2019/07/30

ژن چاوان زەلامەكێ‌ تیرورست دروست دكەت؟

نەوال سەعداوی
وه‌رگێران، عبدالرحمن بامەرنی
هەڤالا من هاتە سەرەدانا من و نەڤیێ‌ وێ‌ یێ‌ زارۆك ژی دگەلدا بوو، ڤیا وی ب دەمانچەكا بچووكڤە مژوول بكەت ، تبلا خوە ل سەر جەلەبكا وێ‌ دشداند و چریسكێن ئاگری ژێ د پەشین و قیژیێن زارۆكی یێن كەیفێ‌ بلند دبوون. تەق تەق! خانیێ‌ من تژی دەنگ بوو، هەر وەكو شەر و پێكدانانان. من گوتێ‌ هیڤیدارم ڤی زارۆكی تیرورست دوور بێخە، ژ من تورە نەبوو، ئەو دزانیت ئەز شێوازێ‌ پەروەردەكرنا زارۆكێن كور رەخنە دكەم، تایبەت پەروەردەكرنا داپیرێ‌ و دەیكێ‌، كو ل بەر د راوەستییانە دا زارۆك مەزن ببیت و ببیتە "زر كور" یان كو زەلام بهەمی رامانا خوە و هەڤسارێ‌ ژنێ‌ كەتە د دەستێ‌ خوەدا، هەڤالا من ژبیركریە كو ئەو لبن سیبەرا زەلامەكی دهاتە ئەشكەنجەدان و هەڤسارێ‌ وێ‌ د دەستێن ویدا بوو. 
پەیڤێن هەڤالا من چ جوداهی ژ پەیڤێن داپیرا من نەبوون، دەما تەمەنێ‌ من حەفت سال و دگوتە برایێ‌ من یێ‌ مەزن، كو من پاشڤە ببەت، دا د ئایندەیدا یا گوهدار بیت و ژ گوتنا هەڤژینێ‌ خوە دەرنەكەڤیت. برایێ‌ من نە دشییا من پاشڤە ببەت، ژبەر هێزا من یا پاشڤەبرنێ‌ ئەڤا ژ خوداوەندێن مسریێن كەڤن بۆ من مایی و ل قوتابخانێ‌ ژی ئەز ژوی زیرەكتر بووم.
برایێ‌ من یێ‌ مەزن بۆ من ئاریشە بوو، ژبەركو داپیرا من و مەتێن من و خالەتێن من و هەمی تاكێن خێزانێ‌ ئەو نازدار دكر، بتنێ‌ دایك و بابێن من نەبن، ئەگەر باوەریا بابێ‌ من ب یەكسانیێ‌ و دادپەروەریێ‌ و هێزا دەیكا من و كەساتیا وێ‌ و باوەریا وێ‌ یا تەمام ب من نەبانە، دا ئایندێ‌ من یێ‌ بەرزە بیت و دا نوكە بمە بیژنەك روونشتی د مالێڤە و د دەردێ‌ بتنێبوونێ‌ و خەموكیێدا دنالیت یان ژنەكا لەنگەر و هەڤژینێ‌ وێ‌ دا بەرەڤ كچێن بچووك رەڤیت یان دبیت د شەڤا بووكینیێدا من خوە د پەنجەرێدا هاڤێتبا، چاوان "فاتن . ع" ئەڤا ل نەخوشخانا "قەوص" یا ناڤەندی درێژكری، ئەڤ كارە دگەل خوە كری، چەند شكەستن و خوون رێتنا مەژی، پتشی خوە د نهومێ‌ چارێدا خوە هاڤێتی و دگوت " ئەز شوو ناكەم و دڤێت خواندنا خوە بدوماهی بینم"، ئەز دتەمەنێ‌ خوە یێ‌ دەهـ سالیێ‌ دا بووم و من ئەڤ پەیڤە دوبارەدكرن، بەلێ‌ بلنداهیا پەنجەرەیا من هند نەبوو، كو بكێر مرنێ‌ بهێت.
دكتاتوریەتا نێران، دێ‌ هەر دەستهەلاتا خوە ل سەر خێزانێ‌ و كومەلگەهی چەسپینیت، ئەڤا ژ سالێن چلان ژ چەرخێ‌ بوری و تا نوكە، سیستەمێ‌ پەروەردێ‌ و رەوشنبیركرنێ‌ نەشییای ڤان بەهایان د وژدانا مروڤایەتیێدا بگوهورن، هەر ژ پەیدابوونا سیستەمێ‌ بابسالاری د مێژوویێدا، بەلكو ل سەر كچان زێدەتر لێهاتن و نمونا داپوشینێ‌ و دەرسوكێ‌، دگەل بلندبوونا هێزێن ئاینی و زێدەبوونا ڤالاتیا دناڤبەرا هەژار و زەنگیناندا.
هەڤالا من، دكتورا ل نوژدارییا عەسمانی ل زانكویا نیویورك بدەستڤە ئینایە، ماجستەر ژی ل نوژداریا زارۆكان ل زانكویا سوربوون، بەكالوریوسا نوژداری ژی ل زانكویا قاهیرە بدەستڤە ئیناینە. نوكە ژی ماموستایا شیرەتكارە ل مەزنترین نەخوشخانان، دژی روودانێن تیرورێ‌  د رۆژناماندا د نڤیسیت. د سەر ڤێ چەندێ‌ ژیرا نەڤیێ‌ خوە بخوەدان دكەت، دا ببیتە زەلامەكێ‌ تیرورست، هزرێن كوشتنێ‌ وەردگریت، تیرور د هزرەكێدا ل مەژی دەست پێدكەت، لایەنگیریا توندوتیژیێ‌ و گوهگرتنێ‌ و نەچاركرنێ‌ دكەت (نە دان و ستاندن و پسیاركرن و هەلبژارتن)، مەژی، مەسجەكێ‌ د دەتە ئاقلی، كو كارنەكەت و بۆ زەڤلەكێن دەستی بۆ كاركرنێ‌ و بۆ تبلێن دەستان، دا شیری یان دەمانجێ‌ بگرن و  دانانا تبلێ‌، ل سەر جەلەبكێ‌.
هەمی تشتێن جیهانێ‌ بۆ كوشتنێ‌ و شەری هاتینە گوهورین و یاریێن وەرزشی ژی بوینە هەڤركی، تێدا پارە دهێنە مەزاختن و گیان دهێنە هلكێشان، ئاهەنگێن بوونێ‌ ژی بۆ بەریكانێن ئاگری هاتینە گوهورین. وەلاتێ‌ مە ب ملیاراتان پارەی د مەزێخن بۆ كرینا بومبا و دەمانجێن زارۆكان، ژبلی چەندەكا بازرگانان كەس مفای ژێ وەرناگریت، دگەل دوپاتكرنا هزرا تیرورا چەكداری د ئاقل و وژدانێدا. سەرمایەگوزارییا دەولی مەزنترین بازرگانیا خوە ب پشت بەستنێ‌ ژ لەش و چەك و ماددێن بێهوشكەر و دەرمانێن جوانیێ‌ بدەستڤە دئینیت، د دەمەكیدا، نیڤا گەلان دبن هێلا هەژاریێدا دژین. كوشتنا بكوم و رێتنا خوینێ‌ یا بوویە تشتەكێ‌ ئاسایی، سەروكێ‌ مەزنترین دەولەت ژی، كو دبێژنێ‌ سەركێشا دیموكراتیەتێ‌، یا بوویە مەزنترین سەركێشا تیرورێ‌.
هەڤالا من ژ سەكەردێن ژنێن ناڤخوەیی و جیهانییە، ئەڤێن سەر ب بزاڤێن سوفیگەری و روحانیڤە، كو خوە بژنەكا ئازاد ددەتە ناسكرن، ل سەر نمونێ‌ بزاڤێن ژنێن مەسیحی و یەهودی ل ئەوروپا و ئەمەریكا. هەڤالا من سەبارەت خوە دبێژیت "ئەز روحانیمە، نەك علمانی یا ئاینی"، هەڤالا من پەرتوكێن مێژوویی نەخواندینە، خوە پەرتوكەكا بتنێ‌ ژی بیت، دەرڤەی تایبەتمەندییا وێ‌ یا نوژداری. نەزانیە كویلاتیا مرۆڤان و تایبەت كویلاتیا ژنان ل مێژوویا مروڤایەتیێ‌ ژ ئەنجامێ‌ جوداكرنا لەشی ژ گیانی پەیدا بوویە و ژن ژ مرۆڤەكا تەمام بەرهەمهێنەرا هزر و زانینێ‌ بۆ لەشەكێ‌ پیس و كێم ئاقل هاتیە گوهورین، زەلام ژی بۆ مەزنێ‌ وێ‌ یێ‌ ب ئاقل و ئەو گیانێ‌ پیروزە، شارستانیەتا مرۆڤایەتیێ‌ یا كەڤن شكەست، ئەڤا رێز ل ژن و زەلامان پێكڤە دگرت، بەلكو ژنان زێدەتر رێزا خوە هەبوو، دەیكێ‌ رێزەكا گەلەك مەزن هەبوو، ژبەركو ئەو بۆ زارۆك ژ بابێ‌ دەستپێكی د پاراست، كو وانان بخووت، چاوان د زاروكینیا مندا، دەیكا من ئەز ژ برایێ‌ من یێ‌ مەزن پاراستیم.

ليست هناك تعليقات: