو خارن خار و ب شەڤێ میر محەمەد چوو سەر جهێ خوە دا بنڤیت، عەدیلێ خداما خوە فرێكر و نڤینێن وێ برنە ژوورا دی و وێ شەڤێ لدەف ژی نە نڤست.
چەند روژا ئەڤە بو حالێ هەردووكا، روژەكێ میر محەمەدی گوتە ئاقلدارەكی ئەگەر مروڤ یێ خەمگین بیت و بڤێت دلێ وی ڤە ببیت چبكەت باشە، ئاقلداری گوتێ ئەگەر بخو دەركەڤیتە راڤ و نێچیرا باشە دێ شێت خوە ژبیر ڤەكەت، میر محەمەدی ژی سپێدێ كارێ نێیچرێ كر و لدەوارێ خوە سیار بو، ڤێجا لدویڤ كێریشكا یان پەز كیڤیا، تا ئێڤاری روژا خوە پێڤە بوراند و چ كوشتی و چ نە كوشتی، میر محەمەدی ئێڤاری رییا خوە گرت و قەستا باژێری كر و هاتە ناڤ كولانا و دیت برەكا ژنكان یێ ل سەر تەنویرەكێ نانی پێڤە ددەن، دەما چاڤێن وان ب میر محەمەدی كەتین هەمی رەڤین و كەس نەما ل سەر تەنویرێ و بتنێ ژنكەك ما وێ ژنكێ كو گەلەكا جان و بەركەتی بو گوتە هەڤالێن خو وە خێرە هین درەڤن، خو مروڤا مروڤ نە خارینە و دەما میر محەمەد هاتیە دەف و بەرێخوە دایێ كو كچەكا گەلەك جان و بەركەتیە، رابو ناڤ و نیشانێن كولانێ نڤسین و كا ئەو تەنویر دكەڤیتە كیرێ و دەما گەهشتیە مال رابو ئەو ناڤ و نیشان دانەڤ خلامەكێ خوە و گوتێ دێ لدویڤ ڤان ناڤ و نیشانان چی و تا تو دگەهیە جهێ تەنویر لێ، پسیار بكە دەما میر محەمەد ددەف وان رابوری و هەمی ژنك رەڤین بتنێ ئێك مابو ل سەر تەنویرێ، من دڤێت هەمی تشتەكی ژوێ ژنكێ بزانم، هەر ژ ناڤێ وێ و تەمەنێ وێ و ناڤێ بابێ وێ و كانێ لكیرێ دژیت و بو من ڤان پێزانینان بینە و بلەز وەرە.
خلام لدویڤ وان ناڤ و نیشانا چوو تا گەهشتیە دەف تەنویرێ و پسیار كر كا ئەو كیژ ژنك بو بتنێ مایە ل سەر تەنویرێ، ئێكێ دەستێ خوە درێژكرە ئێكێ كو نان ب تەنویرێ ڤە د دا و گوتێ ئەڤە بو ئەو ژنك، گوتێ ئەز خلامێ میر محەمەدی مە و من دڤێت ناڤێ تە بزانم و كا تو كچا كێی و مالا تە لكیرێ یە. ئەوێ ژی گوتێ ناڤێ من (مەیانا كچا حەجی ئینسێ چەقماقچی) یە و مالا خوە نیشان دا و گوتێ ئەڤە كارێ من ل سەر ڤێ تەنویرێ یە و ئەز نانی بو خەلكی ب تەنویرێ ڤە ددەم و هەر تەنویرا دادەم، نانەكی ددەنە من و ئەم خوە پێ بخودان دكەین، بابێ من گەلەك یێ پیرە و دایكا من یا مری و من سێ چار خیشك و برایێن ژ خوە بچوكتر هەنە و ئەز بڤی نانی بخودان دكەم.
خلام زڤری دەف میر محەمەدی ڤە، میر محەمەدی گوتە خلامی هەرە (تەختە رەوانی) ببە و حەجی ئینسێ بابێ وێ لێ سیاركە و بینە ڤێرە، دەما خلامێ میر محەمەدی چوویە دەف بابێ وێ و گوتێ كو میر محەمەدی یا گوتی لدەف من بەرهەڤ ببیت. گوتێ خێرە جەلادە یان خەلاتە، ددلێ خوە دا گوت ئەز دبێژم خودێ ژ من ستاند و بهەر دلەكێ هەبیت گوتێ دا بچین، هەردوو پێكڤە هاتنە دەف میر محەمەدی و میر محەمەد پێشڤەچوو و دەستێ وی گرت و دانا سەر كورسیكەكێ و میر محەمەدی گوتێ تو كێ ژ مالا مە دنیاسی، گوتێ ئەز باپیرێ تە دنیاسم و هەر ژ بچویكاتی من نیاسیە، بەلێ ئەز ژ بابێ تە ژی مەزنتر بوم و گوتێ میری خوش بیت من دڤێت بزانم كا ئێشا من چیە و ژبەر چ تە ئەز ئینایمە ڤێرە، میر محەمەدی گوتێ من دڤێت تو كچا خو بدە یە من و هەم خزمانیە و هەر پارە یە، گوتێ ئەڤە یا ژ من زێدە یە و یاریێن خوە بمن نە كە، میر محەمەدی گوتە خلامەكێ خوە هەرە تەلیسەكێ زێرا بو بكە دعەرەبانێ دا و هزرا وی بتنێ مەجیدیە كە دبەرێكێ دا بیت، ئەڤرو ببیتە خودان زێر و میر محەمەد ببیتە خەزیرێ وی.
میر محەمەدی چەند كەسەك فرێكرن و نیشانی پێڤەكرن و خدامێ گوتە خلامی و خلامی گوتە خدامێ و خدام چوو هناڤ سەرێ عەدیلێ و كوچكا عەدیلێ ژ ژنكێن ئاغەواتا و میرا یا تژی یە و بكێمی چل تا پێنجی ژنك درونشتی ینە، خدامێ گوتە عەدیلێ مزگینیا من لتە بیت، وێ هزر كر كو میر محەمەدی جابا وێ یا فرێكری و گوتێ چ مزگینیە، خدامێ گوتێ مزگینیا من لتە میری بخو ژنەك خاست، تشتێ ژ دنیایی هەمیێ ژی بو ژنكێ نەخوشتر هەویا وێیە، عەدیلێ ژ شەراما نەزانی دێ چاوا سەرێ خوە ژبەر وان ژنكان راكەت و دەستویری ژوان ژنكان خاست و چوو ل میر محەمەدی گەریا و نە دیت، هەر جهێ چبایێ لوێرێ نە بو، بەرێخوە ددەتێ یێ لناڤ باخچەی رونشتی یە و چوو لپشت ڤە دەستێ خوە دانا سەر ملێ وی و عەدیلێ گوتێ میر محەمەد من یا زانی تو دێ بەر زەحفیەتەكا مەزن دانی و ئەو چ زەحفیەتە. میر محەمەدی گوتێ ئەرێ وەللا من بخو ژنەك یا خاستی و دێ داوەتا خوە كەم
عەدیلێ گوتێ میر محەمەد (تە ئەڤ كلە ژی دچاڤێن من وەراند)، گوتێ ئەو ژ نكا تە بخو خاستی یا ژ كیە و چ عەشیرە، میر محەمەدی گوتێ ناڤێ وێ مەیانە و هندەك دبێژنێ مەیاسەت، عەدیلێ گوتێ و خدام ژی دبێژن ناڤێ وێ (مەیو یە)، عەدیلێ گوتێ مخابن هەكە كچا بەگەكی بایە یان كچا پاشایەكی یان ناڤدارەكی بایە و ژ هەژی تە بایە چ قوسیری نەبون، بەلێ تو بچی تەنویرڤانەكێ بخو بخازی، تە هەتكا من ژی بر و دێ هەتكا خوە ژی پێبەی. میر محەمەدی گوتێ ئەرێ وەللا تو راست دبێژی، بەلێ پا ئەز نەشێم ژ نوكە وێڤە بچم بهێلم، ژبەركو من یا خاستی و ئەز بهێلم دێ گەلەك بێژن كا ژبەر چ دەستێن خوە ژێ كێشان و ئەز نەشێم بهێلم، عەدیلایێ گوتێ دێ باشە دەما ئەز هاتیم بابێ من حەفت خدام دا بو نە دگەل من و حەفت خلام و حەفت دەوارێن بارێن وان تژی زێر و زینەت و هەمیان بو من لێكدەڤە و ئەز ژ نوكە وێڤە لدەف تە نابم.
عەدیلایێ گوتە میر محەمەدی تا سێ روژێن دژی دێ مولەتی دەمە تە و هەر گاڤا تە دەست ل سەر وێ ژنكێ راكر، ئەز دێ ژ بریارا خوە لێڤەبم و هەر گاڤا تو لێڤە نەبوی، ئەڤە ئەز و تو ژ ئێك و دوو خلاس بوین. روژێ دوو جار عەدیلایێ ئێك فرێدكرە دەف میر محەمەدی كا لێڤە بویە یان نە و دیت كو هەر یێ رژدە كو وێ چنكێ بخازیت، پشتی هەر سێ روژێن وێ بدوماهی هاتین، رابو مالیەتێ خوە ژ میر محەمەدی وەرگرت، حەفت خدام و حەفت خلامێن خوە و حەفت بارێن زێرا ل هەر حەفت دەواران كرن و ژ جزیرێ دەركەتن و چوون، عەدیلێ هەمی خلام و خدامێن خوە كومڤەكرن و گوتێ دا بو هەوە بێژم، ئەز دێ كارێ زەلاما كەمە بەرخوە و هەر گاڤا من ژ ئێكی ژ هەوە زانی كو ئەز ژنكم یان بناڤێ من گازی من بكەت، دێ وی كەسی كوژم، رابو دەستەكێ شەل و شەپكان كرە بەرخوە و چەك و سیلەحێن خوە هاڤێتنە ملێ خوە و دەبانجا خوە دبەر خوە دانا و ناڤێ خو كرە (عەباس بەگ).
عەدیلایێ پسیارا هندەك ئاقلدارا كر و گوتێ شێخ و مەشایخێن باش لكیڤە هەنە، هندەكان گوتێ ل شامێ یێن هەین، وێ ژی باركر و چوو دانا نێزیكی شامێ و چەند خیڤەتەكێن بێ سەروبەر ڤەدان و كەسەكێ خەلكێ جزیرێ دیتن و پسیارا جزیرا بوتا ژێكرن كا چ هەیە و چ دەنگ و باسێن نوی هەنە، وی كەسی گوتێ دەما ئەز ژ جزیرێ دەركەتیم بەرزەحفیاتەك مەزن لبەر دەرێ برجا بەلەك بو، عەدیلایێ گوتێ تە نەزانی ئەو چ بەرزەحفیات بو و ب چ هەلكەفت بو، گوتێ داوەتا میر محەمەدی و مەیانا كچا حەجی ئینسێ چەقماقچی بو، رابو دوو بارێن زێرا كرنە خێر كو بەس میر محەمەد ژ بریارا خوە لێڤە ببیت و ژ وێرێ ژی باركرن و چوونە زوزانێت ژوری ل سەر (دێرا بەرانی) و ل وێرێ ژی دوو بارێن دی یێن زێرا كرنە خێر كو بەس میر محەمەد ژ بریارا خوە لێڤە ببیت و چ هەویا ل سەر وێ نەئینیت.
عەدیلێ دەنگ ل خلام و خدامێن خوە كر و بو سێ هەیڤێن دی هاژوتن ل رەخێن ستەنبولێ دانان و لوێرێ ژی بارەكێ زێرا كرنە خێر كو بەس میر محەمەد ژ بریارا خوە لێڤە ببیت، دەمەكی كەسەك دیتن كو ژ رەخێ جزیرا بوتان هاتی و پسیار ژێكرن كا ل جزیرێ چ هەیە و چ دەنگ باس هەنە، وی كەسی گوتێ دەما ئەز ژ جزیرا بوتا دەركەتیم ل بەر دەرێ برجا بەلەك بەر زەحفیەتەكا مەزن یا دانای بو، عەدیلایێ گوتێ تە نەزانی ئەو چ بەرزەحفیات بو، گوتێ بەلێ خودێ كچەك دا بو میر محەمەدی ژ وێ ژنكا شنی بخو ئینای مەیانا كچا حەجی ئینسێ چەقماقچی.
عەدیل رابو ئەو زێرێن ماین ئینان و هەر حەفت خلام و خدام و دەوارێن خوە ئینان و ئەو زێر ل سەر خو و وان هەمیان هندی ئێك دابەش كرن و هەر دەوارەك دا خلامەكی و خدامەكێ پێكڤە، وێ ژی وەكی هەمیا چەند مستەكێن زێرا گەهشتنێ و رابو كاغەزەك نڤیسا و بو بابێ خوە سەلیم پاشای نڤیسا و فرێكرە (سێرتێ) و تێدا دیار كر كو عەدیلا كچا وی یا مری و نەمایە ساخ و بلا پسیارا وێ نەكەن و گوتی مانێ هەر میر محەمەد پسیارا من ناكەت كو بو وی ژی كاغەزەكێ فرێكەم.
عەدیلایێ پشتی خلام و خدامێن خوە ژ خو خلاس كرین، رابو چوو ناڤ باژێرێ ستەنبولێ كو پایتەختێ سولتانێ دینێ ئیسلامێ بو و پسیارا كەسەكی كر كو گەلەك مروڤێ خودێ بیت و دیسان دەستێ وی دناڤ حكمەتێ ژی دا یێ درێژ بیت و كار پێچێببن، هندەكان گوتێ هەر دەڤ (حەجی رەمەزانی) كەس ژ وی باشتر نینە، حەفت جار یێ چوویە حەجێ و دەستێ وی ژی دناڤ حكومەتێ دا یێ درێژە و كار پێچێدبن.
عەدیلێ قەستا مالا حەجی رەمەزانی كر و بو مێهڤانا وی و پشتی خارنێ و ڤەخارنێ، عەدیلێ گوتێ حەجی رەمەزان من تشتەك یێ هەی دێ بو تە بێژم، بەس دڤێت تو بو من ئەهد بكەی كو ژ دەڤێ تە نە دەركەڤیت و كەس چ ژێ نەزانیت، حەجی رەەزانی گوتێ بو تە ب چ سویند بخوم، ئەهد بیت ب وان هەر حەفت حەجێن من قەست كرینێ، نە بدەڤێ خوە و نە ب دەستێن خوە ئەز بو كەسێ نەبێژم، عەدیلێ ژی چیروكا خوە هەر ژ دەستپێكێ تا هاتیە دەف وی، خرەك بو گوت و رابو دەستێ خوە دا كولاڤ دەرسوكێن خوە ژ سەرێ خوە كرن و كەزیێن وێ ب سەر ملێن خوە دا شور بونە خارێ. حەجی رەمەزانی سێ جار دەستێ خوە دانا سەر سینگێ خوە و سێ جارا دانا سەر سەرێ خوە و سێ جارا رابو ڤە و گوتێ تو كچا منی و ئەز مالێ خوە هەمیێ دێ لێدەم و سەرێ خوە ژی دێ لێدەم و ئەز نەهێلم هندی سەرێ دەرزیكێ كێماسی بگەهیتە تە.
عەدیلێ گوتێ من دڤێت من رتبەكا مەزنا عەسكەری هەبیت و عەسكەر لبن دەستێ من بن، حەجی رەمەزانی گازی خدامەكێ كر و گوتێ ژ نوكە وێڤە تو دێ لبن ئەمرێ ڤێ عەدیلایێ بی و كچا منە و بو جهەك خالی كر، حەجی رەمەزن رابو گازی خلامەكی كر و گوتێ هەرە (تەختە رەوانی) ببە و هەرە دەف فلانە بازرگانی و تەنەكەكێ هنگڤینی و ئێكێ كاكل باهیڤا و ئێكێ كاكل گیزا و ئێكێ دوشاڤێ و هەمیا سیار كە و بو من بینە. خلام ژی چوو ئەو تشت هەمی ئینان و حەجی رەمەزانی سیاركرن و قەستا سەرعەسكەرێ مەزنێ سولتانێ ستەنبولێ كر و دەما چاڤێ وی بوان تشتان هەمیان كەتی، زانی كو حەجی رەمەزانی تشتەكێ مەزن ژێ دڤێت، ئەگەر دشیا شیشەكێ هنگڤینی یان زەرفەكێ تری یان تشتەكێ دێ یێ بچویك بو بینیت و گوتێ حەجی رەمەزان تە خێرە، گوتێ ما بو تە چ بێژم، من كورەك هەیە و ناڤێ وی (عەباس بەگە)، من فرێكر بو وەلاتێن ژ دەرڤە و زابتیێ و فنونێن عەسكەریێ بخوینیت و دەما هەمی باوەرنامە وەرگرتین و زڤریە ڤە، هەمی ناسنامە و باوەرنامێن خوە یێن بەرزەكرین و من دڤێت تو برێكا خوە بو درست كەی ڤە، سەرعەسكەری گوتە حەجی رەمەزانی بلا دێ بو تە چێكەم، بەس بمەرجەكی تو وی كوری بینیە دەف من و ئەز دێ هندەك پسیاران ژێكەم.
حەجی رەمەزان هاتە دەف عەدیلێ و ژێ پسیاركر كانێ ئەو چ زمان دزانیت و زانینا وێ دڤان بواران دا چەندە، عەدیلێ گوتێ ئەز گەلەك زمانان دزانم و ئەز دبوارێن عەسكەری ژی دا یا زیرەكم و پر زانینم، هەردوو پێكڤە چوونە دەف سەرعەسكەری، حەجی رەمەزانی گوتێ ئەڤە من كورێ خوە ئینا، چاوا چاڤێ عەدیلێ ب رەسمێ وێ كەت، دەما دا بیتە بیك و وێنەگرەكی ئەو رەسم بو كێشای و دیت كو ل سەر مێزا سەرعەسكەری یێ دانایە، قرپێن ژ پشتا وێ هات.
سەرعەسكەری بخێرهاتنا وان كر و دەست هاڤێتە پسیارا و پسیارێن عەسكەری ژێكرن و وێ بەرسڤ دان، سەرعەسكەری گوتە حەجی رەمەزانی ئەڤە گەلەكێ پر زانینە دهەمی بواران دا و ئەڤە خەما من و رابو رتبەكا عەسكەری یا باش دایێ و كاغەزەك بو سولتانی ژی فرێكر و گوتێ مە ئەڤ كەسە دانا شوینا كەسەكێ كو ژ جێهـ وی هاتیە لادان، گوتێ ژی تو دێ كەسێ من یێ ئێكێ بی، دێ ل هێزا ئامادەباشیێ بی و تایبەت بی، بو هەر كارەكی بلەز بهێتە رویدان.
پشتی رتبە داینە عەدیلێ و عەدیلێ جل و بەرگێن عەسكەری كرینە بەرخوە و رتبێن زابتا و ئامر فەوجا راكرین، رابو بخو هندەك لاوێن تایبەت و چەكەكێ تایبەت و دەوارێن تایبەت بو خو بەرهەڤكرن ئێخستنە و بن فەرمانا خوە و خیڤەتێن تایبەت و زابتیا خوە گێرا و كەس ژی نزانیت كو عەدیلە و ژنكە و هەمی دزانن كو ناڤێ وی (عەباس بەگە).
لناڤ عەسكەرێ سولتانی یێ وی دەمی، سالێ جارەكێ (پەرازی) كو دبێنە دەركەتنا دەوریان و فەوج فەوجێن عەسكەری هەر ئێك قەستا دەڤەرەكێ دكەت و دگەرن، ئێك بو سێرتێ و ئێك بو مێردینێ و سلوپیا و هەر ئێك بەرەڤ جهەكی ڤەدچیت و بتنێ فەوجا عەدیلێ ما و نە فرێكرە چ جها، عەدیل چوو نك سەرعەسكەری و گوتێ من ژی دڤێت عەسكەرێ خوە ببمە دەوریێ و گوتێ نابیت ژبەركو تو فەوجەكا تایبەتی و بو كارێن تایبەت من تو یێ هێلای لدەف خوە. عەدیل ما پێڤە و گوتێ بتنێ ئەڤ سالە ئەز دێ دەركەڤم و پاشی بلا سالەكا دی بمینم لدەف تە، گوتێ باشە هەكە ئەڤ سالە بتنێ بیت چنینە و رێ دایێ كو عەسكەرێ خوە دەربێخیت و گوتێ ژبەركو فەوجا تە یا تایبەتە تو یی ئازادی چ جهێ تە بڤێت تو دشێی بچیێ.
عەدیل رابو عەسكەرێ خوە باش كار كر و سەد خیڤەت راكرن، دگەلدا سەد توپ و سەد توپێن بەرك دویر هاڤێژ و هەر جورەكێ چەكی یێ وی دەمی، وێ زێدەتر راكرن و فەوج هەمی بروژێ دەردكەتن، ئەوێ نیڤا شەڤێ دا رێ و ئەگەر عەسكەرێ فەوجێن دی بتنێ بروژێ دا با رێ، وێ ب شەڤ و روژان ددا رێ و قەستا جزیرا بوتاكرن و ل رەخێ دی یێ (شەتوانێ شامێ) ل (دەشتا دەشتی نوكێ) دانان و تاقەكێ برجا بەلەك د شەتوانێ شامێ دایە و گوتە عەسكەرێ خوە كو رەخێن برجا بەلەك بگرن، خیڤەتا خوە لبەرامبەر برجا بەلەك ڤەدان و عەلەلەما توركا ب سەرێ وێ ڤەكر و ژ دویرڤە رەنگێ وێ سور دكر.
سپێدێ میر محەمەد ژ خەو رابو و بەرێخوەدایێ كو ئەو دەشتا رەش یا سپی بوی، میر محەمەدی گازیكرێ، مەیو كا وەرە هەر چەندە چاڤێن تە دهویرن بەس ژ یێن من دروهنترن، سەحكە دەشتا هەنێ یا سپی دیار دكەتن، گوتێ ئەو خرەك خیڤەت و چادرێن عەسكەرێ سولتانینە و ل وێرێ یێن ڤەداین.
میر محەمەدی چەند میرەكێن ژ خوە كێمتر ل (كەلەكەكێ) سیاركرن و دانە شەتوانێ شامی َ و ل رەخێ دی دەركەتن، گوتنە حەرەسان كو مە دڤێت بچینە دەف سەرعەسكەرێ هەوە، عەدیلێ ژی ب جلكێن سەرعەسكەران پێشوازی لێكر و گوتێ سولتانی یا زانی تو (زێرە سەرێ) ژ خەلكی وەردگری و ئەو حكمێ تو دگێری نە یێ دروستە و ژبەر هندێ حاكمی ئەز یا فرێكریم و رابو كیتابەك ئینا دەر كو ختم و مورێن سولتانی ل سەرن، گوتێ ئەم لدویڤ بریارا سولتانی یێن هاتین. میر محەمەدی گوتێ ئەز دشێم نوكە بچم گوتێ بەلێ و جارەكا دی ل كەلەكا خوە سیاربون ڤە و هاتن برجا بەلەك و مەیانێ گوتێ ئەو چبو و هاتبونە چ، میر محەمەدی گوتێ ئەڤە زابتێ فەوجەكا سولتانی یە و (دێ نالێن مە بادەن) و ئێكی ئیخبارییەكا خراب لدەف سولتانی یا لمە كری.
میر محەمەدی پسیارا خوە ب ئاقلدارا كر، گوتنێ ئەم دێ بیست سیهـ پەزی ڤەكوژین و دێ داخاز كەینە خارنەكێ، میر محەمەد چوو ل كەلەكا خوە سیار بوڤە و میر محەمەدی گوتە عەدیلێ كو هین بو شیڤێ مێهڤانێن مە نە و گوتێ بلا، عەدیل یا د برجا بەلەك شارەزا یە، رابو حەرەسێن خوە تێگەهاندن و هەر كوژیەكێ برجێ و هەر دەرگەهەكی حەرەسەك و سەر و بنێن دەرەجێن برجێ ژی حەرەس بو دەست نیشانكرن و گوتێ هەر گاڤا من گوتە وە میر محەمەدی بگرن، هەما ئێكسەر خوە لبن كەفشێن وی بدەن و هەكە من دەینەكر چنە.
عەدیلا ب چەند عەسكەرێن خوە ڤە هاتنە مێهڤانیێ و ب دەرەجێن برجا بەلەك دا ب سەركەتن، میر محەمەدی ئەڤە عەدیل چووی ئودا وێ یا هێلایە داخستی و ژ خەمێن وێدا ناهێلیت كەس بچیتە ژوورا وێ، دەما ب دەرەجێن برجا بەلەك سەر كەتین، میر محەمەدی ئەو ئودە بو ڤەكر و گوتێ كەرەمكە وەرە ڤێ ژوورێ، عەدیلێ دیت كا چاوان ژوورا خوە هێلایە، هەر یا وەسانە و هەمی تشت وەك خوە دداناینە، هەر ژ فنجانێن زێری و ئامانێن زێری و نڤین و جوانكاری و هەمی تشتێن خوە وەك خوە دیتن بێی كو تشتەك ژ جهێ خوە لڤیبیت، عەدیلێ گوتە میر محەمەدی ئەڤە چ ئودە یە، گوتێ ئەڤە ئودا مێهڤانانە و نەگوتێ ژی كو من ژنەكا دی هەبویە.
روینشتنە خارێ و دیتن كو زاروكەكێ سێنیكەك ئینا و سێ فنجانێن زێری یین قەهوێ تێدا نە، عەدیلێ بەرێخوە دایێ و گومان بو چێبو كو (تێلی بەگ) كورێ وێ بیت بەس خوە ب سەر ڤەنەبر، هەكو عەدیلێ كورێ خوە هێلایی ژیێ وی بتنێ ئێك سال بو، نوكە یێ گەهشتیە چار پێنج سالیێ و دیت كو دەنگێ گریا زاروكەكی یا دهێت و عەدیلێ گوتێ ئەو چ دەنگە دهێت، میر محەمەدی گوتێ ئەو دەنگێ كچا منە و هەكە ل سەر پێن من نەبیت تەنا نابیت، عەدیلێ گوتە حەرەسەكێ خوە هەرە بینە و بلا دانیتە سەرپێن خوە و عەدیلێ گوتێ ناڤێ دەیكا ڤی زاروكێ چیە، میر محەمەدی گوتێ ناڤێ وێ مەیاسەتە و كچا حەجی ئینسێ چەقماقچی یە، گوتێ پا ئەو زاروكێ بو مە فنجانێن قەهوێ ئیناین چیێ تە یە ژبەركو ئەو ژی رەنگێ تە ددەت، گوتێ ئەو ژی كورێ منە و ناڤێ وی تێلی بەگە و گوتێ پا ناڤێ دەیكا وی چیە، گوتی ناڤێ وێ عەدیلە و كچا سەلیم پاشایە و دوتماما منە، عەدیلێ گوتێ پا مادەم دوتماما تەیە پا نوكە ئەو ژی وەك تە میرە و جابا وێ فرێكە بلا بهێتە دەف مە و ئەز ژی وەك برایێ وێ، میر محەمەدی گوتێ بلا و ب دەرەجان دا چوو خارێ و پا دێ عەدیلێ ژ كیڤە ئینیت، گوتێ یا دسەرشوێ ڤە بو سەرێ خوە دشویشت، عەدیلێ گوتێ بلا دەركەڤیت و پشتی دەمەكێ دی عەدیلێ گوتێ هەرە بێژێ بلا بهێت، میر محەمەد جارەكا دی چوو و هاتە ڤە و گوتێ یا دەركەتیە مالێن جیرانا و دێ نوكە هێت و دەمەكێ دی خو گرتن و گوتێ میر محەمەد تو دزانی سولتانی ئەز یێ فرێكریم و یا زانی كو تە ژنكا خوە یا كوشتی و كیتاب ئینا دەرێ كو ختم و مورا سولتانی ل سەرە، گوتێ جابا سەلیم پاشای فرێكەن كا ئەو چ ژێ دزانیت و دەوار بو فرێكرن و كرە دمعافەكێ دا و ئینا عەدیلێ پا یا خو كریە سەرعەسكەر و كارێ زەلاما دبەردا یە و گوتێ بو من چیروكا كچا خوە عەدیلێ بێژە و كا ب چ سەر چوویە، سەلیم پاشای ژی بو چیروكا وێ هەمی بو گوت و هەر ژ نیشانیێ وێ كو حەفت خدام و حەفت خلام و حەفت بارێن زێرا دگەل فرێكرین و تا كاغەز بو ژ ستەنبولێ هاتی و كو یا هاتیە كوشتن، عەدیلێ گوتێ جارەكا دی بزڤرینن مالا وی ڤە ل باژێرێ سێرتێ.
عەدیلێ گوتە میر محەمەدی كا خوە درێژكە ل پشت ڤی تەختی و ئەز چ بێژم تە دڤێت تو وەبكەی و هەر گاڤەكا تو لدوور خو زڤری ژی من ئەمر كر كو سەرێ تە ببرم، میر محەمەدی گوتێ باشە. عەدیلێ گوتە خلامەكی هەرە بێژە مەیانێ بلا بهێت و خلام چوو و گوتێ ئەز ژن و حرەتم و ما دێ چاوا هێم و ب نەچاری ئینا دەف عەدیلێ و بەرێخوە دایێ كو دارێ وێ گەلەك یێ كرێتە و چاڤێن وێ دهویرن و دفن مەزن، عەدیلێ گوتە میر محەمەدی رابە ڤێ ژنكێ دانە سەر دەستێ خوە و پاڤێژە د شەتوانێ شامێ دا، پانێ میر محەمەد نەشێت بێژیتێ نە، ئەو بخو ژی یێ زەلام باشە و رابو مەیان دانا سەر دەستێن خوە و دبرجێ دا هاڤێتە دشەتوانێ شامێ دا، عەدیل ما هزرێن خوە كرن و بخو گوت ئەگەر كچا وێ بمینیت و تا دەهـ سالێن دژی هەر دێ بێژیت كو ئەڤە كچا مەیانێ بو، گوتە میر محەمەدی دێ رابە ڤێ كچا بچویك ژی هەلگرە و بهاڤێژە دشەتوانێ شامێ دا. هندی گوتێ ئەڤە كچا منە و خوینا منە، نەچار بو لبن گەفێن كوشتنێ ئەو ژی هاڤێتە دشەتوانێ شامێ دا و گوتێ دێ خو درێژكەڤە و تا ئەز دهێمە ڤە.
عەدیل چوو جلكێن خو یێن بویكینێ كرنە بەرخو و كاروكوكێ خوە كر و گوتێ كا رابە ڤە، میر محەەدی دیت كو عەدیلا دوتاما وی یە لهنداڤ سەری و نە سەرعەسكەرە، عەدیلێ گوتێ مانێ یا گوتی (شێر شێرە چ ژنە چ مێرە) تو رابوی تە ئەو ژنكوك ل سەر من ئینا و تە شەرما من برەڤە و ما چ قوسیری لمن بو، عەدیل رابو چوو دەف سولتانی و چیروكا خو هەمی بو گوت و سولتانی ژی بریار دا كو راتبێ وێ هەمی هەیڤا بو بچیتە بەر دەستێن وێ و عەفویا وێ دا.
شنوی عەدیلێ جابا بابێ خوە سەلیم پاشای فرێكر و ئەو ژی ئینا دەف خوە و ژیانەكا خوش دگەل ئێك بوراندن.
تێبینی:
ئەڤ چیروكە ژ زاردەڤێ (جەبار شاوریكی) هاتیە وەرگرتن، تەمەنێ وی نیبَزیكی 60 سالانە و نوكە ئاكنجیێ پارێزگەها دهوكێ یە و كارێ كاسبكاریێ و جوتیاریێ دكەت و خاندن و نڤیسنێ دزانیت.
ليست هناك تعليقات:
إرسال تعليق