2025/03/28

كوردینی/ كورتەچیرۆك

عبدالرحمن بامەرنی

چەند چیرۆكێن خوە یێن بەری سەرھلدانێ بۆ مە ڤەدگێران، لێ من زێدەتر حەژ ڤێكر و رویدانێن وێ سەردەمانەكی پیشانددەن، كو ئەو زوردارییە د خەیالا مرۆڤی ژیدا نەبیت. سال وەخت، شەرێ دناڤبەرا عیراقێ و ئیرانێ دا بوو. تەمەنێ وی دبن (18) سالیێ دابوو و ھێشتا ناڤێ وی بۆ سەربازیێ نەھاتبوو. دایكا وی گوتێ كورێ من، بابێ تە یێ چوویە بەر دلوڤانییا خودێ و تو ژی دچییە باژێری بۆ خوە كار دكەی و ئەڤ چێل و گولكە دخانیڤە یێن بوینە بەلا سەرێ مە و ئەم نەشێین ژبەر وان چبكەین، نە دشێین ژ مالێ دەركەڤین، چ سەرەدان بیت نەخوشخانە بیت یان ژی چوونا ناڤ چەم و رەزی بیت و ئەگەر تو بمن بكەی، دێ بەیە مەیدانكا باژێری و ب چ چوو، دێ فرۆشی و پێدڤیێن مالێ بۆ خوە پێكرین و ئەڤێن ژبەر دمینن ژی، بۆ خوە بكە د شولەكیرا.

2025/03/26

عه‌بدولره‌حمان بامه‌رنی بۆ گۆڤارا پێنگاڤ: من گه‌له‌ك خواندنێن ره‌خنه‌یی دایه‌ به‌رهه‌مێن نڤیسه‌رێن ده‌ڤه‌رێ

دیدار: هه‌لز عه‌لی سه‌لیم

ره‌وشه‌نبیرێ كورد عه‌بدولره‌حمان بامه‌رنی، ل سالا 1970 ل بامه‌رنێ هاتیه‌ سه‌ر دونیایێ و ل ژیێ (17) سالیێ ئێكه‌م به‌رهه‌مێ خۆ د رۆژناما هاوكاری دا به‌لاڤه‌ كریه‌ و پشتی هینگێ كاروانێ وی دگه‌ل نڤیسینێ ده‌ستپێكرییه‌ و هه‌تا نۆكه‌ (23) په‌رتووكێن چاپكری هه‌نه‌.
پێنگاڤ: ئه‌گه‌ر بێژینه‌ ته‌ (عه‌بدولره‌حمان بامه‌رنی) كی یه‌؟
بامه‌رنی: ده‌ما ته‌ ناسناڤێ من گۆتی، مه‌به‌ستا ته‌ ئه‌ز وه‌ك نڤیسه‌ر یان رۆژنامه‌ڤان و ئه‌ز دێ بۆ ته‌ به‌حس كه‌م. ل سالا 1970 ل بامه‌رنێ ئه‌ز هاتیمه‌ سه‌ر دونیایێ و ل ژیێ (17) سالیێ، ئێكه‌م به‌رهه‌مێ من د رۆژناما هاوكاری دا به‌لاڤبوویه‌ و پشتی هینگێ كاروانێ من دگه‌ل نڤیسینێ ده‌ستپێكرییه‌ و هه‌تا نۆكه‌ من (23) په‌رتووكێن چاپكری هه‌نه‌ و ژبلی ئه‌ڤێن د رێزێ دا و خۆ ل ده‌رفه‌ته‌كێ دگرن كو بهێنه‌ چاپكرن. ئه‌گه‌ر به‌حسا وان رۆژنامه‌ و گۆڤاران بكه‌م یێن من بابه‌ت تێدا بلاڤكرین، تا نوكه‌ من د (78) رۆژنامه‌ كوڤارێن كوردی دا به‌رهه‌م به‌لاڤه‌كرینه‌

سوحبەتا من و جیرانێ من

عبدالرحمن بامەرنی

ئێڤاریێن رەمەزانێ، چوونا نانی خەما منە و ئەز یێ بوویمە پێ سڤكێ مالێ. مە جیرانەكێ ھەی، ئەم پێكڤە دكەینە پیاسە و نانێ خوە ژی دئینین و بەحسێ دنیایێ ژی دكەین. جیرانێ من پتریا ژیێ خوە ل بەغدا یێ دەرباز كری و مە ژنەك دیت زەرفەكێ شەكرۆكا ددەستیدا بوو، لێ مە چ زارۆك ل رەخێن وێ نەدیتن و جیرانێ من بەرێخوەدا من، گوت: "سەیدایێ بامەرنی تو دیمەنێ ڤێ ژنێ چاوان دبینی، ئەز كەنیا زارۆكان ل رەخێن وێ نابینم؟" جیرانێ من راست دگوت، مە چ زارۆك ل دوورێن وێ نەدیتن و لێ ئەم حەزبكەین یان نە، كەنیا زارۆكان دێ ھەر یا بەردەوام بیت، لێ بتنێ ژییێ مەیێ دەرباز دبیت و كەس نەشێت بەرسینگا گوھورینان بگریت. من گوتێ: دا ھندەكێ بەحسێ زارۆكینییێ و رەمەزانێن جاران بۆ تە بكەم، ل گوندێ ئەز لێ،

پیڤەرێ جوانییێ د کەڤلۆژانکێ (جانگۆری)یێ بامەرنیدا

یوسف صفار

پیڤەرێ جوانییێ بۆ چیرۆکا جانگۆری یا چیرۆکنڤیس (عبدالرحمن بامەرنی)، ئەوا د گۆڤارا پەیڤ یا ژمارە 95ێدا بەلاڤبووی، هەبوونێن کارلێکەری و کارتێکەری ژلایێ پیڤەرێن جوانییێڤە، وەکۆ سەمتەکا تیورا وەرگری ل سەر چەندین بنەمایێن هویر یێن کارکرنێ هاتییە دارشتن. دێ هەولدەین چەند و چەوانی و بنەمایێن ئەڤی لایەنی د کەڤلۆژانکێ ئەڤێ چیرۆكێدا لڤینن، ئەڤی شێوەیێ لڤاندنێ دێ دناخێ جانگۆریدا ئاڤاکەین.
پەیام:
پەیام ژ بنەمایێن پیڤەرێن جوانییێ یە، ئەو هەبوون و ژیوارییا خۆ وەکو بنەما و کارئێخستنا تیورا وەرگرتنێ، وەکو گشتگیری ل وەرگری هەمبێز دکەت. لدور ئەڤێ پەیامێ، وەکو پەیام چیرۆكنڤیس دبێژیت: ((ئەڤ كۆلانەیە! نەخێر دبیت یا دی بیت، ما كی دزانیت، كۆلانێن ڤی تاخی ھەمی ب ئێكڤەدچن.

ئادارا كوردان

عبدالرحمن بامەڕنی

هەیڤا ئادارێ بۆ كوردان گرنگیا خوە یا تایبەت هەیە، چ ئەڤ گرنگییە بۆ رۆژێن خۆش بزڤریت، وەكی نەوروزێ و سەرھلدانێ و چ ژی بۆ رۆژێن نەخۆش بزڤریت، وەكی كیمیا بارانكرنا هەلەبچە و كوچا ملیونی. لێ پرسیار لڤێرە ئەڤەیە، كورد چەند شیاینە مفای ژڤێ هەیڤێ وەربگرن، ئەڤ هەیڤا هەمی ب ئادارا كوردان ناڤدكەن؟ دا ھندەك هەلسەنگاندنێ بكەین و ژ سەرھلدانێ دەستپێبكەین، ئایا سەرھلدانێ شیا ئارمانجا خوە ب پێكیت؟ ئەگەر بەرسڤا مە نەخێر بیت، رەنگە بێوژدانی بیت، ژبەركو ئەم نۆكە خودان پەرلەمان و حكومەت و هەرێمەكا سەربەخۆینە و ئەگەر بەرسڤا مە بەلێ ژی بیت،

بـەرنـامەیێن تیڤیێ و خۆشیا جـاران

عبدالرحمن بامەرنی

هندی بەرنامەیێن تیڤییێ و كەنالێن ئەسمانی و یێن عەردی یێن مشە بووین، مرۆڤ نزانیت دێ بەرێ خوە دەتە چ؟ ئەڤا ئەز بەحس دكەم بۆ وان كەسان یێن حەژ بەرێخوەدانا تیڤییێ دكەن و ئەڤە ژبلی ئەڤێن خوە دگەل ئەنترنێتێ دگونجینن، تۆڕێن جڤاكی تێكڤەددەن و ژبلی ئەڤێن دچنە سەر یۆتیۆبی و مالپەرێن تایبەتێن فلما و درامایان و بەلگە فلمان و بەرنامەیێن هونەری و.. هتد و دێ گەلەك جاران چەند خەلەكان پێكڤە ل سەر ئێك تەماشاكەن. ئەگەر ڤێ گوهۆرینا هەنێ ل گەل ژیێ خوە بەراورد بكەم، ئەز بەحسا خوە بكەم وەك نموونە، دێ بینی وەكی بابەلیسكەكێ دەما ژ نشكەكێ ڤە رادبیت و هەر تشتێ بكەڤیتە بەر سینگا وێ دگەل خوە رادكەت و بۆ بەر ب كیڤە؟

خواندنەك بۆ كورتە چیڕۆكا «باگوردانێ مە»* یا شیان كانیساركی

عبدالرحمن بامەرنی

د چیرۆكا «باگوردانێ مە»دا، شیان كانیساركی مە دبەتە دناڤ حالەتەكیدا، كو تێدا مەیێ خواندەڤان پشكداری خەمەكا خوە دكەت و دبێژیتە مە، ئەو خەریبی و بەرزەبوونا ئەز دناڤدا دژیم، ژ تاقەتا من مەزنترە و حەز دكەت برێكا ڤەگێڕانا چیڕۆكەكێ ژبیرهاتنێن خوە، وێ خەمێ ل سەر ملێن مە یێن خواندەڤان ژی پارڤە بكەت. چیڕۆك ب زمانەكێ سادە و راستەوخۆ هاتیە نڤیسین، ئەڤ شێوازێ هەنێ ژی ب ڤەگێڕانا ئاشكەرا دهێتە ناسكرنێ و ئەڤ هویردەكاریێن نڤیسەر پەنایێ دبەتە بەر، مەبەست ژێ ئازراندنا هەستێن خواندەڤاییە. چیڕۆك دیمەنەكی ژ ژیانا گوندان پیشانددەت، وەرز زڤستانە، ل زڤستانێن گوندان ژی بەفر ب چوكان دكەڤیت، باران دلۆڤانییێ ب كەسێ نابەت، تایبەت ئەو خانیێن ژ هەژاریێ و نەداریێ باش نەهاتینە دروستكرن و بان دلۆپان بكەت یان ژی د مالەكێدا كەسەك نەبیت قەستا سەربانی بكەت، بەفرێ ڕامالیت و بانی كا بكەت و دەستكێ باگوردانێ بێخیتێ و بگێڕیت.

جگارەكێشەكی تاك بكەن

عبدالرحمن بامەرنی

سۆشیال میدیایێ تایبەتمەندی یێن دروستكرین و سەرە ناڤێ بابەتێ من ژی هەمان تشتە، بتنێ ستێركا من ل جگارەكێشانە و نە هەمیان ژی، لێ بلا چ تشتەكێ دەستنیشانكری نەبیت و بۆ زانین، ئەز دژی جگارەكێشانێ نینم و ئەگەر بێژنە من مفایێن جگارەكێشانێ زێدەترن یان یێن نەكێشانێ؟ ئەز دێ بێژم جگارەكێشانێ و لێ ل سالا 1998ێ من جگارە نێزیكی دەڤێ خوە نەكریە و ئەز یێ پەشیمان ژی نینم.

چێكرنا دابونەریتان یان ژی ژناڤبرنا وان؟

عبدالرحمن بامەرنی
ل گەل دەمی و ل گەل بۆرینا سال و دەمان، ل گەل گوهۆرینا بارۆدوخێ ژیانێ و د گەل ڤێ لێهمشتا ئەنترنێتێ و سۆشیال میدیایێ دگەل خوە ئینایی، گوهۆرین ب سەر گەلەك تشتان دا هاتن، ژ وان ژی دابونەریت. دەما ئەم بەحسا دابونەریتان ژی دكەین، ئەم بەحسا هەر تشتی دكەین یێ گرێدایی پەیوەندیێن جڤاكی و پێشوەخت خەلك رێورەسمێن وێ دزانیت و ئەز دێ بابەتێ خوە كورتكەمە سەر شاهی و داوەتان. هەر چەندە شاهی و داوەت گرێدایی حالخۆشییا هەر كەسەكینە و د بەرێدا دگۆتن فلان كەسی وەك نموونە داوەتەك گێڕا نە سەرێ دیار و نەبنێ دیار. مەبەستا وان هندی یا بۆش بوو و سەرداوەتی گەلەك بوون. ئەڤا من مەبەست پێ هەی، داوەتان هندەك رێورەسمێن خوە یێن تایبەت هەبوون و خەلكی پێگیری پێدكرن، ل رۆژا داویێ ژی سەر سبەحی هەبوو، هەر ئێكی ل دویڤ نێزیكیا خوە بۆ زاڤایی، ل دویڤ پێچێبوونا خوە سبەحی بۆ زاڤای و بیكێ دبرن و سەرسبەحیێ گرنگییا خوە بۆ بهێزكرنا پەیوەندیێن خێزانێ هەبوون و دیسا بارسڤیەك بوو ژبۆ مالا زاڤایی.

خواندنەك بۆ رۆمانا سمویێ‌ باپیر یا نڤیسەر عەبدورحمان بامەرنی

مسته‌فا عه‌بدورحمان ئه‌ره‌دنى
مێژوويا رودانان:(1916 -1929)، جهـ: گوندێ‌ باسا – پارێزگەها سێرتێ‌- كوردستانا باكور. جورێ‌ تاوانێ‌: كومكۆژی. نەتەوەیێن بەر كومكۆژیێ‌ كەفتین:( ئەرمەن وكوردێن ئێزدی)،بەلێ‌ رۆمان كومكۆژیا ئێزدیان بتنێ‌ ب خۆڤە دگریت. هژمارا قوربانیا: (380) كەس بتنێ‌ كوردێن ئێزدی. ناڤەرۆكا رۆمانێ‌: ڤەگێرانا روودان ورزگاركرنا رەڤاندیێن ئێزدی.