كورتە چیڕۆكا (نان) و وێنەكرنا گرتەیەكا تراژیدی

عسمەت محەمەد بەدەل

كورتە چیڕۆكا «نان»، كو ژ ئالییێ چیڕۆكنڤیس و رۆمانڤیس (عبدالرحمن بامەرنی)ڤە ھاتییە نڤیسین و ل ھەژمارا 3776 یا رۆژا 2/7/2025 یا رۆژنامەیا ئەڤرۆ ھاتیە بەلاڤكرن، گرتەیەكا تراژیدییا دیرۆكا ملەتێ مەیە، ئەو ژی كۆچا ملیۆنییا سالا 1991ێ، ئەڤا پشتی سەرھلدانا خەلكێ كوردستانێ دژی رژێما دكتاتۆرییا عیراقێ روودای. چیڕۆكنڤیسی شیایە ب زمانەك و تەكنیكەكا جوان و سەركەفتی، ڤی دیمەنی بۆ خواندەڤانی پێشكێش بكت.

چیڕۆكنڤیسی ناڤێ» نان» بۆ كورتە چیڕۆكا خوە ھەلبژارتییە، كو دبتە ھێمایێ ژین و ژیارێ، خێرێ، پێكڤەگرێدان و تێكەلییا جڤاكی، كاری، سۆز و پەیمانان. نان نە ب تنێ وەكی كەرەستەیەك بۆ تێركرنا برسا مرۆڤان دھێتە ب كار ئینان، بەلكی وەكی نیشانەك بۆ تێكەلییەكا ب ھێز و دلسۆز د ناڤبەرا تاكێن جڤاكیدا. ئەو كەسێن نان و خوێ كەفتە د ناڤبەرا واندا، ئێدی وەكی سۆز و پەیمانەك د ناڤبەرا واندا دھێتە گرێدان. گرنگییا نانی پتر لێ دھێت، دەمێ مرۆڤ دكەڤتە دناڤ تەنگاڤییەكێدا، نەمازە ل دەمێ شەر و رەڤ و كولب و ھەژاری و مشەختبوونان و ئەڤەیە یا ملەتێ مە ل وێ گاڤا دیرۆكی تووش بوویێ، ئەو گاڤا كو چیڕۆكنڤیسی د ڤێ كورتە چیڕۆكا خوەدا وێنە كری، كو ب ئەگەرێ شەڕی و ترسێ ژ ب كارئینانا چەكێ كێمیایی، خەلك نەچار بوویە بزاڤێ بكت، خوە و زارۆیێن خوە ژ ڤێ گەفا كوژەك رزگار بكت. د كاودانەكی وەسا دژواردا، كو گەفا ژ برسا مرنێ و ترس ژ كوشتنێ ل سەر مرۆڤی، كو ھزرا مرۆڤی دبتە پرتەكا نانی، مرۆڤ گەلەك ژ ساخلەتێن مرۆڤینییێ ژ دەست ددت، لەورا چیڕۆكنڤیسی ب دیمەنەكێ توندوتیژییەكا دژوار دەست ب چیڕۆكا خوە كرییە.

سینەمايا نەورۆز

عبدالرحمن بامەرنی

دهۆك ب ناڤان دهێتە ناسكرنێ، بۆ نموونە ئەگەر تە بڤێت شۆفێرێ تەكسیێ تە بگەهینتە جهەكێ دەستنیشانكری، دڤێت ناڤێ تاخی و كولانەكێ بێژیێ و پرانیا جاران، ئەو كولان ب ناڤێ كەسان هاتینە ناڤكرن و رەنگە ئەڤە ئێك ژ تایبەتمەندیێن دهۆكیان بیت.

هەر ل سەر ڤی قاونی، هەتا نۆكە ژی ناڤێ سینەما نەورۆز دهێتە گوتنێ و بۆ من ب خوە، ئەز گەلەك جهان ب ناڤان دزانم، لێ ئەز نزانم بۆچی ئەو جهە ب وی ناڤی دهێنە ناسكرنێ؟ سینەما نەورۆز ژی ئێك ژ جهێن هەرە بەرنیاسێن بازارێ دهۆكێ یە و یێ ل سەر دەمێ سینەمێ ژیا بیت یان نە،

سەرگێژییێن من/ كورتە چیرۆك

دیاریە بۆ (عسمەت محەمەد بەدەل)

ھێكفرۆش:

چەند شەڤەكە ھەردەما كەفتمە ناڤ نڤینێن خوە، مریشكا مە یا باژێلە دكەفتە سەرێ من و ئەڤە دایكا من گوتی مریشكا مە یا باژێلە بوویی و ھێكێن خوە ل جھەكێ دی دكەت؟! ئەز یێ بوویمە شڤانێ وێ و كا دێ ھێكا خوە ل كیرێ دانیت! جیرانێ مە یێ بۆ دەرمانی ژی مییەك ب سەری ڤە نەمایی، ھندی بێژی یێ جوامێرە و پێشنیارا بازارێ ھێكفرۆشان دامن، ئەز دەستا ژ مریشكێ بەردەم و بۆ دلێ دەیكا خوە، تەبەقەكا ھێكا ژ بازاری بكرم و رۆژێ ھێكەكێ بكەمە دناڤ دەستێن دەیكا خوەدا و مریشك بلا ھەرا باژێلە بیت، ھێكێن ئەو دكەت ژی بلا ھەر بۆ كەسەكێ دی بن، دێ دلێ دەیكا من ژی خۆش بیت و ئەز ژی دێ تێر نڤم.

ل بەراھییێ جیرانێ من یێ مییەك بۆ دەرمانی ژی ب سەریڤە نەمایی، خۆش گوت و من ب یا وی كر. من دەست ژ لێگەریانا مریشكێ بەردان و ل كیرێ باژێلە ببیت، بلا ل وێرێ بیت. ھێكا دناڤ ھێلیڤانكا كیژ مالێ دا بكەت، بلا بۆ بكەت و دو سێ شەڤەكێن ئارام من دناڤ نڤینێن خوەدا دەربازكرن و ڤێجارێ دەیكا من ھات و گێسكێ وێ یێ د دەستیدا و خەو ژ چاڤێن من مالشت، ئەگەر شەرم نەبیت و ڤی تەمەنێ من، چەند گێسكەك ژی ل پاشییا من دان و نە بتنێ خەو چوو، مریشك چوو و دەیكا من ژی دگوریدا نەفرەتان ل وێ رۆژێ دكەت، یا باژێلەبوونا مریشكێ ئێخستییە ستووێ من!

بـابـەتـەك بـۆ دەرچـۆیێن پەیمانگەهـ و زانكۆیان

عەبدولرەحمان بامەرنی

د نوكە دا ب دەهان و سەدان دەرچۆیێن پەیمانگەه و زانكۆیان دهێنە دیتنێ، هەمی ژی ل هیڤیا وێ چەندێ نە بهێنە دامەزراندن و هەر چ جۆرەكێ دامەزراندنێ بیت، رەنگە دێ دەستلێكاربن. ئەڤە ژی مافەكێ رەوایێ هەر كەسەكییە بەرهەمێ رەنجا خوە ببینیت. لێ ئەرێ هەر دەرچۆیەك دڤێت بهێتە دامەزراندن؟ پرسیار ژ ملیاردێرێ ئەمریكی (ئیلۆن ماسك)كرن، ئەرێ تو دەرچۆیێ زانكۆیا هارفۆردی؟ كو ئێك ژ زانكۆیێن هەرە ب ناڤودەنگە ل ئەمریكا، ئیلۆنی گۆتێ نەخێر، لێ دەرچۆیێن ڤێ زانكۆیێ یێن هەین دگەل من كاردكەن. مەبەست ژێ ئەوە، ئەگەر هەر كەسەك ژ مە شیانێن خوە یێن هزری و یێن جەستەیی و ئەوا وی ژ ئەنجامێ خواندنا خوە بدەستڤەئینایی بێخیتە دخزمەتا پێشكەفتنا خوەدا، دێ كارێن باش كەت و ئەز دێ نموونەكێ چمە د ناڤ بابەتێ خوەدا، كو پارچە ڤیدیویەك بوو و چەندین جاران من بەرێخوە دایێ، گەنجەكی عەرەبانكەیەكا خوە ل سەر خشاندنێ د دەستاندا بوو و پیەكێ خوە ددانا سەر و پیێ دی دئێخستە سەر ئەردی و قووناغەكێ دچوو. ئەگەر ئەوا من دوێ پارچە ڤیدیۆیێ دا دیتی بكەمە بابەتەكێ خواندنێ، هەر كەسێ ل ڤی بەشی بنێریت دێ ڤان هزران كەت،

نان/ كورتەچیرۆك

عبدالرحمن بامەرنی

برایێ من یێ بچویك دكرە گری. خویشكا من یا بچویك دكرە گری. برایێ من یێ دی ژی دكرە گری و بابێ من ب ژوور كەفت و برایێ من دا بەر پێھنا و پرچا خویشكا من راكێشا و برایێ من یێ دی خوە ل دەرگەھی دا و تەقیا.

مە ھەمیان نان دڤیا، خوە دەیكا من ژی ل ھیڤیا بابێ من بوو نان ددەستاندا بیت و كەسێ ژمە چ نان ڤێ نەدیت. خویشكا من ب چاڤێن گریڤە گۆت بۆ من نانی و برایێ من یێ ب بەرپێھنا بابێ من كەفتی دا رابیتە ژپێرڤە و ھێشتا پشتا وی راست نەبووی، بابێ من گەھشتێ و پێھنەكا دی و پێھنەكا دی و بابێ من گۆتێ روینە خوارێ ھەی كوڕێ.. و مە ھەمیان گوھێن خوە گرتن و بابێ من گۆت: ئەگەر پرتەكا نانی ژی ھەبا، دا بۆ برایێ وە یێ ل سەر قوونێ ئینم و دەستێ خوە درێژكرە من و گۆتە ھەمیان ھوین ژی …… بزوقنن و ل كوژییەكێ روونشتە خوارێ و سەرێ خوە كرە دناڤ لنگێن خوەرا و ئەم ھەمی بێدەنگ بووین، ب تنێ دایكا من نە بیت.

لێڤەگەرا و گۆت: ئەز تە ب رەش كەم زەلامۆ، ما تە چ ھەیە پێ ب زوقنین و ھەر باش بوو كەسێ ژبلی من ئەڤ ب رەشكرنە ژ دەڤێ دایكا من گولێ نەبووی.

خواندنه‌ك بۆ شعرا (ژیان د مرنێ دا) یا هوزانڤان ھلبین باقر

عبدالرحمن بامەرنی

نڤیسینا ژنان، گەلەك جوداھیا خوە دگەل نڤسینا زەلامەكی ھەیە و ئەگەر مە بڤێت ل سەر قەلەمێ ژنەكێ راوەستین، تایبەتی ژی ئەو قەلەمێ ھەنێ دناڤ كومەلگەھەكێ داخستی دا بیت، داخستی ژ داب و نەریتێن نە گوھور، پێنەڤێت یا ئاسان نابیت ئەم بشێین كودێن وێ نڤیسینێ ڤەكەین، تایبەت ژی ئەگەر ئەو نڤیسنا ھەنێ شعر بیت و مە بۆ ڤێ نڤیسینێ شعرەكا ھەلبەستڤانەكا ژن وەك نموونە وەرگرتییە و بزانین، ئایا تا چ راددە ئەو شییایە وەك ژن، وەك مێ دەربرینێ ژ ھەست و نەستێن خوە بكەت؟ ئەڤا من گوتی د دەمەكیدایە، گەلەك جاران ئەم دبێژین دەما ژن دنڤیسیت، بدیتنا زەلامی دەربرینێ دكەت و ئەگەر دەربرینێ ژ قەلەمێ خوە بكەت وەك قەلەمێ ژنەكێ ژی، یا ب ساناھی نابیت مرۆڤ بزانیت ڤێ ژنێ راستە راست دڤێت چ بێژیت.

بیست دەرهەم، چیرۆك ژ وەلاتێ مەغربێ

حەمید ئەلیوسفی

وەرگێران: عبدالرحمن بامەرنی

نوكە د كومەلگەهیدا تشتەكێ‌ دییە.. یێ‌ بوویە خوادنێ‌ بیست دەرهەمان دبەریكا خوەدا.. دەرازینكا هەژاریێ‌ دەربازكر، هەر وەكو وەزیرا هەماهەنگییێ‌ و خێزانێ‌ گوتییێ‌ و ئەو ژناڤ قوبا پەرلەمانی دەردكەفت.. بەلێ‌ بیردانكا وی نەمایە.. چ خانی نینن.. نەشێت پارێن كرێیا بانەكێ‌ تایبەت بدەت.. د خەیالێدا، چوار حوری لێ‌ د مارەكرینە و چ جوانی ژێ‌ د پەشیت.. هیبوویە نڤستنا ژ دەرڤە.. پارێ‌ كارەبێ‌ نادەت و هەمی گلوپێن كولان و رێكا یێن وینە.. دەما ژ بن دیواری رابوویی، دڤیابا هەمی تشتێن خوە دگەل خوە هلگرتبان.. تشتێن وی گەلەك سڤكن و تا وی راددەی وی پێدڤی ب چانتێ‌ ژی نەبیت.. كێشەییا وی دگەل دەستئاڤێ‌ یە.. دەما ریهـ و خێلی باژێرەكی پرێڤە دبەن،

ئایا مەزاختنا زێدە سەربلندییە یان ھەستكرنە ب كێماسییێ؟!

عبدالرحمن بامەرنی

من وێ رۆژێ گوهێ خوە ددا سمینارەكا (فرناندۆ سافاتیر)، بەحسا رەوشەنبیریێ دكر و مەزاختنا پارەیی. یێ ڤی كەسی ناس نەكەت ژی، ئەو فەیلەسۆف و نڤیسەرەكێ ئیسپانییە و ئەڤا من ژ ئاخفتنا وی وەرگرتی، دبێژیت: «رەوشەنبیریا مرۆڤی چەند یا كێم بیت، ئەو ل بێهنڤەدانان و دەركەفتنان زێدەتر مەزاختنێ دكەت». هەر چەندە مەبەستا وی زێدەتر ئەوبوو، دەما رەوشەنبیریا مرۆڤی یا كێم بیت، مژویلاهیێن مرۆڤی ژی دێ تشتێن زێدە و بێ رامان بن، ئەڤە ژی وەك هەستكرن ب كێماسیەكێ یە، لێ د ناڤ گۆتنێن خوەدا، ڤی نڤیسەری گەلەك تشتێن دی بەحسكرن، كو ب راستی ژی ل سەر مە دگونجن و ئەز هندەكان ناسدكەم، نابێژم نە رەوشەنبیرن، لێ دا بابەت ژ چوارچوڤێ مەزاختنا زێدە دەرنەكەڤیت، دێ بەحسا حالەتەكێ ئێكی ژوانان كەم. ژبەركو دو ناسیارێن وی مەزرەعەیێن خوە هەنە و ل رۆژێن ئەینی یان بێهنڤەدانان، قەستا جهێ خوە دكەن و ئەوی چ جهێن تایبەت نینن، كو ئەز هەست دكەم ئەڤ چەندە ڤالاتییەكێ ل دەف وی دروست دكەت، هەمی ئەینییان خێزانا خوە ل ترومبێلێ سیار دكەت و دەردكەڤیت. دبیت تا ڤێرە تشتەكێ ئاسایی بیت، لێ ل هاتنەڤەیێ یا كرییە نەریتەك، دڤێت شیڤێ ل خورانگەهەكێ بدەتە خێزانێ و ژنوی قەستا مالێ بكەت؟