2019/10/27

دەما جڤاك دبیتە دەستهەلات

عبدالرحمن بامه‌رنی
مەبەست ژ دەستهەلاتا چڤاكی، دەما هزرێن كومەلگەهی كارتێكرنێ‌ ل سەر رەوشت و تیتالان دكەن، جڤاك بخوە دبیتە خودانێ‌ بریارێن خوە، هزرا عەشاییری ل سەر رەوشەنبیریەتێ‌ زال ببیت و بەشەك
ژ كێشێن كومەلایەتی برێكێن جڤاكی/ عەشیرەتێ‌ دهێنە چارەسەركرن.

فاكتەرێن مانا ڤێ‌ دەستهەلاتێ‌
ئەڤ دەستهەلاتە دێ‌ هەر یا خورت بیت، هندی جڤاك یێ‌ داخستی بیت و دەرفەتێن خوە رەوشەنبیركرنێ‌ دناڤدا دكێم بن، سەنتەرێن رەوشەنبیری نە د ئەكتیڤ بن، رێكخراوێن جڤاكێ‌ مەدەنی نەشیابن برولێ‌ خوە راببن، روژنامە و بەلاڤوك برەنگەكێ‌ پێدڤی نەگەهیتە هەمی جهان. ژ ئاكامێن وێ‌ ژی، دێ‌ بوشاهیەك لهەمی بیاڤەكی پەیدا بیت، دێ‌ نە باوەریەك رەنگ ڤەدەتە ل سەر هەمی بیاڤەكی، دەرفەت دێ‌ بۆ پروپاكندەیان هەبن، نە باوەری دناڤبەرا دام و دەزگەهێن حكومی و هاولاتیدا دێ‌ بەرەڤ زێدە بوون بن. تشتێ‌ ژ هەمیێ‌ ژی مەترسیتردارتر، كو من بابەتێ‌ من خوە ژ بۆ تەرخانكرییە، دێ‌ رێ‌ بۆ هندەك دەستهەلاتێن دی هەبیت، بناڤێ‌ عەشایری و ئاینی و هزرێن جڤاكی یێن بەرتەنگ، ئەڤ دەستهەلاتێن هە ب ئازادانە و ب تەمامكەرێن ئێك، دێ‌ رولێ‌ خوە بگێرن.


رۆژنامەڤانی وەك ئالتەرناتیف
ژ بۆ وێ‌ چەندێ‌ كو دەستهەلاتا روژنامەگەری رولێ‌ خوەیێ‌ دروست و كارا بگێریت، رێ‌ لبەر پروپاكندەیان بهێتە گرتن و باوەری دناڤبەرا حكومەتێ‌ و هاولاتیدا، ل سەر بنەمایەكێ‌ تێگەهشتنێ‌ پەیدا ببیت. دڤێت روژنامە و گوڤار ببنە كەرەستەیەك و بكەڤنە بەر دەستێ‌ خواندەڤای، خەلك فێر ببیت سپێدێ‌ قەستا كوشكا فروتنا روژنامەیان یان پەرتوكخانێ‌ بكەت و روژنامەیەكێ‌ بكریت. ئەگەر ئەڤرو مە ئاریشەیا نەبوونا خاندەڤای و وەرگری هەبیت، مە ئاریشەیا گەهاندنا روژنامێ‌ بۆ هەر جهەكی هەبیت. ئەم نەشیابین باوەریێ‌ بۆ خاندەڤای چێكەین، كو بەرەڤ كرینا روژنامێ‌ ڤە بچیت. دڤێت ئەم بیر ل تشتەكێ‌ دی بكەین، ئەو ژی بێژین، مە ئاریشە دناڤبەرا روژنامەگەریێ‌ و هاولاتیدا هەیە، مە ئاریشە د گەهاندنا راستیاندا هەیە. ئەگەر نەبوونا كارەبێ‌ ئێك ژ ئاریشێن حكومەتێ‌ بیت و هاولاتی گازندەیان ژبەر بكەت، ئەگەر پەیداكرنا ئاڤاهیێن ئاكنجیبوونێ‌ ئاریشەیا حكومەتێ‌ بیت و هاولاتی گازندەیان بۆ بكەن و ببنە پروژە و بودجە بۆ بهێنە تەرخانكرن. بوچی پێشخستنا بیاڤێ‌ روژنامەگەریێ‌ ژی نابیتە پروژە و بوچی بودجە بۆ نەهێتە تەرخانكرن.
ئەگەر مە بڤێت دەستهەلاتا روژنامەگەریێ‌ رولێ‌ خوە بگێریت، روژنامە پر فروشتن بیت و خواندەڤایەكێ‌ هەمەجور هەبیت. دڤێت لوان ئەگەران بگەرین یێن بیاڤێ‌ ڤێ‌ دەستهەلاتێ‌ بەرفرەهـ دكەن، دڤێت روژنامەگەریێ‌ بكەینە بیاڤێ‌ گرێدانا وەرگری ب دەستهەلاتێ‌ ڤە، ببیتە بیاڤێ‌ پەیداكرنا باوەریێ‌. دڤێت هێزا ڤێ‌ دەستهەلاتێ‌ بۆ بەخشێ‌ رادیویێ‌ و تەلفزیونێ‌ بتنێ‌ نەهێلین، بەلكو هەولبدەین ژ بهایێ‌ روژنامە و گوڤاران ژی زێدەكەین، رۆژنامە و گوڤاران پر فروشتن بكەین. ئەگەر خەلك فێر نەببیت قەستا كوشكەكا فروشتنا روژنامان بكەت و قەستا پەرتووكخانێ‌ بكەت، بلا ئەو دەست پێشخەری ب پروژە بیت و ئەم ل خواندەڤای بگەرین و هێزا روژنامێ‌ و گرنگیا وێ‌ بۆ نێزیك بكەین.
رۆژنامەگەری دشێت چبكەت؟
رۆژنامە راستیا روودانێ‌ بۆ وەرگری ڤەگوهێزیت، نەك پروپاكندەیەكا جاددێ‌ و هەتا بگەهیتە گوهێن وی، نیڤا راستیێ‌ ژێ‌ بەرزە ببیت! ب روژنامێ‌ ئەم دشێین دەستهەلاتا عەشاییری و جڤاكی یا بەرتەنگ و داخستی بگوهرین، بەرسینگا پروپاكندەیان بگرین، هێزێ‌ بدەینە حكومەتێ‌ و دەستهەلاتا خوە. ئەڤا هە ژی پەیدا نابیت تا ئەم هێزێ‌ نەدەینە ناڤەرۆكا رۆژنامێن خوە و مە پروژەیێن دیراسەتكری نەبن، ئەم پێ‌ روژنامێ‌ بگەهینینە بچویكرتین بنگەهێ‌ ئاكنجیبونێ‌، خو ئەگەر ب ژمارە پێنج رۆژنامە بتنێ‌ ژی، ل وێ‌ دەڤەرێ‌ بهێنە فروشتن.


دەرهاڤێژە
ئەگەر ئەم درێكەفتی بین، كو دڤێت دەستهەلاتا روژنامەگەریێ‌ رولێ‌ خوە بگێریت و مە باوەری هەبیت كو رۆژنامەگەری دێ‌ شێت بوشاهی و گومانا دناڤبەرا دەستهەلاتێ‌ و هاولاتیدا هەی، نەهێلیت. هینگێ‌ دێ‌ شێین باوەریێ‌ دناڤبەرا هاولاتی و دەستهەلاتێدا زێدە بكەین، دێ‌ یاسا شێت رولێ‌ خوە گێریت و رێ‌ ل بەر دەستهەلاتا عەشایری هێتە گرتنێ‌ و ئەڤە هەمی ژی بەندە ب هەبوونا رۆژنامەگەریا ئازادڤە، كەنگی مە شیاین خوە ئازاد بكەین، مە رۆژنامەگەریا ئازادهە بیت.! پێنەڤێت ژی ب هەبوونا رادەربرینێ‌، داهێنان دێ‌ پەیدا بیت، تایبەتمەندی دێ‌ پەیدا بیت، چاڤدێری دێ‌ ل سەر جێبەجێكرنا پروژەیان، دام و دەزگەهان هەبیت، لایەنێ‌ كەمتەرخەم دێ‌ هێتە ئاشكەراكرن و لایەنێ‌ ئەكتیڤ دێ‌ هێتە بەرچاڤكرن. ئەڤە ئەم گەهشتینە ئەنجامەكی كو تێدا ئەدائا حكومەتێ‌ و دام و دەزگەهێن وێ‌، ب جوانترین رێ‌ برێڤە بچن. ئەم گەهشتینە ئەنجامەكی گومان و نەباوەری و پروپاكندەیێن خراب دێ‌ هێنە بن بركرن و دێ‌ رێ‌ لێ هێتە گرتن.

*د رۆژناما رێگای كوردستان ژمارە 1193ێ‌ ل رۆژا 22/20/2019ێدا بلاڤ بوویە.

ليست هناك تعليقات: