2025/02/15

خواندنەک بۆ رۆمانا (سمۆیێ باپیر )یا عبدالرحمن بامەرنی

زوھێر كورەماركری

ئێك ژ رۆمانێن ڤێ دووماھیێ من خواندین و ئەز گەلەك ل سەر راوەستییایم، رۆمانا سمۆیێ باپیر بوو یا بامەرنی و تشتێ ژ خواندنا ڤێ رۆمانێ سەرنجا من راكێشایی، روودانێن رۆمانێ بوون چ ئەوێن دمێژوویێ دا روویداین و چ ژی ئەوێن نڤیسەری رول پێدایی و د ھەردووكاندا من رۆمانەك خواند، ئێكەم جار وەك مرۆڤ و دوەم جار وەك كوردەك، ئەز گەلەك بخوەڤە گرێدام و دێ ھەولدەم، وان ھەردوو سەرنجێن من ژێ بەحسكرین، دگەل خواندەڤایی ژی پارڤە بكەم.
رۆمان ب كورتی:
رۆمان ل سەر كومكۆژیەكا ئێزدییان ھاتیە نڤیسین، روودانێن دەستپێكا وێ بۆ سەردەمێ شەرێ جیھانی یێ ئێكێ دزڤرن و دەولەتا عوسمانی د بەرەیێ شەریدا بوو دگەل ئەلمانییا دژی دەولەتێن ھەڤپەیمان و عوسمانی بەرەڤ شكەستنێ دچوون، ناڤخوییا دەولەتێ ئالوز ببوو و دەولەتێ فەرمانا دەركرنێ دژی ئەرمەنان دەرێخستبوو. ژبەر ھەلویستێ وان یێ مرۆڤایەتی، ئێزدیێن گوندێ باسا گوندێ خوە بۆ ئەرمەنان چۆلدكەن، دا ژ كومكۆژیێ بھێنە پاراستن، لێ عوسمانی بڤێ چەندێ دزانن و ب سەر گوندی دا دگرن، عوسمانی وان ئەرمەنییان ھەمیا دكوژن و ئێدی ئێزدیێن ڤی گوندی د رەڤن و نەوێرن قەستا سەر گوندێ خوە بكەن. د رێكێدا قەرەقولەكا جەندرمان دكەڤیتە بەرسینگا وان و دبێژنێ ھین ئەرمەنینە وە دڤێت برەڤن؟ ئێزدی دەرپێ چەند زارۆكان ژ پیان دكەن دا بۆ ب سەلمینن كو ئەم ئێزدیینە و ئێزدی ژی زارۆكێن خوە سنەت دكەن و لێ ئەو بیسێ ل بەر ددانن و رۆژا پاشتر ھەمی ئالیێن وان دگرن و دەست ب كوشتنا وان دكەن، كوشتنەكا ھوڤانە و ژ (380) كەسان ژ ژن و پیرو و زارۆكان بتنێ 30 كەس قورتال دبن، ئەڤە ژبلی چەند كچ و ژنێن جوان دھێنە رەڤاندن. پتشی ڤێ روودانێ ژی و ژناڤ ڤان رزگاربوویان كەسەك پەیدادبیت و دبێژیت دڤێت ل رەڤاندییان بگەرم و لێ كێشا دكەڤیتە بەر سینگا وی، ئایا ئەگەر ئەڤ كچ و ژنە رزگاركرن، ئایا دێ جڤاكێ ئێزدی وان قەبویل كەت یان نە؟ بامەرنی ب جوانی ل سەر ڤێ چەندێ كاركریە و گرێدانەك دگەل رەڤاندیێن دەستێ داعشا تیرۆرست دروستكریە كو ئەو ئێزدیێن ئەڤرو وێرەكیێ ددەنە خوە و ژ دەستێ داعش رزگار دبن و جڤاكێ ئێزدی وان قەبویل دكەت بنەمایێن دیرۆكی ھەنە و بۆ روودانا باسا دزڤرن. ئەڤ كەسێ بڤێ چەندێ رادبیت و قەستا میری و بابەشێخی دكەت بۆ وەرگرتنا دەستویریێ، ھەمان كەسە كو بامەرنی كرییە قارەمانێ ڤێ رۆمانێ و دچیت ل كچ و ژنێن ئێزدی دگەریت.
تشتەكێ دیێ بالكێش دڤێ رۆمانێ دا دكەڤیتە بەر چاڤ، ئەو ژی دكومكوژیێ دا و دا كو كچ و ژن روومەتا خوە ب پارێزن، چەند كچ و ژنەك كەزیێن خوە پێكڤە گرێددەن و خوە دھاڤێژنە ئاڤێ و لدویڤ خواندنا من بۆ رۆمانێ و ئەو ئاماژێن بۆ ھاتینە دان، كو ئەڤ چیرۆكە راستیی بوویە و ئێدی روودانێن رۆمانێ دەست پێدكەن، ئەوا من ژ ڤێ خواندنێ وەرگرتری، ئەڤ خالێن ل خارێن بوون:
ئێك: بامەرنی یا ھەولدایی ئێك ژ فەرمانێن ب سەرێ ئێزدییان ھاتی بنڤیسیت و ئەڤە ژی بزاڤەكا باشە ئەم پێكڤە ل روودان و كارەساتێن ب سەر گەلێ مە ھاتین دیڤچوونێ بۆ بكەین و زیندی بكەین، بامەرنی بۆ ڤچ چەندێ ژی پەنا برییە بەر كارەكێ ئەدەبی ئەو ژی نڤیسینا رۆمانێ بوویە.
دوو: بامەرنی ب رییا كاراكتەرێ رۆمانا خوە ل سەر بابەتێ نەزانینا كوردان كاركرییە و ل سەر بابەتێن ھشیاریێ و چاوان نەزانین و خوش باوەرییا كوردان بۆ دبیتە دەردەسەری.
سمۆیێ مرۆڤ یان سمۆیێ زگاركەر
دخواندنا مندا بۆ رۆمانێ ئەز ب سەر دوو بابەتان ھلبووم، ئێك راستە سمۆیێ باپیر، ئەڤ كاراكتەرێ بامەرنی بۆ رۆمانا خوە دروستكری ئێك ژ رزگاربوویان بوو و دچیت لدویڤ وان كچ و ژنان دگەریت، ئەڤێن دوژمنێن مرۆڤایەتیێ رەڤاندیین و چەندا ژوان رزگار دكەت، لێ بامەرنی بابەتەكێ دی ژی یێ بەرچاڤ كری، ئەو ژی مرۆڤبوونا سمۆیێ باپیرە، كاراكتەرێ رۆمانێ و بۆ ڤێ ژی چەند لایەن بەرچاڤ كرینە و دێ ھندەكان ژێ بەحسكەین.
ـ دەما سمۆیێ باپیر خویشكا خوە موومنایێ رزگار دكەت و دئینتە ناڤ مرۆڤێن خوە، پشتی چەندەكێ شڤانەك بدویڤ وێ را دھێت و دبێژیت ئەڤە ھەڤژینا منە و ئەز یێ ھاتیم ڤەگەرینمە ڤە؟ ھەر كەسەكێ دی بیت لڤێرە دێ ئێكسەر وی شڤانی كوژیت، ژبەركو ھەر دەردەسەری وان یا ب سەرێ وان ئینایی، لێ ئەو دبێژیتێ وە زوریا لمە كری و ئەم تە ناكوژین ڤەگەرەڤە، ئەگەر تاوانبارەك ھەبیت ھوینن.
ـ دەما سمۆیێ باپیر دگەھیتە گوندێ سەبرێ و دبینیت گوند یێ ل سەر دوو تاخان دابەشبووی و ناكوكی دناڤبەرا ھەردوو تاخاندا ھەیە و جھێ خوشێ گوندی چەند مالەكێن توركا خانی ل سەر دروستكرینە، سمۆیێ باپیر ب ژیراتییا خوە گوندییان پێكدئینیت و دبێژیتێ، ناكوكیێن ھەوە و ئێكنەگرتنا ھەوە، خەلكەكێ بیانی بۆ خوە مفا ژ ھەوە وەرگرتییە.
ـ دەما بازید كو شنی دەستیرییا مەلاتیێ وەرگرتی و دەما شاشیێن مەلایەكی دروست بكەت و خەلكەكی ژ نەزانییا ڤی كەسی ھشیار بكەت، دھێتە قوتان و بامەرنی ب جوانی نەزانینا كوردان كرییە نموونە، بەلێ ئەگەر ئەم دڤێ نەزانینێ دا بین، ئەم چاڤێن خوە ڤەنەكەین، ھەر جار ئەم دێ ھێیینە سەردابرن.
ئەڤە و گەلەك روودان، گەلەك ڤەگێران، چیرۆكێن سەیر و یێن خوش و یێن ب كەنی دكەڤنە بەرچاڤ، سمۆیێ باپیر تا بشێت ڤێ گەریانێ و لێگەریانێ بكەت، ھەر جار ب رەنگەكی دەردكەڤیت، جار خوە دكەتە دەروێش و ڤێ چیرۆكا خوە ھەیە، جار خوە دكەتە سوفی و ڤێ ژی چیرۆكا خوە ھەیە و خوە دكەتە عەتار و ڤێ چیرۆكا خوە ھەیە و ل ھەمی چیرۆكێن سمۆیێ باپیر ژی وێستگەھێن خوشن بۆ خواندنێ، تایبەت ئەڤێن حەزا خواندنا رۆمانێ ھەی، ھەم ژلایێ زمانی ڤە زمانەكێ خوش، پەیڤێن كوردی یێن رەسەن، ژیانا گوندان و رەوانبێژی دھێتە دیتن تشتێ جوانێ بامەرنی پالدایە ڤێ رۆمانێ، ئەو ژی سمۆیێ باپیر دزانیت ھندی كورد د نەزانینێ دا بن، ژ ئێك ددویر بن، دێ ھەردەم ھێنە خاپاندن و دێ بنە داردەستێ خەلكێن دی و تاكە رێكا ھشیاربوونا وان، زانست و زانینە.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـ رۆمانا سمۆیێ باپیر، عبدالرحمن بامەرنی، 2024 دھوك.
ــرۆژناما ئه‌ڤرۆ 3670- 2025/ 15/01

ليست هناك تعليقات: