2025/03/26

خواندنەك بۆ كورتە چیڕۆكا «باگوردانێ مە»* یا شیان كانیساركی

عبدالرحمن بامەرنی

د چیرۆكا «باگوردانێ مە»دا، شیان كانیساركی مە دبەتە دناڤ حالەتەكیدا، كو تێدا مەیێ خواندەڤان پشكداری خەمەكا خوە دكەت و دبێژیتە مە، ئەو خەریبی و بەرزەبوونا ئەز دناڤدا دژیم، ژ تاقەتا من مەزنترە و حەز دكەت برێكا ڤەگێڕانا چیڕۆكەكێ ژبیرهاتنێن خوە، وێ خەمێ ل سەر ملێن مە یێن خواندەڤان ژی پارڤە بكەت. چیڕۆك ب زمانەكێ سادە و راستەوخۆ هاتیە نڤیسین، ئەڤ شێوازێ هەنێ ژی ب ڤەگێڕانا ئاشكەرا دهێتە ناسكرنێ و ئەڤ هویردەكاریێن نڤیسەر پەنایێ دبەتە بەر، مەبەست ژێ ئازراندنا هەستێن خواندەڤاییە. چیڕۆك دیمەنەكی ژ ژیانا گوندان پیشانددەت، وەرز زڤستانە، ل زڤستانێن گوندان ژی بەفر ب چوكان دكەڤیت، باران دلۆڤانییێ ب كەسێ نابەت، تایبەت ئەو خانیێن ژ هەژاریێ و نەداریێ باش نەهاتینە دروستكرن و بان دلۆپان بكەت یان ژی د مالەكێدا كەسەك نەبیت قەستا سەربانی بكەت، بەفرێ ڕامالیت و بانی كا بكەت و دەستكێ باگوردانێ بێخیتێ و بگێڕیت.

نڤیسەرێ چیڕۆكێ ب مونتاجا ڤەگێڕانێ دیمەنان دئێخیتە بەر ئێك و د هەمی دیمەنان ژیدا، مەبەستا وی بشێت خواندەڤایێ خوە پشكداری كارێ ب زەحمەتێ كارەكتەرێ چیڕۆكا خوە بكەت، بزانیت ئەگەر ژ ڕۆلێ وی نەبایە، دا هینگێ ژیان چەند یا بزەحمەت بیت و ئەو بخوە ژی هەر وەسا بوویە، ژیانا گوندان ب وی رەنگی نەبوویە یێ بۆمە دهاتە ڤەگوهاستن، دگۆتنە مە ل گوندان هەمی تشتەكێ خۆش و جوان بوو، بەحسا سۆپەیێن داران دكرن و بەحسا بەرویان دكرن چاوان دكرنە دناڤ خۆلی پەلێ دا، یان ژی بەحسا شەڤبێریان دكرن، بەحسا كەلشتۆكێن هناران و شكاندنا گیزان و كاكلە باهیڤا و مێویژان و كتكێن هژیرا و مە هەمیان ئەو خۆزی رادهێلان ئەم ژی ل وی دەمی و دگەل وان خۆشیاندا ژیاباین. یا راست هەمی تشتەك ب زەحمەت بوو، هەبوونا دارێن قەدكری و ب بڤری كەلاشتی ل بن سیڤاندێ، كا دێ ئەو قەدێن داران تێرا زڤستانێ كەن یان نە. ئالفێ ئاژەلی و كا هەر ئێكی شیایە بۆ ئاژەلێ خوە و زڤستانا سار و بەفرین چ خڕڤەكەت و دگۆڤێ ڤە ژ برسا نەمرن. نڤیسەرێ چیڕۆكێ دیمەنەك ژڤان زەحمەتییان بەرچاڤكریە، دبێژیتە مە ل ژیانا گوندان دڤێت كەسەك هەبیت خێزان پشت بەستنێ ل سەر بكەت، ئەگەر زڤستانا وی ب ساناهی دەرباز نابیت و ئەو بابێ خوە دكەتە ئێك ژ كارەكتەرێن چیڕۆكێ. بەحسا گێڕانا بانی دكەت كو ژ تاقەتا وی زێدەتر بوو و دڤیا بێژیتە مە، بابێ من ئەو هێز بوو یا ئەم پێ دخورین، مە شانازی ب وێ هێزێ دبر و ئەم بۆ چ تشتەكی مەحتل نەدماین.
چیڕۆك زۆمێ دئێخیتە سەر چەند دیمەنان، ئێك دیمەنێ زارۆكیینا وی، مەبەست ژێ نڤیسەر دەما بابێ وی نەدهێلا ئەو چ كارەكێ بكەت و بتنێ كارەكێ بچیك نەبا، دەما دبێژیت: «نەدهێلا ئەز دەستدەمە باگوردانی، جارجاران من تەلیسێ كایێ بۆ دگرت دەمێ پێوەردكر. پشتی ئەز پیچەكێ گڕ بوویم، ڕەخەكێ دەستكی ددەتەف من، لێ ژبەر من نەوێریت هند نێزیكی سیڤاندێ بكەت نەكو ژ دەستێ من ب ڤەسەریت و ب نیڤا حەوشێ بكەڤیت». ل دیمەنێ دویێ، نڤیسەری دڤێت كارەكی ژ وێ ژیانێ نیشا مەبدەت، كو ژ تاقەتا وی زێدەترە و دبێژیت: «لەوڕا دەمێ بارانێ خوەش لێدكر و ئەز و بابێ خوە ب سەر وێ پێسترا مامێ جەلالی بۆ مە چێكری دكەفتین بۆ گێڕانا بانی، دا بابێ من دەستكێ ئاسنی بەت و وی باگوردانێ گران، پێنج شەش سەربانان ژێهەل ئینیت هەتا دگەهاندە سەربانێ مە و بان دگێڕا». ژ دروستكرنا ڤان هەمی دیمەنان، نڤیسەرێ چیڕۆكێ مە یێ خواندەڤان ژ دیمەنی ڤەدگوهێزیتە دیمەنەكێ دی و بێچارەییا خوە دیاردكەت، سەرەرای كو ئەو ژی د ژییەكێ مەزندایە و شیانێن هەمی تشتەكی یێن هەین، لێ ئەو تشتێ هێز ل دەف وی نەهێلایی بابێ وییە و هوسا دبێژیت: «جاران ژی دەمێ باران نە هند یا توند با من ب تنێ دگێڕا و وی باش چاڤدێریا من ل ڕەخێ سیڤاندا پشت بانی دكر. لەوڕا من چ جاران ئەو باگوردان نە دئێخست. د نوكەدا هەتا ئەز باگوردانی ژ بانێ شەشێ دئینم سەر بانێ مە بانگێ سپێدێ ددەت و ئێدی هەرجار باگوردان ژ دەستێ من د ڤەڕەسیت و ب نیڤا حەوشێ دكەڤیت، حەوش ژی هەمیا یا دەرزاندی».
چیڕۆك ب كورتی حالەتەكی بەرچاڤدكەت، رەنگە گەلەك ژ تاكێن كومەلگەهی تێرا دەرباز ببن و نەشێن خوە ژ بن بارێ گرانێ ڤێ هەڤركیێ دەرباز بكەن، ئەو ژی داخبار بوون ب كەساتیەكی و دا ئەو تاكێ هەنێ بشێت ژڤێ قوناغێ دەرباز ببیت ژی، ئەو پێدڤی دەركرنا هندەك راستییانە و رەنگە نڤیسەرەك ب كارەكێ ئەدەبی و هونەرمەندەك ب كارەكێ هونەری و هەر پیشەكارەك ب رەنگەكی ڤی بارێ گران دێ ل سەر ملێن خوە قولپینیت و دەست ب ژیانا خوە یا ئاسایی كەتەڤە و ژبەر هندێ ژی، ئەدەب و هونەر ب ملكێ گشتی دهێنە ناسكرن و برێكا خواندنێ، خواندەڤان ژی فێری ژیانەكا دیتر دبیت.
ـــــــــــــــــــــــــــــــ
• باگوردانێ مە، كورەچیڕۆك، شیان مەهدی كانیساركی، رۆژناما ئەڤرۆ ژمارە (3703) یا رۆژا 3/3/2025.
ـ د رۆژناما ئه‌ڤرۆ 3709 – 2025 /13/03 دا ھاتیە بلاڤكرن.
ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ
باگوردانێ مە
شیان مەهدی كانیساركی
ئەم چ جاران ژ زڤستانێ نە دترسیاین، ئەگەر خوە چەند یا دژوار ژی با، چونكی ئەم خودانێن باگوردانی و دەستكێ وی بووین. مالا مە ل سەرێ كۆلانێ بوو و بانێن مە هەمیان پێكڤەبوون، ئێك ژ ئێكی بلندتر. گەلەك جاران مالا بنێ كۆلانێ باگوردانێ مە دبر و نە دزڤڕاند.
لەوڕا دەمێ بارانێ خوەش لێدكر و ئەز بابێ خوە ب سەر وێ پێسترا مامێ جەلالی بۆ مە چێكری دكەفتین بۆ گێڕانا بانی، دا بابێ من دەستكێ ئاسنی بەت و وی باگوردانێ گران، پێنج شەش سەربانان ژێهەل ئینیت هەتا دگەهاندە سەربانێ مە و بان دگێڕا.
نەدهێلا ئەز دەستدەمە باگوردانی، جارجاران من تەلیسێ كایێ بۆ دگرت دەمێ پێوەردكر. پشتی ئەز پیچەكێ گر بوویم، ڕەخەكێ دەستكی ددەتەف من، لێ ژبەر من نەوێریت هند نێزیكی سیڤاندێ بكەت نەكو ژ دەستێ من ب ڤەسەریت و ب نیڤا حەوشێ بكەڤیت.
جاران ژی دەمێ باران نە هند یا توند با من ب تنێ دگێڕا و وی باش چاڤدێریا من ل ڕەخێ سیڤاندا پشت بانی دكر. لەوڕا من چ جاران ئەو باگوردان نە دئێخست. د نوكەدا هەتا ئەز باگوردانی ژ بانێ شەشێ دئینم سەر بانێ مە بانگێ سپێدێ ددەت و ئێدی هەرجار باگوردان ژ دەستێ من د ڤەڕەسیت و ب نیڤا حەوشێ دكەڤیت، حەوش ژی هەمیا یا دەرزاندی.

ليست هناك تعليقات: