2019/04/15

كیژان جورێ‌ مرنێ‌ هەلبژێریت؟

نەوال ئەلسەعداوی
وه‌رگێران:  عبدالرحمن بامەرنی
من دەفتەرا خوە یا بیرهاتنان گرت و روناهی ڤەمراندن، نڤیسینێن من د گەرمن و بێهنەكا سڤك ژێ‌ دهێت، سڤكاتیەك كو بلندبوونا بهایان و هوڤاتیا جیهانێ‌ دگەل خوەدا بینتە خوار. ئەز سەرێ‌ خوە دبن لحێفا خوەڤە دنخێڤم، تا بێهنا من چك دبیت، پاشی ژیان تاما خوە د دەتەڤە و ئەز رەخەكێ‌ لحێفێ‌ ژ سەرچاڤێن خوە رادكەم. تیروژكەكا روناهیێ‌ و چپكەكا بای دهێتە د ژوورڤە، هێشتا ئەز هەناسا خوە هەلدكێشم و لێدانێن دلێ من دخوشن. خوشیێن زاروكینیێ‌ من داگیردكەن، هوڤاتیا جیهانێ‌ ئەز نە هنگافتیمە، بتنێ‌ ئەگەر جورەكێ‌ مرنێ‌ نەبیت، دبێژنێ‌ مرنا مێشكی و رهـ و ریشالێن مێشكی د پاشێلا سەرێ‌ مندا د هشیارن، ل سەر پروسا هەناسەدانێ‌ و فشارا خوینێ‌ دزالن. ل پشت شووشەی هەیڤ هەمی تشتی بخوەڤە دگریت، سیتاڤەكا راوەستایی ب دەیكا منڤە دچیت، ئەڤا بەری شێست سالان مری. روناهی دكەڤیتە سەر مەمكێ‌ وێ‌ یێ‌ چەپێ‌ یێ‌ ژ دەستدایی، برینا د سینگێ‌ وێڤە یا ڤەبووی و خوین یا ژێ‌ دهێت، پرچا وێ‌ ل سەر ملێن وێ‌ یا بلاڤەیە. دێمێ‌ وێ‌ یێ‌ پێتیبوویی و چپكا خوینێ‌ تێدا نینە، دفنا وێ‌ هێلەكا راستە و سەروچاڤێن وێ‌ د نیڤەكێ‌ را یێن كەركرین. چاڤێن وێ‌ د تەیسن، هندەك داڤێن ستوور ژێ‌ دەردكەڤن، روكێن وێ‌ یێن دەركەفتی ب سووری د پیسن، نە "سووراتیا برینێ‌" ئەڤا ژن خەمێن خوە پێ دنخێڤن، من گوهـ لێبوو گازی من دكر:
ـ نەوال ژ خەو رابە.

ئایا ئەز یا نڤستی بووم یان مری؟ ئەو سیتاڤا دەیكا من بوو یان دەیكا من بخوە بوو؟ ئەز نە یا پشت راست بووم، خەون دناڤ راستییاندا د حەلهن. دەیكا من هوسا یا لاواز و درێژ نەبوو، یا ناڤنجی بوو، برەخ بابێ‌ منڤە كورت دیار دكر، د رەنگێ‌ رساسیدا رەنگێ‌ وێ‌ یێ‌ كەفتی بوو، من گوهـ لێبوو دگوت: "برایێ‌ تە یێ‌ مری"، پەیڤا مرنێ‌، د سەرێ‌ منێ‌ خالیدا دەنگڤەددا، مێشكێ‌ من نەدشییا چ رامانا بدەتێ‌، ئایا مرن ڤالاتیە د مێشكیدا؟
ئەز رابووم و من چاكیتێ‌ خوە یێ‌ سپی كرە بەرخوە، ئەز ل نەخوشخانێ‌ نوژدارم، من ئاگەهـ ژ خەمگینیێ‌ نەما، ئایا خەمگینی وەكو مرنێ‌ ڤالاتیە د مێشكیدا؟ تاما ژیانێ‌ بتنێ‌ دناڤ لەشێ مندا پرێڤە دچیت و زەڤلەكێن پێن من و ئەز بەرەڤ وێ‌ ب پێنگاڤێن بهێز دچووم، ل سەر مێزا بەفرگرا (مەشرەحێ‌) یێ‌ درێژ كریبوو، پێن وی یێن سپی دبن چارچەڤا قرێژێدا دەردكەفتن، نەخوشخانا حكومی و چارچەڤێن وێ‌ د سروشتێ‌ خوەدا د پاقژ نینن.
مرۆڤ مرنێ‌ ب سروشتێ‌ وێ‌ و هەبونا وێ‌ ناس دكەن، مرن بتنێ‌ ل سەر ساخان دەردكەڤیت، ژیان مەرجێ‌ مرنێ‌ یە، مرۆڤ ب مرنا كەسێن دی ئاگەهـ دبیت و ب مرنا خوە نزانیت، مێشك ب هوشمەندیا خوە بێچارەیە، چاڤ خوە نابینن، عاقل ژی خوە ب عاقل نا ئێخیت، دڤێت چاڤێن دی هەبن، دا ئەم بهێینە دیتن، دڤێت عاقلێ‌ كەسێن دی هەبیت، دا هەست بهەبوونا خوە بكەین. دەما ئەم د مرین، هەستێن مە بدووماهی دهێن و ئەم هەستكرنا ب مرنا خوە نزانین، د سەر ڤێ ژیرا ترسا ژ مرنێ‌ مەزنترین ترسە د ژیانا مەدا، ئەم دمرین بەری بمرین، پا بوچییە دێ‌ د ترسا مرنێدا ژین؟ ئایا ئەڤە پەروەردە و زانینە (ژ سیستەمێ‌ كویلاتیێ‌)، ترسێ‌ د خانەیێن مێشكێ‌ مروڤیدا د چینیت؟ دا هزر بكەین مرۆڤەك ژ مرنێ‌ نا ترسیت، ئەرێ‌ ما مەترسیا مەزن نە ژ رژێمێ‌ یە یا مافێن وی ژێ‌ د ستینیت، ئەرێ‌ ژبەر ڤێ‌ مێشكێن هزرمەندێن ئازاد لهەر وەلاتەكێ‌ لڤێ‌ جیهانێ‌، دهێنە گرتن و كوشتن؟
ل (مەشرەحا) كولیژا تەندروستی من دناڤ دەستێن خوەدا مەژیێ‌ مروڤەكی گرت، پرتەكا گوشتی، دناڤ تبلێن مندا د تەحسی، مەزنترین بەشێن وێ‌ "مەژیە" 85% ژ كێشا سەری، تایبەتمەندە ب كریارێن سەری یێن عەقلی و هەستان، وەك هوشمەندیێ‌ و بیردانكێ‌ و داهێنانێ‌ و حەژێكرنێ‌ و نەڤیانێ‌، مێشك ب كارێ‌ هەماهەنگیێ‌ و راگرتنا بەلانسا لەشی رادبیت، د حالەتێ‌ مرنا مەژیدا، چالاكیێن كەهروموگناتیسی یێن مێشكی د راوەستن، وێنێ‌ نەخشەیێ‌ مێشكی راستەهێلەكێ‌ پیشانددەت، بەلێ‌ مێشك د مریت و دبیت رها مێشكێ‌ بمینیتە ساخ، دبێژنێ‌ "حالەتێ‌ شوونكاتی" هندەك چركان یان سالان د مینیت، لەش هەناسێ‌ د هەلكێشیت و لێدانێن دلی كارێ‌ خوە دكەن، بەلێ‌ مرۆڤ هەمی لڤینێن خوە یێن مرۆڤایەتی و عەقلی و هەستی بەرزەدكەت.
د ناڤەراستا چەرخێ‌ بوریدا، پێدڤییا پێناسەكرنا مرنێ‌ دەست پێكر، دا ئامیرێن نوژداری ژ نەخوشی ڤەكەن (ئامیرێ‌ هەناسەدانی) و بەخشینا ئەندامێن وی، تەندروستیا چاندنا ئەندامان بوویە مەزنترین زانستێن نوژداری یێن سەركەفتی و رزگاركرنا گەلەك گیانێن بێچارە، بەلێ‌ بوویە مەزنترین پروسا كوشتنێ‌ و دزیكرنێ‌ و بازرگانیا ب ئەندامێن مروڤان د بازارێن سەرمایەگوزاری یێن هوڤانەدا، وەك بازرگانیا ب چەكی و ماددێن بێهوشكەر و سكسی و سیخوریێ‌ و ماددێن جوانكاریێ‌. بەری چەند رۆژان د رۆژناماندا، مە ئەڤ هەوالە خواند: سەروكێ‌ كارگێریا ناڤەندی یا چارەسەریا ئازاد و رێپێدانا نوژداری ل وەزارەتا تەندروستی ئاشكەراكر، كو لیژنا تایبەت ب دەست نیشانكرنا پێناسا مرنا رهێن مێشكی دێ‌ راپورتا خوە د كومبوونا لیژنا بلند یا چاندنا ئەندامێن مررۆڤان ل رۆژا 28ێ‌ یەنارا بهێت پێش كێش كەت، دێ‌ پیڤەرێن هەر سێ‌ لیژنێن تایبەت بۆ رازەمەندیێ‌ ل سەر بریارا چاندنا ئەندامێن لەشی و مرنا نەخوشی د كلینیكێڤە هێنە دەست نیشانكرن، هەوال بدووماهی هات، بەلێ‌ وەزارەتا تەندروستی پسیارا گەلێ‌ مصری نەكر، دێ‌ چ جورێ‌ مرنێ‌ هەلبژێریت پشتی فیریانا بهایان؟
• د رۆژناما صباح كوردستاندا ژمارە 89 یا رۆژا 16/4/2019 دا هاتیە بلاڤكرن.

ليست هناك تعليقات: