2024/12/31

ژن...! (كورتەچیرۆك)

عبدالرحمن بامەرنی

دێمێ خوە كێشا بەر خۆدیكێ و ھەر ژ برییا بگرە، برۆیێن خوە وەكی كەرێ ھەیڤێ یێن تاتۆ كرین. پشتی دفنا خوە یا ئێخستییە ناڤ دەستێن نوژدارا و نەشتەرگەریێن ئێك ل دویڤ ئێكێن جوانكاریێ، دفنا خوە وەك قەسپێ یا لێكری. لامێن خوە، وەك سێڤێ یێن تژی بۆتوكس كرین. لێڤێن خوە وەكی كەرێ سێڤێ، یێن تژی فیلەر كرین. بێھنا وێ ب بەرێخودانا دێمێ وێ بتنێ نەھات و ھندی جلكەكێ دبەردا مێیاتیا وێ نخافتین، كت كتە ژبەر خودا ئینان. خوە رویت و رویس دیت. ھندەك دبێژنە رووساتیێ تازی، ئەم ژی دێ د چیرۆكا خوەدا بێژین، خوە ل بەر خودیكێ تازی كر و چاڤێن وێ چوونە سەر فنجانێن مەمكێن وێ و ژووردا بۆ ناڤتەنگا وێ یا زراڤ، ئەڤا ب ھەیڤا بەرنامە بۆ خوارنا خوە دانایی و ئێدی چاڤێن وێ ھەمی رووساتیا وێ دكرە شەریتەكا سینەمایی، وەك ئەڤێن ل فلمێن پورنوو چاڤان بۆ خوە رادكێشیت و بیرا خوە ل وان ھەمی گەنجان و پرەمێران ئینا، دەما قەستا بازاری یان جھەكێ گشتی دكر و چاڤێن وان دڤییا وەك نوكە كت كتە جلكێن وێ، ژبەردا بینن. بیرا خوە ل قوتابخانێ ئینا، ئەو ماموستایا بیركاریێ بوو و قوتابیێن وێ ھەمی سنێلەبوون، دەما تەنوورێ خوە یێ سورێ نەدشییا رووساتیا پێن وێ ھەمیێ ڤەشێریت ل بەر خوە دكر و قوتابی ھەمی بێدەنگ دكرن. دەما ماموستایەكی ل ژوورا ماموستایان دگوت، نەخوشترین كار مرۆڤ ماموستا بیت و ماموستایێ قوتابیێن سنێلە بیت

كارگەھا چێكرنا مرۆڤێن گەمژە

عبدالرحمن بامەرنی

من وێ رۆژێ بەرێخوەددا پارچە ڤیدیویەكێ، بابەت ل سەر دەھـ زارۆكان بوو و ل نزیكی ھێلا شەمەندەفرێ یاری دكرن، نەھـ زارۆكان ژوان ل سەر ھێلا شەمەندەفرێ یاریێن خوەدكرن و بتنێ ئێك نەبیت، گوتە ھەڤالێن خوە ڤێرە یا ب مەترسییە و چوو ل سەر ھێلەكا ژ كاركەفتییا شەمەندەفرێ یاری بۆ خوە دكرن. ژ نشكەكێڤە شەمەندەفر نزیك بوو و ئەڤێ ھێلا شەمەندەفرێ بۆ ھێلا ئاسنی یا دروست ئاراستەدكەت، كەفتە دناڤبەرا یان شەمەندەفر بۆ ھێلاخوە یا دروست بچیت و ھینگێ دێ (9) زارۆك بنە قوربانی یان ژی ب بایێ بەزێ ھێلا ئاسنی بگوھوریت و بەرێ شەمەندەفرێ بكەڤیتە ھێلا ئاسنی یا ژ كاركەفتی و بتنێ دێ (1) قوربانی ھەبیت و یا دروست ھەلبژارت،

ئەڤێ دبێتە خوە بەرپرس قەردارێ منە!

عبدالرحمن بامەرنی

ئەڤا ئەز دێ نڤیسم بەحسا زەلامەكییە و رێك وی بەحسا بەرپرسەكی دكر، گوت: زڤستان بوو و زڤستانێن گوندان و تایبەتی بەری سەرھلدانێ، بەرفرو سەرما ب سەرێ خوە، ھەژاری و گوندێن مە (موحەرم)، مە ئەرزاق نە و بھیڤییا گینیكەكێ ئاری و نیڤ گینیكێ ساڤاری بۆ زڤستانێ ھەمیێ، كا دێ تێرا مەكەت یان نە. دا درێژنەكەم، شەڤەكێ ھندەك لمەبوونە مێھڤان و ھند ژێ ھارب بوون و ھند پێشمەرگەبوون، وەك ھەر جار شیڤا وان، چاندكا وان ژی مە تژی نان كر، ئێكی ژوان شەلوالێ وی كەتبوو چیقەكێ داری و دریابوو و من دوو دەستێن جلكان ھەبوون و من ئێك دا وی و وێ زڤستانێ ھەمیێ ئەز مامە ب ئێكی،

ھندەك گۆتن ل سەر ڤێستیڤالا فلمان

عبدالرحمن بامەرنی

هەر چالاكیەكا رەوشەنبیری بیت هونەری بیت و ئەو چالاكییا هەنێ بشێت بینەرەكی، خەلكەكی لدوورێن خوە خرڤە بكەت، دڤێت مرۆڤ یێ گەشبین بیت ئەم یێ پێنگاڤەكێ بەرەڤ ھشیاربوونێڤە دچین. ئەو ھشیاربوونا من دڤێت ژێ بەحس بكەم، هەمان ئەو پشت گوھـ هاڤێتنە، یا ژ سەرھلدانێ وەرە تاك ل سەر دهێتە ئاڤاكرنێ و لێ بنێرە ئەو بارۆدوخێ نۆكە ئەم تێدا، ژپرتوبلاڤەییێ و بێ باوەرییێ و قەیرانێن بەردەوام و بێ بەرنامەیی، ئەڤە هەمی ژی ئێك ئاماژەنە، كو چ پرۆژەیێن رۆھن و زەلال بۆ تاكی دئارادا نینن و دێ مینیت ئەڤ سەرباركێن برێكێن جودا دەردكەڤن چ فلمە فێستیڤال بن، چالاكیێن دییێن هونەری چ شێوەكاری یان شانۆ بیت چ سمینار و ئێڤاریێن رەوشەنبیری بن و بدیتنا من ئەڤ سەرباركێن ئەز ژێ بەحس دكەم، ئەگەر دقەبارەیێ خوەدا بەرامبەر ڤێ پشتگوھ هاڤێژتنێ دبچویك ژی بن، لێ جارا دبێژن ب سەر كەفتنا بلندترین چیا ژ پێنگاڤا ئێكێ دەستپێدكەت و رەنگە باشترین دەستپێك ژی، كو تاكەك بهێتە ئاڤاكرن و مێشكێ وی یێ ڤەكری بیت و دژیانێ بگەھیت، دێ هەر دوو بیاڤێن رەوشەنبیری و هونەری بن و ئەو دشێن ڤێ چەندێ بكەن.

خوزیێن زارۆكینیێ!

عبدالرحمن بامەرنی

ھینگێ ھەمی تشت دجوان و سادە بوون، مە ھزردكر ھەمییان باشییا ھەمییا دڤێت و ھەر كەسێ سویند بخووت، ئێدی ئەو راستییێ دبێژیت و گەلەك جاران دا سویند خووین و دا بێژین دڤێت ھەتا ژمارە سەد ھەناسا خوە بگرین؟! چاڤێن مە دسەرێ مە را سوور دبوون و مە ھەناسا خوە بەرنەددا، ژبەركو مە سویندا بڤێ چەندێ خاری. مە دگوت دلێن ھەمیان دنەرمن و چ كەرب و كین ھەتا ھەتایێ نینن و سلبوونا ژ ھەمییان درێژتر، یا حەجویێ فەلەكێ و ئەحمویێ بنێ گیزێ بوو و ئەم ھینگێ راوەستییاین، ھەتا مە پێكئیناین و ژخوە دزی ھەر شەرم بوو، دەما ئازویێ سەعدێ لوقمەك ژ دكانا ئەحمەدێ لەیلایێ دزی،

دگەل فلمێ ددەمێ گونجاییدا (In time)

عبدالرحمن بامەرنی

نڤیسەرێن فلمان حەزدكەن بەری زانستی راكەن، ھەر چ مەبەست پێ ھەیبت، چ بۆ خوشییا فلمی و نوییاتییا فلمی بیت، چ پێشبینی بن بۆ ئەڤا زانست ھێشتا نەگەھشتیێ و چ ژی ھشیاركرنەك بیت برێكەكا نویی و دڤی فلمێ بناڤێ (ددەمێ گونجاییدا)، ھەر سێ تشت دكەڤنە بەرچاڤێن بینەری و دا ژ چیرۆكا فلمی دەستپێبكەین. چیرۆكەكا سەیر و رەنگە ھەڤشێوەیێن وێ نەبن و چ جارەكێ ژی زانست نەگەھیتێ، لێ پەیامەكا ڤەشارتی و بترس دگەلدا ھەیە، ئەگەر جارەكێ بۆ راستی و دگەل زانستی و تەكنەلوجیایێ ھەمی تشت چێدبن. ھەر ژ دەستپێكا فلمی ل سەر دەستێ ھەمی كەسێن د فلمیدا بەشدار، ژیێ وی ب چركە و خولەك و دەمژمێر و سال ل سەر دەستێ وییێ چەپێ دیاردكەن و تشتێ سەیر، خەلك مامەلێن كرین و فرۆشتنێ ب ژیێ خوەدكەن، دشێن یان ژیێ خوە درێژ بكەن یان كورت بكەن و بۆ نموونە، ئەگەر كەسەك پێدڤی خارنەكێ بوو یان كرینا تشتەكی دێ بھایێ وێ دەت، رەنگە 30 خولەكێن ژیانا وی بن و زەنگینی و ھەژاری لدەف ڤی خەلكی ل سەر وێ ژمارێ دیار دبیت كا چەند ژ ژیێ وی مایە و ھوسان فلمی چەندین روودان و دزی و تاوان و كوشتن تێدا ھەنە، ھەمی ژی بۆ بدەستڤەئینانا ژیەكێ درێژتر.

محاضرة عن رواية سمو بابير/ داود مراد الختاري

 الباحث- داود مراد الختاري 

محاضرة عن رواية سمو بابير

عقدت جلسة التوقيع على رواية (سمو بابير ) للروائي عبدالرحمن بامرني من قبل مركز لالش / شاريا بالتنسيق مع الهيئة العليا للمركز يوم امس 3 كانون الاول 2024 ، والقيت محاضرة عن حملة ايادة قبيلة باسان والرواية معتمدة على احداث كتابنا ( ابادة قبيلة باسان) والقى الزميل حسو هورمي عن دور المجلس الروحاني في مساعدة البطل سمو بابير ، وبعدها تحدث الروائي عن مضمون الرواية.
الجدير بالذكر حضر جمهور غفير من المثقفين والمهتمين في الجلسة وكانت هناك مناقشات وتساؤلات من قبل الحاضرين حول مضمون الرواية .

نڤیسەری ب نموونا توندوتیژیا دژی ژنان

عبدالرحمن بامەرنی

ئەگەر ئەم درێكەفتی بین، كو مافێن ژنان ژ گەلەك روویانڤە دھێنە خوران، ژبەركو بتنێ ژنە! ئەرێ نڤیسینێ چ گرێدان بڤێ چەندێ ڤەھەیە ،چ ژن بنڤیسیت یان زەلام بنڤیسیت؟ ژبەركو نڤیسین زێدەتر پەیوەندییەكا روحییە دناڤبەرا خودیێ مرۆڤی و ئەو تشتێ دكەڤیتە بەرچاڤێن مرۆڤی و چ جارەكێ وێنەیێ نڤیسەری نەبوویە ھاندەر، كو نڤیسینێ ژ نڤیسینێ جوداھییا خوە ھەبیت؟ ئەز نموونا ئێك ژ نڤیسەرێن دھوكێ بەحس بكەم، كو ھەم د رۆژنامێدا كاركرییە و دیسان ئێك ژ نڤیسەرێن بەرنیاسێن دھوكێ یە و چەندین پەرتووكێن خوە یێن چاپكری یێن ھەین، بێی ناڤئینانا وی. ھوسا گوتە من، ئەرێ شێخ ئەز پرسیارەكێ ژتە بكەم، ئەڤ ژنێن بۆ تە دنڤیسن، تو بۆ وان دنڤیسی یان راست مە نڤیسەرێن ژن ھەنە؟ من گوتێ، ئەز بەرسڤێ ب ئەرێ یان نەخێر نادەمە تە، لێ ئەز دێ فەیسبووكا چەند نڤیسەرێن ژن بۆ تە فرێكەم و تو بخوە دگەل باخڤە، ژبەركو ژی تو نڤیسەرەكێ بەرنیاسی، دێ بەرسڤا پەیوەندیێ و پرسیارێن تەدەن و دێ ھینگێ زانی كانێ مە نڤیسەرا ژن ھەیە یان نە و جارەكێ ژی ئێك ژ نڤیسەرێن ژن بابەتەك بۆ من نڤیسا بوو و ئەو بابەت من د مالپەرێ خوەدا بلاڤكر، كو من ئەو مالپەر برێڤەدبر و یێ تایبەت بوو بنڤیسینا گوتارێ، نامەكا تایبەت بۆ من فرێكر و گوت: ئەز دێ شێم داخوازەكێ ژتەكەم؟

ئیمزاكرنا سمۆیێ باپیر ل شاریا و چەند سمینار

 ل بنگەھێ لالش ل كومەلگەھا شارییا، ئێڤاریەكا تایبەت ھاتە رێكخستن بۆ ئیمزاكرنا رۆمانا من (سمۆیێ باپیر)، دڤێ ئێڤاریێدا ھەر دوو بەرێزان نڤیسەر و ڤەكولەر داود مراد خەتاری و نڤیسەر ھەسۆ ھورمی ل سەر كومكوژییا گوندێ باسا سمینار پێشكێشكرن و من كورتییەك دا سەر رۆمانا خوە بەحسكر و پاشی دەرگەھێ دانوستاندنێ ڤە بوو و لدووماھیێ ژی پەرتووك ل سەر بەشداربوویان ھاتە بلاڤكرن و بۆ ھاتنە ئیمزراكرنێ، جھێ ئاماژێ یە كو ئەڤ ئێڤاریە ژلایێ نڤیسەر ساكار كامل ڤە دھاتە برێڤە برن.

سمۆیێ باپیر، بەشوێن رفێندراوە ئێزدییەكاندا دەگەڕێت


لە نوێترین بەرهەمی ئەدەبیی خۆیدا نووسەر و رۆژنامەنووس عەبدولڕەحمان بامەڕنی رۆمانی (سمۆی باپیر، رفێندراوە ئێزدییەكان رزگار دەكات)ی بڵاوكردەوە و هەنووكە لە دووتوێی بەرگێكی جواندا كەوتووەتە بەردەستی خوێنەران.

سەبارەت بە بیرۆكەی رۆمانەكە و ناوەڕۆك و چیرۆكەكانیشی، عەبدولڕەحمان بامەڕنیی نووسەر لە لێدوانێكیدا بە دوالاپەڕەی كوردستانی نوێ - ی راگەیاند: رووداوەكانی ئەم رۆمانەم دەگەڕێتەوە بۆ جینۆسایدكردنێكی دیكەی مێژوویی ئێزدییەكان لە كاتی جەنگی یەكەمی جیهانیدا لە رۆژی 14/5/1916
كە ئێزدییەكانی گوندی باسا دەكەونە ناو بۆسەیەكەوە و تێیدا 180 كەس كەمەڵكوژ دەكرێن و چەندین كچ و ژنی ئێزدیش دەڕفێندرێن.

عنواين قصصية من نماذج قصص (عبدالرحمن بامرني)

 دراسة نقدية
قیرین عجو

العنوان تعتبر العتبة، أو المدخل لدخول إلى احداث النص، والعنوان قد تعبّر أحيانا من البداية عن الاحداث والمجرايات، وأحيانا تكون غامضة. إضافة هي العتبة التي يقف عليه الكاتب كي يدخل إلى عمق الحدث والتفاصيل. العنوان قد يتألف من كلمة واحدة، أو جملة، أو كلمات مركبة..
استراتيجية العنوان
الاستراتيجية التي اعتمده الكاتب في اختياره للعناوين في قصصه، تعتمد على اللهجة المحلية والعامية التي يستخدمها الشعب في حياتهم اليومية. تعتبر مصطلحات قديمة أو تراثية وإضافة إلى صفات كان يستخدمها الناس في يومهم. فقد استغله الكاتب بذكاء في خدمة قصصه التي تصنف كقصص السخرية أو التهكم، القريبة من اسلوب (عزيز نسين) المعروف بفكاهيته الساخرة و اللاذعة. في قصة (خره خر) العنوان مؤلفة من كلمة مركبة، تأتي بمعنى الضجيج، وهي كلمة قديمة متوارثة عن الاجداد، كانت تستخدمه عامة الشعب حين كانوا يشاهدون ضجيجاً ما. وهنا استخدمه الكاتب كنوع من السخرية، في تقديم قصته الواقعية، حيث يعيش البطل واقعاً مزرياُ. وقد قام بالتشبيه ما بين ضجيج الشارع و ما بين ضجيج زوجة البطل في القصة. وفي الواقع في هذه القصة تعيش ضجيجاً غير اعتيادي، إلى درجة الهذيان، مع تسارع في نمطية الاحداث. كل هذا الضجيج المتسارع في كفة، و ضجيج الزوجة في كفة أخرى.

كی مێژوویا مە بنڤیسیت؟!

عبدالرحمن بامەرنی
راستی ژی بیت، كی مێژوویا مە بنڤیسیت؟ ئەڤە ئەو بابەتە گەلەك جاران من دڤێت ب ئازرینم. ئایا وەسانە وەك دبێژن مێژوویا مە ب سترانا گەھشتییە مە؟! دەما بابەت دچیتە سەر دەنگبێژیێ و سترانێن شەران، گەلەك دھێنە پێش و دبێژن مێژوویا مە یا نزیك ل سەر ئەزمانێ سترانبێژان گەھشتییە مە و ھندەكێن دی بۆ پەسەندا گوتنێن ان دبێژن دڤێت ئەم ل سترانێن خوە یێن دەنگبێژیێ ڤەگەرین، ژبەركو ئەم دشێین گەلەكێ ژ مێژوویا خوە یا بەرزە یان یا نەھاتییە نڤیسین، ئەم بنڤیسین. ئەو ژی راست دبێژن، گەلەك ژ روودان و سەرھاتیێن مە یێن بووینە ستران و بدەنگێ دەنگبێژان یێن ھاتینە ڤەگێران و ئەگەر ئەم حەز بكەن، ئەم دشێین ل سەر كار بكەین و چەندەكێ ژ مێژوویا خوە بینینە زمان، ھەر چنەبیت باش یان خراب، ئەم تشتەكی بەلگەبكەین. لێ لێرە ژی پرسبارەك خوە دوبارە دكەت، ئایا ئەو سترانێن گەھشتینە مە، ئەو روودان و شەر و ناكۆكی و مێژوویا دناڤ سترانێدا دھێتە باسكرنێ، ئایا ئەو روودان وەك خوە ھاتینە ڤەگوھاستن یان ل سەر داخوازا ھندەك بووینە ستران و ژ كەسەكی بۆ كەسەكێ دی دھێنە ڤەگوھاستن؟