2011/03/12

نڤیسین ب قه‌له‌مێ حبرى 3 ـ 4


چه‌رخێ له‌زێ

ئه‌گه‌ر ل ده‌مه‌كى، مه‌ خوه‌ بخودیێ هه‌مى تشته‌كى زانى بیت، وه‌ك گوتنه‌كا كوردى دبێژیت: ئه‌م وه‌كى باجان سوركێ بكێر هه‌مى كاره‌كى هاتبین! ئه‌ڤ چه‌ندا هه‌ بتنێ بو قوناغه‌كا ژیارێ یا تایبه‌ت بو كو ره‌وش دخازته‌ وێ چه‌ندێ، هه‌ر كه‌سى دڤیابا ل گوندێ خوه‌ هه‌مى كار كربان، شاره‌زایى دهه‌مى بواران دا هه‌با. لێ دقوناغا ئه‌ڤرو دا و ده‌ما ئه‌م دبێژین ئه‌م یێ دچه‌رخێ له‌زێ دا دبورین، ئه‌م به‌ره‌ڤ تایبه‌تمه‌ندیێ ڤه‌ دچین و ژبه‌ر هندێ ژى، ئه‌گه‌ر ل دابه‌شكرنا وه‌رزێن سالێ ڤه‌گه‌رین و رێزبه‌ندییا هه‌ر وه‌رزه‌كى دگه‌ل یێ دن جودا. دێ دوو وه‌رز هێنه‌ ژ ده‌ستدان و بتنێ هاڤین و زڤستان لبه‌ر چاڤ مینن، ژبه‌ركو پتریا خه‌لكى فێربوینه‌ دڤان هه‌ردوو وه‌رزان دا، وان تشتان دبینن كو پترییا  ده‌مێن خوه‌ پێڤه‌ مژویل دبن. دهاڤینێ دا پلانێن خوه‌ ددانن و هه‌مى هوشمه‌ندى و شاره‌زاییا خوه‌ دئێخنه‌ كارى، كا دێ چاوان پروژه‌یێن خوه‌ ئیننه‌ ئه‌نجام. شه‌ڤێن خوه‌ دكه‌نه‌ روژ و فراڤین و شیڤێن خوه‌ تێكه‌ل دكه‌ن، سه‌ره‌دان و نیڤا كارێن خێزانى پشت گوهڤه‌ دهاڤێژن و بتنێ خه‌ونێن وان، دێ چ به‌رهه‌م ب وێ ماندیبونا  هه‌مى ده‌مێ خوه‌ و هێز و شیانێن خوه‌ ژبو كه‌ته‌ به‌رهه‌م. به‌رهه‌م ژى پێنه‌ڤێت بو وه‌رزێ زڤستانێ یه‌، كو ئه‌م تا ڤێره‌ ژى نه‌شیاینه‌ خوه‌ ژ پاشماوێ خوه‌ یێ هزرى ده‌رباز كه‌ین و بتنێ ئه‌م ل زڤستانێ  هیبوینه‌ وێ چه‌ندێ، نه‌ كه‌ین و بخوین.

ژ ده‌ستدانا ڤان هه‌ردوو وه‌رزێن سالێ، كو دبنه‌ نیڤا ته‌مه‌نێ هه‌ر كه‌سه‌كى، وه‌رزه‌كێ كه‌سك و دبه‌رامبه‌ر دا وه‌رزه‌كێ زه‌ر. هه‌مى به‌هره‌مه‌ندى و شیانێن مه‌ یێن هزرى دناڤ دا، كومڤه‌ دبن. كه‌سكاتیا بهارێ گه‌له‌ك رامانان بخو ڤه‌ دگریت، هه‌ر ژ شینبونێ و ده‌ستپێكرنا ژیانێ و روژه‌كا نوى، ده‌ستپێكرن، زێده‌بون، ئاڤاكرن،  پێڤسڤه‌چوون و پلاندانان. كو دڤان هه‌مى ساخله‌تێن مه‌ گوتین دا، ئه‌گه‌ر هێزا خوه‌ بده‌ینه‌ سه‌ر گرنگیا ڤى وه‌رزى، ئه‌م دێ خودان پلانێن درێژخایه‌ن و سه‌ركه‌فتى بین و ئه‌م ناهێلین دپاشماوێ خوه‌ دا بمینین، بتنێ ژ وى قه‌رقوده‌ى بخوین، ئه‌وێ ئه‌م ل سه‌ر هیبوینێ و دێ چاوان كارێن خوه‌ یێن نوى پێ ئه‌نجامده‌ین. هه‌ر دیسان وه‌رزه‌كێ دى یێ ژبیركرى كو مه‌ چ گرنگى نه‌ دایێ، ئه‌و ژى وه‌رزێ زه‌ره‌، وه‌رزێ پایزێ. كو د پتریا فه‌رهه‌نگێن ئه‌دیب و هونه‌رمه‌ندان دا، ب وه‌رزێ داهێنانێ و به‌هره‌مه‌ندیێ دهێته‌ ل قه‌له‌م دان. مه‌ ده‌م بو ڤى وه‌رزى ته‌رخان نه‌كریه‌ و ئه‌م نه‌شیاینه‌ خوه‌ دگه‌ل بگونجینین. ئه‌گه‌ر دڤى وه‌رزى دا، ئه‌م دكارا و خودان داهێنان و به‌رهره‌مه‌ند نه‌بین، هه‌ر هه‌ول و بزاڤێن ئه‌م دكه‌ین، دێ دكورت خایه‌ن بن و ئه‌م نه‌شێین داهێنانێ د چ كاران دا بكه‌ین و تا بچوكترین تشتێ مه‌ ژى، دێ ژ وه‌لاتێن بیانى هێت و بتنێ ئه‌م دێ ژ كه‌فا هزرێن خه‌لكه‌كێ دى ڤه‌خوه‌ین و بینه‌ ڤایروسه‌ مروڤێن مشه‌خور! وه‌ك وێ پیره‌ژنا ل ئه‌سه‌نسورا نه‌خوشخانا ئازادى سیاربوى و گوتى: (راسته‌ ئه‌ڤه‌ چه‌رخێ له‌زێ و پێشكه‌فتنێ یه‌)، به‌س ڤێ پیره‌ژنێ ژبیركر بو كو چه‌رخێ له‌زێ، چ د ته‌مه‌نێ وێ ژى نه‌هێلایه‌!


په‌یڤ و هه‌ڤركى
ژیانێ ب په‌یڤان ده‌ست پێكریه‌ و خه‌لك فێرى لێكئینانا وان بویه‌ و  شعر ژێ په‌یدا كرینه‌ و جوانى پێ دهێته‌ دیتن! ب په‌یڤان كچ و كور حه‌ژێكرنێ دكه‌ن و ژ په‌یڤان ستران دهێنه‌ گوتن و مروڤ دگه‌ل وان سترانان، خوشى و تاما ژیانێ هه‌مبێز دكه‌ت و دگه‌ل سروشتى پێ دئاخڤیت. ل به‌راهیێ و ده‌ما شنوى خودێ مروڤایه‌تى په‌یداكرى، بێده‌نگیێ عه‌رد داپوشى بو و پاشى هزركرن په‌یدا بو و شنوى په‌یڤان خوه‌ دانه‌ ئێك و بو نه‌ ئاخفتن. 
هه‌ڤركیا ژ هه‌میا دژوارتر یا مروڤى ئه‌وه‌، یا دگه‌ل مروڤى بخوه‌ دهێته‌كرن! ژبه‌ركو مروڤى نه‌زانیه‌ په‌یڤان دجهێ وان دا بكار بینیت و مروڤى ژبیر كریه‌ كو ئه‌و بهه‌مى تشتان ڤه‌ ژ ئێك جودانه‌ و جوداهى ژى هه‌ڤركیێ په‌یدا دكه‌ت. هه‌ر ژ ره‌وشت و هزركرن و ره‌فتاران، هه‌ر ژ ئاین و نه‌ته‌وه‌ و زاراڤ و پیست و ده‌ڤه‌ر و گوند و عه‌شیره‌ت. دبیت ئه‌و كه‌سێ تو بو خوه‌ بهه‌ڤرك دزانى، هه‌ڤال یان برا یان خیشك یان هه‌ڤژین بیت. لڤێره‌ ده‌ما ئه‌و مروڤ زمانێ یێ به‌رامبه‌ر نه‌زانیت، دێ ژیانا هه‌ر دووان به‌رده‌وام دنه‌خوشیان دا بیت. هه‌ر ئێك ژ مه‌ كه‌سێ به‌رامبه‌ر، بو خوه‌ بجهێ نه‌ ره‌حه‌تیێ دزانیت. چ ئه‌و كه‌س ل جاددێ یان جهێ كارى یان ژى دمالێ و ناڤ خێزانێ دا بیت، نه‌ ره‌حه‌تى ژى په‌یدا دبیت ده‌ما ئه‌م وى كه‌سى بو خوه‌ بهه‌ڤرك دزانین. مه‌ترسى ژى ئه‌وه‌ دێ چاوان ڤێ هه‌ڤركیێ ل سه‌ر بیناته‌كێ حه‌ژێكرنێ په‌یدا كه‌ین، ده‌ما ئه‌م دكه‌ڤینه‌ به‌رامبه‌ر ئێك چاوان هونه‌رێ ئاخفتنێ و لێكدانا په‌یڤان، دناڤبه‌را خوه‌ دا په‌یدا كه‌ین. شوینا ئه‌م ره‌قاتیێ و ب ره‌نگه‌كێ زڤر خوه‌ نیشان بده‌ین، بوچى ئه‌م بنه‌رم و زمانێ تێكگه‌هشتنێ، پرسێن خوه‌ ئاراسته‌ ناكه‌ین. دێ بینى ئه‌م یێن دبه‌ریكانا ئاخفتنێ دا و ئه‌و تشتێ مه‌ بڤێت بێژین ژى، دێ گوركه‌ینه‌ سه‌ر سه‌رێ ڤى كه‌سى و ئه‌م دژواریێ و ژێك دویركرنێ په‌یدا دكه‌ین.
پتریا هه‌ڤركیێن مه‌، ره‌نگڤه‌دانا مه‌ یه‌ بو وان تشتێن ئه‌م بره‌شبینى لێ دنێرین، بو وان تشتێن مه‌ ره‌قاتى دگه‌ل هه‌ى، ئه‌م ژێ دترسین، ئه‌م بهه‌ڤركێن خوه‌ دزانین، دلره‌شى و ترس و هه‌ر تشتێ مروڤ هه‌ست بكه‌ت كو دوو دلیێ و نه‌ ئارامیێ په‌یدا دكه‌ت.
هه‌ر گاڤا ئه‌ڤ تشتێن هه‌ ژى مه‌ لده‌ف خوه‌ په‌یداكرن، هینگێ دێ ل سه‌ر كه‌ساتیا مه‌ ره‌نگ ده‌نه‌ ڤه‌ و ڤێجا دێ هه‌ر تشته‌كێ 
زو خراب بینین و هه‌مى تشته‌كى ژى بتنێ دێ ره‌خێ ره‌شێ وى بینین. پێنه‌ڤێت هه‌ر كه‌سه‌كى ژ مه‌ هنده‌ك شیان یێن هه‌ین و بتنێ ئه‌م وان شیانان نزانین بكار بینین، لڤێره‌ ل سه‌ر هه‌ر كه‌سه‌كى پێدڤیه‌ ل شیانین خوه‌ بگه‌ریت و ئه‌ڤێ ژى هزركرن بو دڤێت، كا دێ چاوان گه‌نجینه‌یا شیانێن خوه‌ ڤه‌بینى و وان تشتێن بها و بقیمه‌ت ئێخیه‌ كارى. گه‌نجینه‌یا هه‌ر كه‌سه‌كى ژى بن ئه‌زمانێ وى یه‌ و ئه‌و په‌یڤێن ژێ ده‌ردكه‌ڤن و ژبه‌ر هندێ ژى ئه‌ڤێن دهونه‌رێ په‌یڤان دا شاره‌زا، نه‌ دپه‌یڤ ره‌شن، به‌لكو گوتنه‌كا هه‌ى بو وان دبێژیت، "په‌یڤێن ته‌ هنگڤین ژێ دباریت".


=  ئه‌ڤ بابه‌ته‌ دگوڤارا سیلاڤ ژماره‌ 58 دا هاتیه‌ به‌لاڤكرن

ليست هناك تعليقات: