ناڤونیشانێ پەرتووكێ یان ناڤێ نڤیسەری یان ناڤەرۆكا پەرتووكێ
عبدالرحمن
بامەرنی
من ناڤونیشانێ
گوتارا خوە كرنە سێ پرسیار و ئەز دێ پەرتووكا (كەزەبا ستێران) یا (دەمھات نوری
عەبدال)ی، وەك نموونە وەرگرم، كو بەریا چەندەكێ ل ھولا ئێكەتیا نڤیسەران ئیمزاكرنا
وێ ھاتە كرنێ و ئەڤ ئیمزاكرنە ب چەند برگەیێن جودا بوو و دەستخوشیێ ل شاعری دكەین
و سەركەفتنێ بۆ پەرتووكا وی دخوازین.
بوچی من ئەو پەرتووكە ھەلبژارت؟ ژبەركو د رۆژا ئیمزاكرنا پەرتووكێ دا، چەندین برگەیێن جودا ھەبوون و ئەو برگە ھەمی ئەگەر بوون، كو نە راستەخو بەھایێ پەرتووكێ لدەف خواندەڤای دروستبكەت. ئێكەم برگە: خواندنەكا رەخنەی ژلایێ ماموستایەكێ زانكویێ د بوارێ رەخنا ئەدەبی دا ل سەر پەرتووكێ ھەبوو. برگا دوویێ: برگەكا ھونەری دناڤ ڤێ ئیمزاكرنێدا ھەبوو و ب دەنگێ چەند سترانبێژان چەند كوپلە ژ شعرێ دگەل موزیكێ ب دەنگ ھاتنە گوتن و لدویڤ پێزانینان ئاواز بۆ (12) شعران ھاتیە دانان و بتنێ ریكورد مایە و دیسان ئێك ژ ھونەرمەندێن ناڤدار بھێتە بەر میكروفونێ و بێژیت من (3) شعر ژڤێ دیوانێ یێن ریكورد كرین و كارێ كلیپێ ژی د ئێكێدا یێ بەردەوامە و تشتێ دی یێ سەرنج راكێش دڤێ ئیمزاكرنێ دا، ئامادەبوونەكا بەرچاڤ دھولێ ڤە ھەبوو، ئەڤە ژی وەك بەراوردیەك دگەل پرانیا چالاكیێن ئەدەبی و رەوشەنبیری ئەڤێن ل نڤیسەران دھێنە ئەنجامدان، ئامادەبوونەكا باش بوو و ئەڤێن ل سەری من بەحسكرین دڤێ ئاھەنگا ئیمزاكرنێ دا، ئاماژەیێن باشن كو بەھایێ پەرتووكێ بلند بكەن، لێ ژبلی ڤان ژی ھەر ئێك ژ (بەرگێ پەرتووكێ و ناڤێ پەرتووكێ و ناڤێ نڤیسەری و ناڤەرۆك) ژی ئەگەرن، كو بەھایێ پەرتووكێ بھێتە پێش.
ئەگەر ژ ناڤونیشانێ پەرتووكێ (كەزەبا ستێران) و بەرگێ پەرتووكێ دەستپێبكەین، كو ئێك ژ تایبەتمەندیێن ئەدەبێ نوو، ئەڤەیە گرنگیێ ب ناڤونیشانی ددەت، دەما لڤێرە بەحسا ناڤونیشانی دكەم، بەحسا وان ھەمی ناڤان دكەم یێن ل سەر بەرگێ پەرتووكێ دھێنە رازاندن، چ ناڤێ پەرتووكێ بیت یان ناڤێ نڤسەری بیت یان ئەو فونتێ ناڤ پێ دھێتە نڤیسان یان ئەڤ ھووردەكاریێن دی ئەڤێن دكەڤنە سەر بەرگێ پەرتووكێ، وەك ھەلبژارتنا رەنگی، تابلۆی، كو بەشەك ژێ بۆ دەستھەلیا دیزاینەری ڤەدگەرن و دیسان ئەو چاپخانەیا ئەڤ پەرتووكە لێ دھێتە چاپكرنێ و كوالیتا چاپێ، ھەمی ھوكارن كا دێ چەند سەرنجا خواندەڤای بۆ خوە راكێشیت و لڤێرە گرنگە ھەلبژارتنا نڤیسەری بۆ دەستنیشانكرنا دیزاینەری و دیسان ئەو جھێ لێ چاپ دكەت، ھەلبژارتنەكا باش بیت.
سەبارەت ناڤێ
پەرتووكێ و ناڤێ نڤیسەری، راستە ھەلبژارتنا ناڤی بۆ پەرتووكێ گرنگە، لێ ناڤێ
نڤیسەری ژی ئەگەرەكە كو خواندەڤایێ پەرتووكێ ھەبیت، ئەو نڤیسەرێ بشێت خوە پێش
بێخیت، ناڤەكی بۆ خوە پەیدا بكەت، مەبەستا من ب ناڤی، چالاكیێن وی، ئەو تشتێ ئەو
دنڤیسیت، چەند گرنگیێ ددەتێ، چەند كاری تێدا دكەت، ھەمی ئەگەرن دەما خواندەڤا
بەرەڤ پەرتووكخانەیەكێ یان كۆشكەكا فرۆتنا رۆژنامە و كوڤاران دچیت، دەما ناڤێ
نڤیسەری دكەڤیتە بەردەستان وێ پەرتووكێ راكەت. ژبەركو پێش وەخت دزانیت ئەو دێ
پەرتووكەكێ دگەل خوە راكەت، نڤیسەرێ وێ ناھێلیت ژ بەھایێ قەلەمێ وی بھێتە خار.
دیسان وەك نموونە ژی مە گەلەك پەرتووك ھەنە و بھایێ وان یێ بەردەوامە و رەنگە ناڤێ
نڤیسەری ھەر نەمابیت یان كەس نەزانیت خودانێ وێ كییە، وەك پەرتووكا (ھزار شەڤ و
شەڤەك).
ژلایەكێ دیڤە ئەگەر
بەحسا ناڤێ نڤیسەری بكەین، ھەر چەندە بۆ رەخنەگران ھند ناڤێ نڤیسەری گرنگ نینە ھندی
ناڤەرۆكا پەرتووكێ گرنگ بیت، لێ ئەڤە رامان ژێ ئەو نینە كو گرنگی ب ناڤێ نڤیسەری نەھێتەدان
و ھندەك نڤیسەران یێن شیاین برێكا ئەو تشتێ ئەو د نڤیسن و پێشكێش دكەن، بۆ خوە ناڤەكی
دناڤا رۆژنامەڤانیێ دا و دناڤا ئەدەبیاتێدا دروست بكەن و دەما چاڤێ خواندەڤای ب ناڤێ
نڤیسەری دكەڤیت، پێش وەخت ئەو دێ رێژەیەكا ھەلگرتنا پەرتووكێ دەتە ناڤی، ژبەركو پێش
وەخت ئەڤی ناڤی، جھێ خوە یێ لدەڤ وی دروست كری كو ئەڤ ناڤە تشتێ جوان دنڤیسیت و ناھێلیت
چ تشتەكێ نەباش ژبن ناڤێ وی دەركەڤیت و بھێتە بلاڤكرنێ. بۆ رەخنەگران ژی دەما رەخنەگرەك
دھێت و خواندنەكێ ددەتە بەرھەمێ ئەدەبی، ئەو دێ وێ خواندنێ ژ دەرڤەی ناڤێ نڤیسەری
كەت و رەخنەگرێ فرەنسی (رولان بارت) دەما ل سالا 1968ێ زاراڤێ (مرنا نڤیسەری) راگەھاندی،
ھەر مەبەست ژێ ئەڤە بوویە، دەما خواندەڤا دەست ب خواندنا پەرتووكەكێ دكەت، ھینگێ ئەو
دبیتە نڤیسەرێ راستەقینە یێ وێ خواندنێ.
سەبارەت
ناڤونیشانێ پەرتووكێ: گەلەك پەرتوك ب بەچاڤێن من كەفتینە، ناڤەك ھاتیە ھەلبژارتن،
راستە ناڤەكێ كوردی و پەتییە و دەما پرسیارێ ژ خودیێ پەرتووكێ دكەی، دێ بێژیت ئەڤە
ناڤەكێ كوردییە و من یێ ژ مرنێ رزگار كری! ئەز ژی دگەل تەمە كو تە پەیڤەك ژ مرنێ
رزگار كر، دەستخوش. لێ دەما تو ناڤەكی دەست نیشاندكەی، دڤێت ھزرێ د خواندەڤای و
بەھایێ پەرتووكێ ژیدا بكەی، چنكو تە پەرتووك یا دانایە پەرتووكخانێ و خواندەڤایەك
دێ ھێت و سەدان ناڤێن پەرتووكان دێ كەڤنە بەرچاڤێن وی و دێ ئەو پەرتووك سەرنجا وی
بۆ خوە راكێشیت، یا ئەو تێبگەھیت و تو ل پەرتووكخانێ نابی كو ناڤێ پەرتووكاخوە بۆ
وی شرۆڤە بكەی و مە دەھان نموونێن پەرتووكان ھەنە بڤی رەنگی، لێ ناڤ ئینانا وان
رەنگە ببیتە ناڤزراندنەك بۆ ھەمان پەرتووك.
لدووماھیێ ئەڤێن
ل سەری ئەگەرن كو بەھایێ پەرتووكێ بلند بكەن یان بینە خارێ، مەبەستا ب دروستكرنا
پەرتووكێ ژی ھەر ئەڤەیە، ئەم پترترین خواندەڤای لدوورێن وێ خرڤە بكەین.
ــــــــــــــــــــــ
ـ رۆژناما ئەڤرو ژمارە (3559) یا رۆژا 29/7/2024
ليست هناك تعليقات:
إرسال تعليق