هەر كەسێ لڤێ دوماهیێ دویڤچوونا روژنامە و كوڤارێن لدهوكێ دەردكەڤن بكەت، دێ بینیت كو ئەو ژنێن دبوارێ ژنان دا دنڤیسن یێن دبنە دوو جوین، جوینەك زێدەتر وان بابەتان دئازرینیت یێن راستەوخو گرێدای كومەلگەهی و مافێن ژنان و بەرێخودانا كومەلگەهی بگشتی ل سەر رەگەزێ مێ و سنورداركرنا وان مافان و ئەڤ قەلەمێن هەنێ ژی، زێدتر گوتارا خوە دگوتارەكا رەخنەی ئەدەبی دا دەردبرن، زێدەتر كو گوتارەك بیت یا راستەوخو ئێك بابەت تێدا بهێتە ئازراندن و دبەرامبەر دا جوینەك دی هەیە، شوینا ببیتە تەمامكەرێ یێن دی و كێشەییا ژنێ ببیتە بابەتەك و بهێتە بەر بەحس و ڤەكولینان، دبیتە بابەتەك زێدەتر بو كێشانا راییا گشتی. دوان بابەتان ژی دا، مروڤ هەست بگڤاشتنێن كومەلگەهی ل سەر وان دكەت و تا وی راددەی، هندەك جاران پەیاما وان جورە ئالوزیەك و هەڤدژیەك تێدا بەرچاڤ دبیت.
جارێ ئەم ژ هەبونا كێشەیێ دەست پێبكەین، ژبەركو هەبونا دوكێلێ گومانا پەیدابونا ئاگرەكی یە، ئایا بابەتێ ژنێ دكومەلگەهێ مە یێ كوردی دا كێشەیە یان نە؟ بو ڤێ پرسێ ئەم دێ پێدڤی داتا و بەلگەیان بین، ئەڤ كەسێن دهێنە كوشتن و سوتن، چەند ژێ زەلامن و چەند ژێ ژنن؟ رێكخراوێن كومەلگەهێ مەدەنی چەند ژێ ل سەر ژنانە و چەند ژێ ل سەر زەلامانە؟ رێژەیا فەرمانبەرا و نڤیسەرا و هونەرمەندا و كەرتێ تایبەت و قوتابی و خویندكارا و وووو زێدەتر ژنن یان زەلامن؟ رێژەیا نە خویندەواریێ زێدەتر دناڤبەرا رەگەزێ مێ دا هەیە یان نێر؟ بهزرا من دەرئێخستنا جوداهیێ بو رێژەیی دگەل ژنان و زەلامان هند جوداهیا خوە هەیە، هەر ناهێتە بەحس كرن یان كو ژن ئەڤرو ل كومەلگەهێ مە كێشەیە، هەبونا كێشەیێ ژی ب زەلامی و رەگەزێ نێر ڤە گرێدایە! ئایا كچێ چەند مافێ خواندنێ هەیە؟ ئەگەر دەیبابان مافێ خواندنێ دا بیتێ، تا چ قوناغ دشێت وێ خواندنێ ببەتە سەر؟ ئەگەر خواندنا خوە بدوماهی ئینا، دێ رێگری هەبیت كو كارێ ژ دەرڤە ل دام و دەزگەهەكی یان رێڤەبەریەكێ یان كەرتێ تایبەت كار بكەت؟ ئەگەر خێزانا وێ رێ بدەتێ ژی ئایا هەڤژینێ وی یێ بەرهەڤە و ئەو عەقلیەت لدەف هەیە كو ژن ژی بەشەكێ گرنگە د بدەستڤەئینانا داهاتێ مالێ دا؟ ئەڤە ژبلی كو ژنان كێشەیەكا دی یا گەلەك مەزن یا هەی، خو ئەگەر دەیباب رێ بدەنێ بەردەوامیێ بدەتە خواندنا خوە ژی، ژبەركو كچان تەمەنەكێ گونجای یێ هەی بو شویكرنێ و رەنگە تا 23 و بو 25 سالیێ دەرفەتا وێ یا شویكرنێ زێدە هەبیت و هەر گاڤان ڤێ كچێ دڤی تەمەنی دا شویكر یان كو ژ خواندنێ هاتە ڤە قەتاندن و هەر گاڤا ڤیا بەردەوامیێ بدەتە خواندنا خو ژی یان كو دەرفەتا وێ بو قەیرەبونێ یا هەی و دێ ئاریشەیەكا دی بو وێ و دەیبابێن وێ دروست بیت.