2013/03/23

ڤەگێران د شعرەكا (قادر حەسەن) دا

مەرەما من ژ تەكنیكا ڤەگێرانێ‌ د شعرێ‌ دا، نیشاندانا تابلویەكێ‌ شعری یە كو ئەو تابلو ژلایێ‌ هوزانڤانی ڤە هاتبییە دروستكرن. دپتریا شعران ژی دا ئەم ژ هوزانڤانی دفێرین ل بەرانبەر تابلویەكێ‌ شعری راوەستین و گەلەك جاران ژی، دئێك شعر دا ئەم كەرنەڤالەكێ‌ تابلویان دبینین! ئەڤ تابلویێن هەنێ‌ ژی نە وەك تابلویێن هونەرمەندێن شێوەكاری نە ب رەنگ و فرچەی هاتبنە كێشان، لێ‌ رولێ‌ هوزانڤانی لڤێرە دبیتە رولێ‌ شێوەكاری و دهەمان دەمدا، رولێ‌ وێنەگرەكی ژی دگێریت و هوزانڤانێ‌ زیرەك و دەستهەل ژی ئەوە یێ‌ بزانیت ڤان هەردوو هونەران تێكەلی ئەزمونا خوە یا مەعریفی بكەت و بهوستاكاریا خوە یا شاعیرانە و سنعەتكاریا خوە، وێنەیەكێ‌ شعری، تابلویەكی شعری و دەقەكێ‌ شعری بینیتە زمان.

 ئەگەر گوتنەكا (بورخیس) وەربگرین دەما دبێژیت: (شعر ژبلی تامێ‌ و سوزان چ تشتێ‌ دی نینە) و ڤێ‌ گوتنێ‌ ل سەر (شەڤەكا رومانسی)، ئێك ژ شعرێن هوزانڤان (قادر حەسەن عیدو) كو د روژناما وار ژمارە (773)ێ‌ دا بلاڤ بوی بدەینە خاندنێ‌ و ڤێ‌ شەڤێ‌ وەك تابلویەك وەرگرین. هوزانڤان ژ دەستپێكا شعرا خوە چەند كلیلان رادەستی مەیێن خاندەڤا دكەت، (شەڤەكا رومانسی)، هوزانڤان یێ‌ خاندەڤایێ‌ خوە ل ڤی تابلوی بژارە دكەت، كو پیشانگەها شعری بو كەسێن عاشق و ئەڤێن رێزێ‌ ل رومانسیەتێ‌ دگرن یا ڤەكریە، یێ‌ خاندەڤایێ‌ خوە چارچوڤە دكەت و لپێش وەخت دزانیتـ شعرا خوە بو چ جورەكێ‌ خاندەڤای نڤیسی یە، دا شعرا وی بشێت تام و سوزداریا خو ب وی كەسی ب بەخشیت. ئەڤا هەنێ‌ ژی پولینكرنەكا جوانە كو چەندین بابەتان تێكەلی ئێك بكەین. (رونشتن بەرامبەری تە)، لڤێرە دڤێت هوزانڤان دڤێ‌ ڤەگێرانێ‌ دا وێ‌ باوەریێ‌ بو مە پەیدا بكەت كو هندەك سالوخەت لدەف وێ‌ هەنە یا ل بەرامبەری وی روشنتی، كو بێژین بەلێ‌ هوزانڤان یێ‌ شیایی ڤێ‌ شەڤێ‌ ساخ بكەت، بەلێ‌ ئایا ئەو كەسا هەنێ‌ راستە ئەو سالوخەت لدەف هەنە كو هوزانڤان ڤێ‌ وەسفێ‌ بدەتێ‌؟ ئەڤا هەنێ‌ ژی دێ‌ بیتە بابەتێ‌ مە یێ‌ لێگەریانێ‌ ل ڤەگێرانا ڤێ‌ چیروكێ‌، د خودیێ‌ ڤی دەقێ‌ شعری دا. ئەگەر چەند وێنەیەكان ژڤێ‌ شعرێ‌ داڤ كێش بكەین: