یوسف مەحمەداوی
وه‌رگێران: عبدالرحمن بامه‌رنی
بیرهاتن مە ڤەدگەریننە هزارا دیمەنان، كو پێدڤی ملیونا چاڤكێن كامیرایە بۆ بەلگەكرنا وان، دەما تو دزڤرییە بەرەڤ سالێن شەری د ناڤەراستا (گەراجا نەهزە)دا یان ژی ویستگەها گەشتكرنا ئێكێ بەرەڤ چەپەر و بەرۆكێن شەریڤە، ئەو وێنێ دشیاندا نەبیت ژ هزرا مرۆڤی دوور كەڤیت، وێنێ وان كەسێن ژ نەچارییا خوە ژ گەنجێن مە یێن سەرباز و ئەو یێ قەرەسوكانێ ل سەر سیاربوونا پاسا ژ جورێ (ریم) دكەن، دا بشێن جهێ خوە ل سەر كورسییا وێ ئوتومبێلێ بكەن، ئەڤا دێ وان بەرەڤ جهەكێ نەدیارڤە دبەت.
جوانكاریا فروشیارێن چایێ
ئەز لدەف ئێك ژ كوشكێن بچووك راوەستیام، ل بەر دەروكێ ئێك ژ خوارنگەهێن (نەهزە)، من فر ل چایا خوە ددان و دگەل هلكێشانا قورمەكێ مەزن ژ جگارا خوە و ئەز یێ هەولێن رەڤینێ ژ تەحلاتییا سەرەدەمێ خوە دكەم، بەرەڤ سەردەمەكێ نەخوشتر، سەردەمەكێ لبیرا من، سەرەرای دەربازبوونا دەهان سالان، لێ هەر وەكو ل دوهی ئەو روودای، دیمەنێ فروشیارێن چایێ و نانی دگەل (گێمەر)ی و ئەوان بەریكانێ ل سەر جوانكرنا خوە دكرن، بۆ راكێشانا زێدەترین سەربازان ئەڤێن ب زوری بەرەڤ شەرەكیڤە دبرن و نە بۆ وان و نە وەلاتێ وان هیچ دەستكەفتەك تێدا نە، یا سەیر ژی سەرەرای نەخوشی و دووركەفتن ژ خێزانێ و هەڤژینێ و خوشتڤیێ، بەلێ مە هەمی ژبیر دكرن و مە دان و ستاندنێن عەشقەكا بێگونەهـ دگەل فروشیارێن بمە دكەیف خوەش دكر یان یا راستی ب دینارێن مە دكەیف خوەش بوون، ئەڤێن بەرامبەری خوارن و ڤەخوارنێن خوە مە ددانە وان. هەر ئێكێ ژوان باش دزانی ژی ئەڤ كەسێ لدەف وان روونشتی و چانتا وی برەخڤە، دبیت نە ڤەگەریتەڤە و رەنگە چ جارەكێن دی نە كەڤیتە بەرچاڤێن وێڤە. باش بیرا من دهێت دگەل هەبوونا خودانێن كولاڤێن (بێریێن) سوور (ئینزیبات)، چاوان سەربازان خوە د هاڤێژتنە دناڤ پاسێدا و خوە د پەنجەرێن پاسێ ژیرا، بتنێ دا جهەكی بۆ خوە بۆ گەشتەكا كو رەنگە زێدەتری ژ نەهـ دەمژمێران ڤەكێشیت بگریت، كو من بخوە گەشت بۆ دووماهییا باشوری یان باكوری كرییە، ئەگەر چانس دگەل تە نەبوو و جهێ روونشتنێ ل سەر چ كورسییان بدەست تە نەكەفتن، تو دا نەچار بی ژ پێرڤە راوەستی یان ژی دناڤ راخستا پاسێدا یان دا قایشا (ریبات)ا خوە ژ پشتا خوە ڤەكەی و ب دو كورسیانڤە، وەك جولااندكێ گرێدەی و دا گەشتا خوە كەی و ل سەر روینی و ئەڤە ژبلی خرە خرا ئەڤێن د خەو دچوون و ئەوان خەون ددیتن، دێ چاوان ژ شەرێن سەدامی رزگار بن.
بیردانكا گورستانێ
ل بەر دەروكێ گورەپانا ئێكێ، دا (ئەبو حسێن)ی بینی و سەرەرای كو تەمەنێ وێ ژ شەش دەهكان دەرباز ببوو ژی، بەلێ ئەو ل بەر عەرەبانكا خوە بۆ ئەڤا تژی ژ جورێن جگارە و توفك و چەرەزاتان، زمان حالێ وی ژی ل بەر وێ عەرەبانكێ، كو هەر جار گازی دكر (للرزقی ئەحكام)، بەلێ زمانێ بیرهاتنێن وی ل سەر ڤێ گەراجێ ئەڤە بوون ــ و ئەوی ل چایخانەكا بەرامبەری وێ كاردكر ـــ:ئەڤ هەمی عەردێ ئەڤ گەراجە و جهە ل سەر هاتینە ئاڤاكرن، ژ خوارنگەهـ و ئەڤ تشتێن دی، ژ گورستانەكا جوهییان پێكدهات، پاشی بۆ دەڤەرا (حەبیبیە) هاتە ڤەگوهاستن، پشتی كو حكومەتا عیراقی پشتی هاتنا بەعسییان دەست ب سەردا گرتی یان كو پشتی سالێن شێستان و دەست پێكا سالێن حەفتێیان ژ چەرخێ دەرباز بووی، تەئكید ژی ل سەر ئاخفتنا خوە كر، كو ئەو عەرد مولكدارییا بازرگانەكێ جوهی بوو و ناڤێ وی ژی (دانیال) بوو و دگەل ملیون دینارێن عیراقی، وەك خو بەخش پێشكێش كربوون، كو مەزنترین گورستان ل عیراقێ بۆ پێكهاتەییا وی ل سەر بهێتە ئاڤاكرنێ.
بەلێ حكومەتێ دەست ب سەردا گرت و ئەڤ گەراجە ل سەر ئاڤاكر و ئەڤە ژی ل سەر دەمێ دەستهەلاتا (ئەحمەد حەسەن بەكر)ی بوو، تەئكید ژی ل سەر ئاخفتنا خوە كر كو وی ئەڤ چەندە ب هەردو چاڤێن خوە دیتییە، چاوان ماكینێن هلكولانێ هاتن و ئەو گور راكرن و بۆ بكارئینانا وان تا (شەفەل) ژی بۆ هلكولانێ و راكرنێ بكار دئینان، ژبەركو گورێن جوهییان ب كونكریتی دهاتنە دروستكرن، ئەڤە ژی ژ ترسا كو گورێن وان ژ لایێ دزیكەرانڤە بهێنە هلكولان و شەلاندن، كو بیر و باوەرێن وان دەما جوهی مرییێن خوە ڤەدشێرن، ئەو هندەك زێر و تشتێن دەگمەن و ب بها دكەنە دناڤ گوریدا، ئەڤێن د ساخیا خوەدا وی مری، گەلەك حەژێدكرن.
(ئەبو حسێن)ی زێدەتر باسێ بیرهاتنێن ڤێ گورستانێ كرن و گوتی، ب دروستاهی ل سالا 1957ێ ب تەمامی ئەڤ گورستانە هاتیە راكرن و گورێن وێ ژی بۆ دەڤەرا (حەبیبیە) ل تەنشت (شقێن ئاكنجیبوونێ) هاتینە ڤەگوهاستن، پشتی هینگێ ژی بۆ گەراجا راوەستیانا ئوتومبێلان، ژوان جورێن ئوتومبێلێن ل وی دەمی ل ڤێ گەراجێ د راوەستان ژی، وەك (نیرن و ڤولڤو و دك نەجەف و شوفەر یا داری) و دیسان ئوتومبێلێن بچووك ژ مودێلێن كەڤن.
دروستكەرێن شەری
پشتی دان و ستاندنێن من و (ئەبو حسێن)ی ب دووماهی هاتین، پسیارەكا مەزن خوە ل سەر مێزا پسیاركرنێ راستە رێ كر و نە وەك تەئكیدی هەر چنە بیت، ئەو ژی: ئایا رژێما بەعسا شوفێنی ل سالێن حەفتێییان ژ چەرخێ دەرباز بووی دزانی كو ئەڤ گەراجە، كو ژ گورستانەكێ پێك دهات، دێ رۆژەكێ ژ رۆژان بۆ دەستپێكا مرنا گەنجێن مە دناڤ ئاشێن شەریدا هێتە ڤەگوهاستن؟ هەر وەكو وان سەر هشێن ژ دروستكەرێن شەری دزانی كو دێ (نەهزە)، ل رۆژەكێ ژ رۆژان بۆ گەنجێن مە بیتە دەستپێكا تاریاتیەكێ و ئەو دێ بەرەڤ چەپەرێن ب درێژاهییا سنوری هاتینە رێزكرن، هێنە ڤەگوهاستن! لڤێرە ب باشی بیرا من دهێت، چاوان حەشامەتێن ئەڤ كەسێن جل و بەرگێن رەنگێ خاكی لبەر، بەریكانە دكرن دا زوی خوە ب كاروانێن مرنێ را بگەهینن و لێ سیار ببن، ئەڤێن ئەو بەرەڤ سنورێ (میسان) ڤە دبرن و حەشامەتەكا دییا سەربازان بەرەڤ كاروانێ (بەسرە) و هوسان حەشامەتەكا دی یا سەربازان، بەرەڤ كاروانێ (سولەیمانیێ) ڤە و هەمی ژی ئەو حەشامەت بوون، كو ژ گەنجێن عیراقی پێك دهاتن و خەونێن وان تژی ژیان بوون ژ بۆ ئایندەی و نەك مرنێ و لێ ئەو ژ تیمێن (سێدارەدانێ) د ترسییان، ئەڤێن خوە دناڤ كولانكاندا و ل پشت دیواران ڤەدشارتن و دیسان ژ وێنێ تابووتەكێ، كو ل سەر هاتبیتە نڤیساندن (خایین)، ئەو بەرەڤ مرنێڤە دچوون، ئەڤە نە هەلبژارتنا وان بوو، بەلكو دورهێلەك بوو و ل سەر وان هاتبوو فەرز كرن و ژ نەچاریێ، كو (پەیڤا شەهید و ئوتومبێلەكا تویوتا و كوژمەكێ پارەی) بۆ خێزانێن وان مسوگەر بیت، گەلەك باشترە ژ پەیڤا خایین و نەچاركرنا خێزانێن وان، كو بهایێ وان گوللا بدەن، ئەڤێن ل سینگێ وان دهێنە رەشاندن و پێ دهێنە كوشتن.
بەلێ ئەوان پێش وەخت دزانی و پلان ژی دانابوو، كو ئەڤ گەراجە دێ بیتە درێژەپێدانا وێ گورستانێ، ژبەر هندێ كەڤلێ دەستهەلاتا (ئزرائیلی) لخوە كرن، بۆ دزینا تەمەنێ گەنجان و گیانێ وان و ئەو جهـ و سەردەم یێن وان كوشتاران، كو تا نوكە ئەم بهایێ وان ددەین و بەرهەمێ وێ چاندنێ و نەڤیانا وێ یا زەر د چنین.
تایبەتە ب پارێزگەهێن شەریڤە
(كازم شاوی)، كاركەرە ل گەراجی دیار كر كو ئەڤ گەراجە یێ هاتیە ئاڤاكرن و هەر وەكو بۆ گەشتكرنێ بۆ پارێزگەهێن دی هاتیە دروستكرن، ئەڤێن د سەردەمێ شەریدا و بەروكێن شەری لێهەین، كو ئەو دەست پێكەك بوو ژ بۆ پارێزگەهێن (بەسرە و میسان و واست و سولەیمانیە و دیالا و ئەربیل و دهوك) و هەمی ژی هەڤ سنورن دگەل ئیرانێ، د دەمەكیدا گەراجێ عەلاوی حلە، بۆ دەڤەرێن ئارام هاتبوونە تەرخانكرن، ئەڤێن چ سنور دگەل ئیرانێ لێ نەبن، وەك (مووسل و رومادی و سەلاحەددین و نەجەف و بابل و كەربەلا و دیوانیە و سەماوە)، بەلێ ئەڤ جهە (نەهزە)، د شەرێ عیراقێ و ئیرانێدا یان ژی د داگیركرنا كوەیتێ دا، دەستپێكا چوونا شەركەران بوو، ژ بۆ بەرۆكێن شەری، بوویە دێ بینی د بیردانكا پرانیا هاولاتییاندا مایە، ئەڤێن خوشتڤیێن خوە دڤان شەراندا بەرزە كرین، كو جهەكێ نەفرەت لێكریێ شەرانە و دەردەسەریێن وێ، بوویە ئەم سەیر دمینین كو ئەڤ جهە بەری نوكە ژ گورستانەكێ پێك دهات، پاشی بۆ ڤەگوهێزەكی لێهات، دا كورێن مە بەرەڤ گورەپانێن مرنێڤە ببەن و دا كو بەروكێن شەری بۆ وان ببنە گورستان، هەر ئەڤە یە ژی مە بەرەڤ پسیارەكێ ڤە دبەت، ئەو ژی: ئەو چ نهێنییە دناڤبەرا گورستانێ و گەراجێدا؟ شوفێر (عەلی جەبارە)ی گوت، گورەپانا (نەهزە) چوویە د مێشكێ هەمی كەساندا و ئەو بوویە نمونێ مەزنترین دەردەسەریێن هاولاتیێ عیراقی، تایبەت ئەڤێن دگەلدا ژیاین، بوویە دێ بینی پرانیا شوفێران و تا نەفەران ژی دەما ئوتومبێل وان ژ ڤی جهی ڤەدگوهێزیت، ئەو ئایاتێن قورئانێ بخوەڤە دخوینن و سلاڤان ددەنە سەر گیانێ پێغەمبەری (س)، تا كو ب سەلامەتی بگەهنە وان جهێن وان بڤێت بگەهنێ، ئەڤە لدویڤ گوتنا وی و ئەوا (جەبارە) گوتی (ئەم باوەر دكەین)، بەلگەیە ل سەر هەبوونا ترسەكا نە راگەهاندی د دلێ هاولاتییاندا ل سەر ڤی جهی، كو نەفرەتییا وێ چ ژ چەپەرێن مرنێ كێمتر نینە.
درۆژناما (صباح كوردستان) ژماره 107 دا بلاڤ بوويه.
ليست هناك تعليقات:
إرسال تعليق