سەرەدانا نەخوشی ئەركە لێ نەخوشتر لێنەكەین!

عبدالرحمن بامەرنی

بەری دوو سالان بۆ یان زێدەتر، كەسەكێ ھەڤال و ناسیار و خودان خێزان، تووشی نەخوشیەكا گران ببوو، نوژداران بێ ھیڤی كربوو و بەردەوام ناسیار و ھەڤالان سەرەدانا وی دكر، لێ راستی بیت سەرەدانێن من ژ یێن وان كێمتر بوون، ژبەركو مالا وان درێكا مالا مەدابوو، گەلەك جاران ل سەر بەربانكی من ددیت و ئەز دا ل نك راوەستم و ژ دێمێ وی دیار، سەدان پرسیارێن بێ بەرسڤ د مێشكێ ویدا ھەبوون، وی ھزر دكر دێ پرسیارا نەخوشییا وی كەم، بێژمێ سەلامەتی بیت و ئەڤە قەدەرا خودێ یە و لێ راستی بیت من دل نەددا ڤێ بێژمێ، خودان خێزان بوو، زارۆك ھەبوون، چ موچێن فەرمی نەبوون ل پشتی مرنا وی، داھاتەك بۆ خێزانا وی بھێت و تە بڤێت ئەو ھزرێن نەخوشیا خوە بكەت و ژ مرنێ بترسیت یان ژی ھزرێن خێزان و زارۆكێن خوە بكەت، پشتی مرنا وی، دێ چارەنڤیسێ وان بیتە چ؟! لێ ژ خواندنا من بۆ دێمێ وی، بابەتێ نەخوشیێ من بەحس نەدكر، ھەر وەكو كەسەكێ ل سەر خوە و ژیان ل بەر سینگا یا ڤەكری من بەرێخوەددایێ، دا بیرھاتنەكێ بۆ بێژم، وی كێشمە ناڤ سوحبەتەكێ، ھەر سوحبەتا با، بتنێ دویری نەخوشیا وی، دویری بارودوخێ نەخوش یێ ژیارێ و بڤێ چەندا كورت ئەز دشییام بشكورینەكێ بێخمە سەر لێڤێن وی، ھەر چنەبیت ھیڤیەكێ بۆ بەردەوامیا ژیانێ بدەمێ و لایەنەكێ روھن بینمە بەرچاڤێن وی. كو ب مخابنیڤە پرانیا جاران دەما ئەم سەرەدانا نەخوشان دكەین، ئەم دبینە ئەگەر كو نەخوشیا وی ل سەر وی گرانتر لێبھێت.

ئەز دێ بەحسا نمونەكا دانوستاندنەكێ كەم دناڤبەرا من و ھەڤالەكیدا، ئەوی ھوسا بەحسا سەرەدانا نەخوشەكی كر، گوت ئەم چووین سەرەدانا كەسەكی بكەین و ئەڤا وی دگوت ل سالێن ھەشتییان بوو ژ چەرخێ دەرباز بووی، گوت ئەم چووینە مالا وان ژبەركو بۆ چارەسەریێ بربوو باژێرێ مووسل دەف نوژدارەكێ زیرەك و ئەم ژی یێ دل دلی وی ددەین و دبێژینێ خوە ب ھێز بێخە، دێ رابیە ڤە، ئەڤە بتنێ پەژیكەكە، مە دیت دوو ژن ژی یێن سەرە ھاتنە ژوور و ھاتبوون سەرا نەخوشی بدەن و وان ژی سوحبەت ڤەكرن و گوتێ: ئەرێ نەخوشیا تە ھەرا گران تر لێدھێت، رەنگێ تە یێ زەرتر لێھاتی و ئەڤە چیە چ نیشانێن باشیێ لتە پەیدا نەبوونە، ما تو چبوویە دەف كیژ نوژداری؟ نەخوشی ژی بەحسا نوژدارێ خوە یێ مووسل بۆ كرن، ژنەكێ ژوان گوتێ ھەی دەیكا تە نەمینیت و بەحسا كەسەكێ دی بۆ كر ژ تاخێ وان چبوو دەف ھەمان نوژدار، لێ ژ نەخوشییا وی یا گران ژیانا خوە ژ دەستدابوو و گوتێ ھەر كەسێ چوویە دەف وی نەوژداری سەرێ خوە نەراكریەڤە. ھەڤالێ من گوت درێژناكەم، پشتی سێ رۆژان نەخوشێ مە ژی وەغەر كر و ئەز پشت راستم، ئەگەر ئەو ھەردوو ژن نەبانە، دبیت رەوشا نەخوشێ مە باشتر بایە.

ژڤان ھەردوو نمونێن ل سەری، دڤێت ئەم ھشیاری سەرەدانێن خوە بین و شینا ببینە ھاریكارێ نەخوشی كو نەخوشیا وی ل سەر سڤكبكەین، نەبینە ئەگەر كو ئێكجار بكەڤیتە بن بارێ خەمان و ھەر سەبارەت نەخوشیێ، نوژدارەكی د پارچە ڤیدیویەكێدا ھوسا بەحسا نەخوشیان دكر، گوت پرانیا نەخوشییان ب دەروونێ مرۆڤی ڤە د گرێداینە، ئەگەر ھزرا مرۆڤی ما ل سەر نەخوشیا مرۆڤی، ئەڤێن ل دەردوورێن مرۆڤی ھەر ئەو نەخوشی ئینا بیرا مرۆڤی، ب پشت راستی مرۆڤ دێ نەخوشتر كەڤیت و وی نوژداری ب پشتراستیڤە دگوت و دوپاتدكر، لەشێ مرۆڤی ئەو ھەمی بەرگری یێن ھەین، كو ئەو بخوە خوە چارە بكەت و دەما ئەڤێ پرسیار ژ نوژداری دكرن، گوتیێ پا تو بۆ نەخوشییا سەرمایێ وەك پەرسیڤی و تایێ چ دبێژی؟ نوژداری گوت، ئەڤ نەخوشیە گرێدای سەرمایێ نە و خو نەپاراستنا مرۆڤی و كارێ گران.

كورتیا بابەتی ھەمی تشت دكەڤنە بن ھێزا راكێشانێ و ئەگەر مرۆڤ یێ رەشبین بیت، دێ تشتێ خراب ھێتە رێكا مرۆڤی و بەرۆڤاژی و گوتنەكا ھەی دبێژیت گولا بچینە دێ گولان ھەلینی و بلا مرۆڤ گول بیت و نە بتنێ بۆ سەرەدانا نەخوشی مرۆڤ گولان ببەت، بەلكو فەرە ئاخفتنێن مرۆڤی ژی گول ژێ ب بارن.

ــــــــــــــــــــ

ـ رۆژناما ئەڤرو ژمارە (3478) یا رۆژا 14/2/2024