2011/04/13

نڤیسین ب قه‌له‌مىَ حبرى


عبدالرحمن بامه‌رنى

عه‌قلیه‌ت

لبیرامنه‌، دنڤیسنه‌كا خو دا من ئاماژه‌ بوىَ چه‌ندىَ دا بو، مه‌ پشتى سه‌رهلدانىَ  ب عه‌قلیه‌تا چیایى ریَبه‌رییا خوه‌ دكر و ژ وىَ عه‌قلیه‌تىَ ژى، ئه‌م نه‌شیاین خوه‌ زوى دگه‌ل دورهیَلى بگونجینین. ئه‌گه‌ر نوكه‌ ژى ئه‌م به‌راوردیه‌كىَ دگه‌ل عه‌قلیه‌تا به‌رى سه‌رهلدانىَ و پشتى سه‌رهلدانىَ دا بكه‌ین، ئه‌گه‌ر دروستتر بیَژین به‌راوردیه‌كىَ دگه‌ل عه‌قلیه‌تا ئه‌وا ئه‌م ژ باب و باپیریَن خوه‌ و ژ كه‌لتور و ره‌وشت و تیتالیَن خوه‌ فیَربوینىَ، دگه‌ل ئه‌ڤا نوكه‌ ئه‌م دپیَشكه‌تنا نوكه‌ جیهان گه‌هشتیىَ دا دبكه‌ین، كو كه‌نالیَن عه‌سمانى جیهان بچویك كریه‌ و ئینایه‌ دهه‌مى خانییان ڤه‌. ئه‌نترنیَت، كو دئیَك سات دا تو دشیَى روژهه‌لات و روژئاڤاییَن جیهانىَ بگه‌هینیه‌ ئیَك. ئه‌م دىَ دوو دورهیَلیَن ژ ئیَك جودا هه‌مبیَزكه‌ین، ئه‌م دناڤبه‌را هه‌ردوان ژى دا دهلاویستى نه‌ و ئه‌م نه‌شیاینه‌ ئه‌وا لده‌ف مه‌ هه‌ى، خوه‌ ژىَ رزگار بكه‌ین. نه‌ ئه‌م دشیَین ئه‌وا هه‌ى ژى خوه‌ دگه‌ل دا بگونجینین! ژ ڤىَ هه‌ڤكیَشه‌یىَ ژى، ئه‌م بترس ل هه‌ردوو حاله‌تان دنیَرین. ئه‌م هزر دكه‌ین، ئه‌گه‌ر مه‌ خوه‌ ژ رابردویىَ خوه‌ ڤه‌هیَلا، ئه‌ڤه‌ مه‌ كه‌سایه‌تى و ره‌وشت و تیتال و باوه‌ریا خوه‌ هه‌مى ژ ده‌ست دا، ئه‌گه‌ر مه‌ خوه‌ دگه‌ل دورهیَلى ژى گونجاند و ئه‌م تیَدا سه‌رنه‌كه‌فتین، ترسا مه‌ ئه‌م ببینه‌ پیَترانك و هینگىَ ترسا مه‌ ژ وىَ چه‌ندىَ په‌یدا بیت، ئه‌م دوباره‌ نه‌شیَین خوه‌ دگه‌ل رابردویىَ خوه‌ بگونجینین ڤه‌.

ترس و باوه‌رینه‌بون بخو و په‌یدابونا هه‌ڤدژیىَ دده‌رونىَ هه‌ر كه‌سى دا یه‌؟! چ ئه‌و كه‌س دگه‌ل رابردویىَ خوه‌ و پاشماوىَ خوه‌ یىَ هزرى بژیت، چ ئه‌ڤ كه‌سیَن حه‌زا خو گوهرینىَ هه‌ین. هه‌ردوو د بازنه‌یه‌كىَ داخستى دا دئالوزن و دئیَك ده‌مدا دبنه‌ چاڤدیَریَن ئیَك و د ئه‌نجامدا هه‌ردوو دبنه‌ مشه‌خوور یان كو هه‌ڤدژییا دده‌رونىَ وان دا هیَشتا زال، ناهیَلیت كه‌سیَن به‌هره‌مه‌ند په‌یدا ببن.

نڤیسه‌ر

تشتىَ ژ هه‌میا پتر نڤیسه‌رى ئالوز دكه‌ت، ده‌ما ده‌ست دده‌ته‌ هه‌ر نڤیسینه‌كىَ پسیار دكه‌ت كا خانده‌ڤایىَ وى كیه‌؟ ئایا ئه‌وىَ بو دنڤیسیت ره‌وشه‌نبیرن، سیاسى نه‌، قوتابى نه‌، ریَڤه‌به‌ریَن دام و ده‌زگه‌ها و فه‌رمانبه‌رن یان ژى هاولاتینه‌ و ئه‌گه‌ر هاولاتى ژى بن ئه‌و چ ته‌خیَن جڤاكه‌ نه‌، مه‌زن، گه‌نج، سنیَله‌ یان ژى كابانییَن ناڤ مالىَ نه‌. ئه‌گه‌ر ئه‌ڤه‌ هه‌مى ژى به‌شدار بن دخواندنىَ دا، ریَژا هه‌ر ته‌خه‌كىَ ژىَ چه‌نده‌ كو دشیَن مفاى یان تامىَ ژ نڤیسینا وى وه‌ربگرن. ئه‌ڤ ئالوزیه‌ نه‌ بتنىَ یا نڤیسه‌رى یان روژنامه‌نڤیسى یان هونه‌رمه‌ندى یه‌، به‌لكو یا خودان هه‌مى كار و پیشه‌ییانه‌، ئه‌گه‌ر ژى بو ئیَك خال ڤه‌دگه‌رن، ئه‌و ژى مه‌ بسپورى و تایبه‌تمه‌ندى په‌یدا نه‌كریه‌. كوردان ژى ژ میَژه‌ گوتیه‌ (نانى بده‌ف نان پیَژى)، یان كو ئه‌ڤا ل سه‌رى بتنىَ ژبو وىَ چه‌ندىَ یه‌ ئه‌گه‌ر كه‌سانه‌ك بیَژیت، تو د چ بوار دا دنڤیسى و ته‌ تایبه‌تمه‌ندى د چدا هه‌یه‌، دا بیَژمىَ ژبه‌ركو بابه‌ت و ڤه‌كولینیَن مه‌ ییَن جڤاكى، نامیَن كولیژا و ماسته‌رىَ و خاندنیَن بلند كار پیَناهیَته‌ كرن و مه‌ كه‌سیَن تایبه‌تمه‌ند نه‌بوینه‌ بڤاڤارتنا كاران راببن! هینگىَ دىَ روژنامه‌نڤیس جهىَ ڤه‌كوله‌رىَ جڤاكى گریت و نوژدار دىَ بیته‌ سیاسى و سیاسى دىَ بیته‌ به‌رپرس و خودانىَ بریارىَ و هه‌مى تشت دىَ ئالوز بن، هینگىَ نڤیسه‌ر ژى نه‌چار دبیت ڤالاتیان تژى بكه‌ت، تژیكرنا ڤالاتیان ژى دىَ په‌رتوكیَن وى ل سه‌ر ره‌فاتكیَن په‌رتوكخانا مینه‌ توز گرتى.

بو میَیه‌كىَ

ژبلىَ میَیه‌كىَ، نزانم بیَژم خانم یان خاتین یان ژن یان ئافره‌ت، ناڤىَ ته‌ هه‌ر چ بیت و تو ب چ بهیَیه‌ گازیكرن، من ویَنه‌یىَ ته‌ یىَ دسه‌رىَ خوه‌ دا هه‌ى و تو گه‌له‌ك یا نازكى و ژ وىَ نازكیىَ شاعر بته‌ دبیَژن و هونه‌رمه‌ند ته‌ ویَنه‌ دكه‌ن، دكه‌نه‌ تابلو و شانو و ستران و شاعر ژى ویَنه‌ییان ب په‌سنا ته‌ دئافرینن. ل به‌راهیىَ تو ژ خه‌یاله‌كىَ په‌یدا ببوى و تو یا دبیه‌ په‌یڤ و ئه‌ز هه‌مى تشتىَ خوه‌ ژ په‌یڤان ده‌ست پیَدكه‌م، ژ په‌یڤىَ ژى تو دبى و گه‌ریانیَن من دبن، نڤیسینیَن من دبن، جوانى و گه‌شبینى و روناهى و ویَنه‌ و تابلو دبن. په‌یڤ ژى هه‌مى تشته‌كى دكه‌نه‌ راستى، بگره‌ ل ده‌ستپیَكىَ په‌قینا ئیَكىَ په‌یدابویه‌ و ژ ئه‌گه‌رىَ وىَ په‌قینىَ عه‌رد په‌یدا بویه‌ و ژ عه‌ردى ژى ئاده‌م په‌یدا بویه‌ و پىَ ته‌ ب پىَ وی ڤه‌ عه‌رد ماچى كریه‌، ماچكرنا ته‌ و ژ میَیاتیا ته‌، چیا و سیلاڤ و گول و بالنده‌ په‌یدا بوینه‌ و ژ وىَ جوانیىَ ژى بتنىَ ته‌ یا خو راگرتى و تو دكه‌ڤیه‌ سه‌ر به‌رپه‌ران و دهیَیه‌ ئه‌رشیفكرن. تو ژ په‌یڤىَ یا بوى و ب فرچه‌ى یا هاتیه‌ ویَنه‌كرن و ب ئاوازیَن بالنده‌یان هاتیه‌ ستراندن و تو دىَ هه‌بونا خوه‌ دبرسقینا ستیَران دا راگرى و حه‌ژیَكه‌ریَن پیاسیَن دریَژ و عاشقیَن هه‌یڤىَ، دىَ هه‌بونا ته‌ بلند نرخینن.

سنعه‌تكارى

تشتىَ هه‌ر ژ بچویكاتیىَ مروڤ دگه‌ل دا مه‌زن دبیت و دبیته‌ كلیلا سه‌ركه‌تنا مروڤى هه‌ر كه‌سه‌ك خودانىَ ژیانا خو یا تایبه‌ته‌، ژیانا تایبه‌ت ژى برامانا هه‌ر كه‌سه‌ك خودانىَ هزروبریَن خوه‌ بیت و مروڤ ملكه‌چى كه‌سىَ نه‌بیت، هه‌ر كه‌سه‌كى باژیَره‌كىَ خه‌ونان (یوتوبیا) یه‌ك دگه‌ل دا مه‌زن دبیت و هنده‌ك ددریَژییا ژیانا خوه‌ دا دگه‌هنه‌ ڤىَ یوتوبیایىََ و دشیَن جهىَ خوه‌ دڤى باژیَرى دا ئاكنجینا خوه‌ په‌یداكه‌ن چ ئه‌و جهـ ته‌مامكرنا خاندنا وى بیت یان پله‌ و پایه‌ك بیت و بگه‌هیتىَ یان ژى ئومیَده‌ك ددلى دا هه‌بیت و حه‌زدكه‌ت ئامانجا خوه‌ بهنگیَڤیت ئه‌گه‌ر ئه‌م بو په‌یداكرنا پارچه‌یه‌كا جهى دوى باژیَرىَ خه‌ونان دا كاربكه‌ین دڤیَت مه‌ جوره‌ سنعه‌تكاریه‌ك هه‌بیت تا بگه‌هینه‌ وىَ ئامانجىَ ژیان هه‌مى پیَدڤى سنعه‌تكاریىَ یه‌ و دڤیَت مروڤ ژبو كاربكه‌ت تا دئاخفتنىَ دا و دگوتار خاندنه‌كیَدا و كومبونه‌كىَ و سمیناره‌كىَ دا و ددیداره‌كا ته‌له‌فزیونى و یان نڤیسینه‌كىَ و دڤیَت مروڤ جوره‌ سنعه‌تكاریه‌كىَ بكار بینیت دا بشیَت ژ ده‌رحه‌ق وىَ بیروكه‌یىَ ده‌ركه‌ڤیت یا وى بڤیَت كارى تیَدا ئه‌نجام بده‌ت. ژیان هه‌مى بڤى ره‌نگى په‌یدا بویه‌ و ئه‌گه‌ر ئه‌م ژ دویر و نیَزیك لجیهانا ئه‌ڤرو و بورى بنیَرین دىَ بینین هه‌مى كه‌سان سنعه‌تكارى بكارئینایه‌ بو خوش گوزه‌رانیا خوه‌ و سه‌ركه‌تن و داكه‌تنان سه‌ركه‌تن ژى دچاوانیا بكارئینان و حه‌ژیَكرنا مروڤى یه‌ بو وى جوره‌ سنه‌عه‌تكاریىَ ژبه‌ر هندىَ ژى باوه‌ریبون و پاقژى ژ مه‌رجیَن گرنگه‌ ییَن حه‌ژیَكرنتىَ، هه‌ر بڤى ره‌نگى ژى مروڤ دهیَنه‌ پولینكرن بو هه‌ژارو زه‌نگینیىَ و خانده‌ڤاى و نه‌ خانده‌ڤاى و پلو پایه‌ په‌یدا دبن و ئه‌گه‌ر ئه‌م سنعه‌تكاریىَ بكه‌ینه‌ پیڤه‌ر ژى بو پیَشكه‌تنا ملله‌تان و كومه‌لگه‌هىَ خوه‌ بیَخینه‌ دلایىَ دى یىَ هه‌ڤكیَشه‌یىَ دا هینگىَ ئه‌م دىَ زانین ئه‌م چه‌ند كومه‌لگه‌هىَ لاسایمه‌رین و چاڤلیَكه‌رین هه‌ر گوهرین و پیَشهاتا مه‌ بو خوه‌ بفلى زانیه‌ و ئه‌م نه‌شیَین بخو تام و چیَژىَ ژىَ وه‌ربگرین و ئه‌م نه‌شیَین چ گوهرینان ل سه‌ر بكه‌ین و ئه‌م نه‌شیَین چ گوهرین و به‌ره‌مه‌ندییا ژى تیَدا بكه‌ین بوچى ژبه‌ركو نه‌ به‌رهه‌مىَ ده‌ستیَن وى و هزركرنا وى یه‌ ژبه‌ركو سنعه‌تكارى نه‌  یا مه‌بوی. 

تیَبینى: ئه‌ڤ بابه‌ته‌ دگوڤارا سیلاڤ ژماره‌  (59) دا هاتیه‌ به‌لاڤكرن.

ليست هناك تعليقات: